Yann LeCun, một trong những “bố già AI” và là người đứng đầu phòng thí nghiệm AI của Meta từ năm 2013, vừa thông báo sẽ rời công ty vào cuối năm để thành lập một startup mới.
Thông tin được tiết lộ trong một bản ghi nhớ gửi tới toàn bộ nhân sự Meta, do Bloomberg News thu thập. Dù vậy, Meta dự kiến hợp tác sâu với công ty mới này và “sẽ có quyền tiếp cận các đổi mới của startup”, theo ghi nhớ nội bộ.
Giáo sư LeCun cho biết ông đang xây dựng một startup tập trung vào Advanced Machine Intelligence (AMI) - hướng tiếp cận AI dựa trên khả năng học từ dữ liệu trực quan và cảm nhận, cho phép máy móc hiểu thế giới vật lý, ghi nhớ lâu dài, suy luận và lập chuỗi hành động phức tạp. Ông mô tả đây là “cuộc cách mạng lớn tiếp theo của AI”, đồng thời là sự tiếp nối những nghiên cứu ông và các đồng nghiệp tại Meta và Đại học New York theo đuổi nhiều năm.
“Mục tiêu của startup là tạo ra cuộc cách mạng lớn tiếp theo của AI: những hệ thống hiểu thế giới vật lý, có trí nhớ bền vững, có khả năng suy luận và lập kế hoạch hành động phức tạp”, LeCun viết trong bản ghi nhớ. Ông nhấn mạnh công nghệ này sẽ có ứng dụng rộng trên nhiều ngành kinh tế.
Dù được xem là biểu tượng trong giới nghiên cứu AI, Yann LeCun nhiều năm trở lại đây gặp khó khăn trong việc xin tài nguyên cho các dự án dài hạn, nhất là khi Meta chuyển trọng tâm sang các mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) để cạnh tranh với OpenAI, Google và Anthropic.
Ông cũng liên tục chỉ trích công khai chiến lược chú trọng LLM, cho rằng AI cần mô hình thế giới - như JEPA - để đạt trí tuệ cấp con người. Quan điểm này khiến ông nhiều lần va chạm với nội bộ và bị cho là “không còn đại diện cho chiến lược AI” của Meta.
Nguồn tin nội bộ cho biết sau khi Meta ra mắt Llama 4 nhưng không tạo tiếng vang và bắt đầu xoay sang hướng “siêu trí tuệ”, một số lãnh đạo muốn ông LeCun hạn chế xuất hiện trước công chúng vì lo ông sẽ tiếp tục phản đối LLM hoặc quan điểm mới của công ty. Ông cũng là người mạnh mẽ ủng hộ nguồn mở, trong khi Meta đang âm thầm rời xa chiến lược này.
Lập trung tâm AI mới trong mùa hè vừa qua, Meta chi hàng tỷ USD để tuyển nhân tài, nhưng lại chọn người ngoài để dẫn dắt nhóm mới, dấu hiệu LeCun không còn ở vị trí trung tâm như trước.
Việc Giáo sư LeCun rời Meta đánh dấu bước chuyển quan trọng của một trong những nhân vật có ảnh hưởng nhất ngành AI. Với một startup xoay quanh AMI, ông đặt cược vào con đường khác hẳn cuộc đua LLM hiện tại, còn Meta, dù giữ lại vai trò đối tác, cũng đang đứng trước một kỷ nguyên AI mới không còn LeCun ở tuyến đầu.
Giáo sư Yann LeCun từng đến Việt Nam tham dự Tuần lễ Khoa học Công nghệ VinFuture 2024 tháng 12/2024. Ông đạt Giải thưởng chính VinFuture với công trình Nghiên cứu tiên phong về mạng nơ-ron tích chập cho thị giác máy tính (CNNs), một mô hình quan trọng trong việc phát triển công nghệ nhận diện hình ảnh và học sâu. CNNs hiện đã trở thành tiêu chuẩn trong các ứng dụng AI mà hàng tỷ người sử dụng mỗi ngày, đóng vai trò trung tâm trong sự phát triển của các công nghệ như nhận diện khuôn mặt và xử lý hình ảnh y tế.
(Theo Bloomberg, VinFuture)
