Theo Hiệp hội bất động sản Đồng Nai, những năm gần đây, trên địa bàn tỉnh có nhiều dự án hạ tầng giao thông quan trọng được triển khai, giúp cho bất động sản tại nhiều khu vực sôi động. Người dân trong và ngoài tỉnh tìm đến những khu vực gần các dự án mua đất đầu tư khá nhiều, vì thế, sàn giao dịch bất động sản mọc lên khắp nơi, kéo theo một đội ngũ đông đảo tham gia làm môi giới.
Tại Đồng Nai có hàng trăm sàn giao dịch bất động sản, đi dọc các tuyến đường lớn thuộc các huyện Long Thành, Nhơn Trạch, Trảng Bom, Cẩm Mỹ, Vĩnh Cửu sẽ thấy rất nhiều nơi đề biển mua bán nhà đất. Khoảng 2 năm qua, dịch bệnh Covid-19 có làm thị trường bất động sản ở Đồng Nai hạ nhiệt, nhưng giá đất vẫn ít biến động. Một số tỉnh thành giáp Đồng Nai như Bình Dương, Long An, Lâm Đồng, Bình Thuận… tình trạng mua bán, chuyển nhượng bất động sản diễn ra sôi động.
Rất nhiều người không có chuyên môn cũng tham gia làm nghề môi giới bất động sản khiến giá đất ở khắp nơi bị thổi lên cao hơn giá trị thực gây ra những cơn sốt “ảo”, ảnh hưởng đến các dự án, công trình đang triển khai tại các địa phương.
Ông Trịnh Tuấn Anh - Ủy viên thường vụ Hội Môi giới bất động sản Việt Nam đánh giá: “Các dự án giao thông quốc gia, vùng, tỉnh khởi động đã giúp cho bất động sản tại Đồng Nai và nhiều tỉnh, thành sôi động.
Có nhiều khu vực xảy ra tình trạng giá đất bị “sốt ảo” gây rối loạn cho thị trường một phần là do lực lượng môi giới bất động sản thiếu đạo đức nghề nghiệp, chưa được đào tạo nghiệp vụ. Từ năm 2019, đã có quy định xử phạt các trường hợp vi phạm trong môi giới bất động sản nhưng chưa có môi giới nào bị phạt nên không ai sợ”.
Cũng theo ông Tuấn Anh, muốn hạn chế tình trạng bát nháo trong môi giới bất động sản, cần xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.
Qua tìm hiểu tại các địa phương, việc môi giới thành lập điểm giao dịch bất động sản rất dễ dàng, ai muốn tham gia cũng được. Ngoài các điểm đặt biển rao mua bán bất động sản được cắm tràn lan ở các tuyến đường lớn thì chỉ cần lên internet với vài cú nhấp chuột sẽ tìm được hàng trăm “cò đất” rao bán các loại đất ở khắp nơi.
Ông Lê Hoàng Sơn, Phó chủ tịch UBND huyện Long Thành cho biết: “Căn cứ vào quy định của Chính phủ, huyện Long Thành đã quản lý chặt đất đai và tình trạng mua bán, chuyển nhượng. UBND huyện giao trực tiếp cho UBND các xã, thị trấn nếu để xảy ra những sai phạm về đất đai, xây dựng người đứng đầu các xã, thị trấn chịu trách nhiệm. Do đó, những vi phạm về đất đai, xây dựng giảm đáng kể”.
Theo đánh giá của Bộ Xây dựng, lực lượng môi giới đông đảo với chất lượng chuyên môn tốt, được đào tạo bài bản đã góp phần không nhỏ trong việc giải phóng một lượng lớn bất động sản tồn kho trong giai đoạn 2014 - 2019, giúp thị trường phát triển ổn định, lành mạnh.
Song, hiện các chính sách về kinh doanh môi giới bất động sản vẫn có nhiều bất cập. Trong đó, điều kiện để các tổ chức, cá nhân được kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản, được thi sát hạch về trình độ hiểu biết pháp luật, kỹ năng hoạt động môi giới bất động sản quá dễ dàng, không quy định buộc phải có giấy chứng nhận hoàn thành khóa học thì mới được dự thi lấy chứng chỉ môi giới.
