Thời gian gần đây, tình trạng trẻ nhiễm virus Rota , có dấu hiệu tiêu chảy, buồn nôn, nôn mửa… ngày càng phổ biến. Theo Cục Y tế dự phòng, tiêu chảy cấp do virus Rota là bệnh thường gặp ở trẻ nhỏ với các triệu chứng nôn ói, tiêu chảy, đau bụng, mất nước dễ dẫn đến trụy mạch và tử vong nếu không điều trị kịp thời.
Các chuyên gia y tế cho biết, virus Rota thường tồn tại ở bàn tay, sàn nhà, đồ vật xung quanh… Chúng thường tấn công nhanh và mạnh vào hệ tiêu hóa non yếu của trẻ, gây nên tình trạng tiêu chảy nặng, mất nước, thậm chí còn gây tử vong cho trẻ nếu không không được can thiệp kịp thời.
Với các bậc phụ huynh, lợi khuẩn (hay còn gọi là probiotic, men vi sinh) là sản phẩm hàng đầu để giúp hệ tiêu hóa của trẻ ổn định, rút ngắn thời gian điều trị tiêu chảy. Điều đó khiến men vi sinh trở thành mặt hàng hot hơn bất kỳ lúc nào.
Chỉ với vài thao tác đơn giản tìm kiếm trên mạng, phụ huynh dễ dàng tìm thấy các mặt hàng men vi sinh có giá bán từ 100 nghìn đến 400-500 nghìn đồng.
Chị P.T (chủ một hiệu thuốc thuộc An Khánh, Hoài Đức) cho biết những ngày gần đây mỗi ngày chị bán được trung bình 20 – 40 lọ men vi sinh. Thậm chí có những phụ huynh còn mua sẵn men vi sinh trong nhà để phòng khi con có dấu hiệu là kịp thời sử dụng.
Chị N.L (Đống Đa, Hà Nội) kể: "Dạo gần đây, trẻ con trong phố tôi bị tiêu chảy gần như hết cả. Mọi người mách nhau nên đi mua men vi sinh, có loại nào là mua loại đó. Thấy con có dấu hiệu là cho con dùng ngay thì sẽ ổn định. Sáng nay tôi cũng vội vàng đi mua nhưng phải mấy hiệu thuốc mới mua được vì hết hàng".
Có thể thấy, men vi sinh là sản phẩm vô cùng đắt hàng trong thời gian gần đây. Tuy nhiên, trên thị trường có bán vô số loại men vi sinh. Men vi sinh thực sự là gì? Có lưu ý gì khi sử dụng không?
Men vi sinh là gì? Tác dụng của men vi sinh là gì?
Bác sĩ Trần Anh Quân (Khoa Nhi, Bệnh viện Xanh Pôn) đánh giá bổ sung men vi sinh là một trong những việc bố mẹ cần làm ngay khi con bị tiêu chảy mà chưa thể đưa trẻ đến viện khám.
Thực tế, men vi sinh được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) định nghĩa là "vi sinh vật sống khi được sử dụng với lượng vừa đủ sẽ mang lại lợi ích sức khỏe cho vật chủ". Men vi sinh có sẵn mà không cần kê đơn, được thêm vào nhiều nguồn thực phẩm, như các sản phẩm sữa, ngũ cốc ăn sáng, sữa công thức cho trẻ em và có trong một số sản phẩm mỹ phẩm.
Các nghiên cứu cho thấy, men vi sinh đem lại hiệu quả trong việc phòng ngừa, quản lý rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy do nhiễm trùng và kháng sinh. Bên cạnh đó, men vi sinh cũng đem lại tác dụng trong việc giảm tần suất và thời gian nhiễm trùng đường hô hấp trên, giảm tăng cân và kháng insulin, đồng thời giảm cảm giác trầm cảm và lo lắng.
Bố mẹ cần lưu ý điều gì khi cho con sử dụng men vi sinh chống tiêu chảy?