Chính việc đó dẫn đến tình trạng hiện nay đội ngũ làm môi giới bất động sản yếu về chuyên môn, hiểu biết pháp luật hạn chế, chưa có tính chuyên nghiệp, yếu kém về đạo đức kinh doanh, làm ăn "chụp giật".
"Họ không chịu trách nhiệm, gây thiệt hại cho khách hàng khi tư vấn không đúng, tư vấn cho xong để kiếm tiền, thậm chí còn làm lũng đoạn thị trường, góp phần gây ra những cơn sốt ảo để kiếm lợi", Bộ Xây dựng nhận định.
Mới đây, Chính phủ đã ban hành Nghị định 16/NĐ-TTg quy định về xử phạt hành chính với những vi phạm về môi giới bất động sản. Trong đó, kinh doanh dịch vụ bất động sản mà không thành lập doanh nghiệp theo quy định hoặc không đủ số người có chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản theo quy định, chứng chỉ hành nghề hết thời hạn sử dụng, doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản, dịch vụ sàn giao dịch bất động sản, cá nhân kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản không thực hiện chế độ báo cáo theo quy định; sàn giao dịch bất động sản không có quy chế hoạt động, hoạt động sai quy chế, không có tên, địa chỉ, thay đổi tên, địa chỉ hoạt động nhưng không thông báo đến cơ quan có thẩm quyền sẽ bị phạt tiền từ 120 - 160 triệu đồng.
Kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản không có chứng chỉ hành nghề, chứng chỉ hành nghề không còn hạn sử dụng, cho thuê, mượn chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản để làm môi giới bất động sản; tổ chức, cá nhân kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản vừa là nhà môi giới vừa là một bên thực hiện hợp đồng trong mua bán bất động sản sẽ bị phạt tiền từ 40-60 triệu đồng. Trường hợp đưa bất động sản lên sàn giao dịch nhưng không đủ điều kiện theo quy định, không có đầy đủ hoặc cung cấp không trung thực hồ sơ, thông tin về bất động sản môi giới sẽ phạt tiền từ 200 - 250 triệu đồng.
Ông Nguyễn Thanh Lâm - Chủ tịch Hiệp hội bất động sản Đồng Nai nhận định: “Trước khi Nghị định 16 được ban hành, các hiệp hội bất động sản, nhiều tỉnh, thành và cơ quan chức năng đã góp ý kiến. Mục đích là để quản lý, siết chặt môi giới bất động sản, để thị trường bất động sản hoạt động minh bạch, tránh tình trạng những người môi giới cố tình đưa những thông tin sai sự thật gây các cơn “sốt đất” làm ảnh hưởng đến các địa phương trong phát triển kinh tế - xã hội”.
Ông Lâm nhấn mạnh, muốn lập lại trật tự trong môi giới bất động sản, các huyện, thành phố phải phối hợp chặt chẽ với các sở ngành kiểm tra thường xuyên hoạt động này, khi phát hiện vi phạm phải xử lý nghiêm theo đúng pháp luật và công khai rộng rãi cho mọi người dân biết.
Theo đánh giá của nhiều người dân, mức phạt trên còn nhẹ so với lợi nhuận môi giới, các sàn giao dịch bất động sản thu được từ các vụ mua bán, chuyển nhượng bất động sản tại các huyện, thành phố tại Đồng Nai.
Do đó, ngoài kiểm tra phát hiện xử phạt hành chính kịp thời, các địa phương cần xử lý nghiêm các phạt bổ sung như: tước quyền hoạt động của người môi giới, sàn giao dịch bất động sản. Bên cạnh đó, những khách hàng có nhu cầu mua bất động sản nên tìm đến những sàn giao dịch bất động sản, người môi giới có uy tín, đủ điều kiện để góp phần giảm bát nháo trong môi giới bất động sản hạn chế tình trạng lũng đoạn, gây sốt “ảo” cho thị trường bất động sản.