1. Thời điểm vàng nên uống
Theo DS. Nguyễn Thị Trang, thực phẩm bổ sung men vi sinh nên dùng vào buổi sáng hoặc sau khi ăn sáng. Vì trong thời gian này axit trong dạ dày ở mức thấp nhất, tạo điều kiện để men vi sinh tồn tại. Đảm bảo rằng lợi khuẩn có thể di chuyển an toàn từ dạ dày đến ruột. Phụ huynh cần kiểm tra các hướng dẫn sử dụng được khuyến cáo trên nhãn thông tin sản phẩm để đảm bảo dùng đúng cách và đủ liều.
2. 3 điều không nên khi sử dụng men vi sinh cho trẻ
Ths.Bs Đinh Thạc (Bệnh viện Nhi đồng 1) đã chia sẻ những lưu ý khi cho trẻ sử dụng men vi sinh như sau:
- Không nên pha men vi sinh vào nước nóng hay thực phẩm nóng vì nhiệt độ cao có thể ảnh hưởng đến hoạt lực của men vi sinh.
- Sau khi uống thuốc kháng sinh 2 tiếng mới nên dùng men vi sinh. Không nên uống sát giờ vì lợi khuẩn có thể bị thuốc kháng sinh tiêu diệt.
- Việc sử dụng men vi sinh cho trẻ cần đảm bảo liều lượng đầy đủ do bác sĩ chỉ định, cha mẹ không nên tự ý sử dung men vi sinh cho trẻ.
Bác sĩ cũng tiết lộ, một trong những cách bổ sung men vi sinh tự nhiên an toàn nhất cho trẻ đó là cho trẻ ăn sữa chua. Cụ thể, trẻ từ 6 – 10 tháng tuổi nên tập và cho ăn khoảng 50g sữa chua mỗi ngày, trẻ 1 – 2 tuổi nên ăn khoảng 80g, trẻ trên 2 tuổi ăn 100g, sẽ tương đương một hộp sữa chua. Sữa chua cần bảo quản ở nhiệt độ lạnh 6 độ C – 8 độ C, trước khi ăn bỏ ra ngoài 15 phút. Thời điểm tốt nhất để ăn sữa chua đó là 30 phút sau ăn.
Theo định nghĩa của WHO: Men vi sinh cần xác định được chủng đặc hiệu. Có khả năng sống ổn định trong đường tiêu hóa. Có bằng chứng nghiên cứu rõ ràng về hiệu quả khi sử dụng. Đạt tiêu chuẩn và được công nhận an toàn cho người dùng. Do đó, cần lựa chọn đúng loại men vi sinh chất lượng, được nghiên cứu và chứng minh về hiệu quả. Tốt nhất phụ huynh nên tham khảo bác sĩ về loại men vi sinh con sử dụng, cũng như số lượng và liều lượng an toàn.
Ngoài việc cho trẻ uống men vi sinh khi bị tiêu chảy, BS Trần Anh Quân cũng khuyến cáo phụ huynh nên cho trẻ bù nước điện giải, tuy nhiên không nên để trẻ uống quá nhiều điện giải một lúc mà cần uống từng thìa nhỏ, ngụm nhỏ. Ngay cả việc ăn cũng cần ăn từng chút, chia thành nhiều bữa nhỏ. Bác sĩ cảnh báo phụ huynh không lạm dụng thuốc, chỉ cho con uống thuốc chống nôn, kháng sinh khi có chỉ định của bác sĩ.
Phụ huynh nên đưa trẻ đến viện khám ngay khi con có dấu hiệu nôn trớ liên tục, nôn ra cả mật xanh mật vàng, không thể ăn, uống, mệt, da xanh tái, môi khô mắt trũng, thóp trũng, khát nhiều nhưng không thể uống. Sốt cao liên tục, đau bụng nhiều, quấy khóc, li bì, lơ mơ, co giật... để được thăm khám và điều trị phù hợp.