Doanh nghiệp

Merck chi hơn 200 triệu USD mua startup do người Việt đồng sáng lập

Đại diện Merck cho biết doanh nghiệp ấn tượng với công nghệ PBSE (payload-binding selectivity enhancer) của Abceutics, đã được Đại học Buffalo cấp phép. Sáng kiến có tác dụng hỗ trợ tăng tính an toàn của các thuốc liên hợp kháng thể (ADC) trong chữa trị ung thư.

Nền tảng công nghệ mới của Abceutics giúp cải tiến liệu pháp PBSE, hỗ trợ trung hòa các phân tử độc tố, giảm thiểu phản ứng phụ của ADC. Qua đó, thuốc sẽ chỉ tiêu diệt các tế bào ung thư, bảo tồn các mô khỏe mạnh cho cơ thể.

Thương vụ với Merck được kỳ vọng đẩy nhanh quá trình đưa PBSE từ phòng thí nghiệm vào thực tiễn, giúp nâng việc chữa trị ung thư lên tầm cao mới. Đây không chỉ là giao dịch tài chính, mà còn góp phần khẳng định công nghệ tiên phong của Abceutics.

Sau khi hoàn tất thu mua Abceutics, Merck tiến hành tích hợp công nghệ PBSE vào ADC. Hiện công ty nghiên cứu thuốc điều trị ung thư với các mục tiêu ROR1 và TROP-2. Đây là các protein liên quan đến những tế bào "khó nhằn", thường kháng lại các liệu pháp điều trị hiện có, từ đó chứng minh hiệu quả của PBSE.

Các protein như ROR1 và TROP-2 phần lớn không có trong tế bào trưởng thành bình thường nhưng lại có trong tế bào ung thư. Với công nghệ mới, ADC có thể được thiết kế để phân phối tải trọng của chúng có chọn lọc và hiệu quả hơn.

PBSE còn có khả năng tăng độ chính xác và chỉ số điều trị bằng cách tăng cường vận chuyển thuốc đến tế bào ung thư, đồng thời giảm tiếp xúc với các tế bào thường. Nó còn cho phép sử dụng các loại thuốc mạnh hơn mà trước đây có thể quá độc hại nếu xâm nhập cơ thể. Phiên bản ADC mới được kỳ vọng sẽ đặc hiệu hơn với các dấu hiệu sinh học của một số loại khối u cụ thể có biểu hiện ROR1 hoặc TROP-2.

Theo Merck, việc giới thiệu các công nghệ như PBSE rộng rãi thông qua thương vụ sáp nhập có thể nâng cao tiềm năng điều trị của ADC. Các nhà khoa học hy vọng sẽ thấy sự phát triển liên tục trong lĩnh vực này, nêu bật tầm quan trọng của việc tích hợp các cải tiến công nghệ nghiên cứu có thể góp phần thay đổi đặc tính an toàn và hiệu quả của các liệu pháp điều trị.

Mặt khác, sự phối hợp giữa phát triển ADC và tích hợp các công nghệ mới cũng được xem là yếu tố mấu chốt trong thế hệ điều trị ung thư tiếp theo. Ngoài giúp cải tiến các liệu pháp để đạt độ chính xác cao hơn, PBSE còn giúp giảm độc tính, phù hợp với mục tiêu chung là nâng cao chất lượng sức khỏe của bệnh nhân và mở rộng phạm vi giai đoạn bệnh có thể điều trị được.

David Weinstock - Phó tổng giám đốc Merck Research Laboratories đánh giá cao cách Abceutics hiện thực hóa những ý tưởng sáng tạo của họ. Với sự hỗ trợ của Merck, Abceutics sẽ hoàn thiện và cải tiến PBSE, giúp công nghệ này được ứng dụng tại các cơ sở khám chữa bệnh.

"Abceutics có bước tiến ấn tượng trong việc biến ý tưởng độc đáo thành hiện thực với các bằng chứng thuyết phục. Chúng tôi muốn đánh giá thêm tiềm năng của biện pháp đột phá này trong quá trình điều trị thực tiễn", David cho biết.

Nguyễn Đức Toàn (thứ hai từ phải sang), một trong 4 nhà sáng lập công ty, cùng các đồng nghiệp tại Abceutics. Ảnh: Abceutics

Nguyễn Đức Toàn (thứ hai từ phải sang), một trong 4 nhà sáng lập công ty, cùng các đồng nghiệp tại Abceutics. Ảnh: Abceutics

Abceutics thành lập năm 2020 bởi tiến sĩ Joseph P. Balthasar - giáo sư tại Đại học Buffalo; hai cựu nghiên cứu sinh tiến sĩ Brandon Bordeau và Nguyễn Đức Toàn; cùng Larry Wienkers - cố vấn dược phẩm từng làm phó tổng giám đốc hãng dược phẩm sinh học Amgen (Mỹ). Bordeau hiện là giảng viên tại Đại học Michigan và cũng là CEO của Abceutics.

Mục tiêu của startup là tạo ra cuộc cách mạng trong liệu pháp chống ung thư bằng cách hỗ trợ ADC. Đây là thuốc tiêm dưới dạng truyền tĩnh mạch, tạo thành từ ba phần: kháng thể đơn dòng nhắm vào các tế bào ung thư, hóa trị giết chết tế bào ung thư và protein liên kết giữ cả hai lại với nhau.

Câu chuyện của Abceutics không chỉ nằm ở ý tưởng cải cách liệu pháp chữa ung thư, mà còn truyền cảm hứng cho các nhà sáng tạo trên thế giới. Từ khi thành lập, công ty đã thu hút nhiều nhà tài trợ. Trong đó có Viện Y tế Quốc gia Mỹ (NIH).

Ngoài ra, Quỹ hỗ trợ Sáng tạo Buffalo cũng từng hỗ trợ Abceutics 110.000 USD ở giai đoạn đầu. Sau đó, công ty nhận thêm 50.000 USD từ Empire State Development - cơ quan phụ trách phát triển kinh tế của bang New York.

Sau 4 năm hoạt động, Abceutics đã trở thành hãng công nghệ sinh học được công nhận toàn cầu. Thương vụ M&A với Merck được công ty xác định là cột mốc ấn tượng, góp phần làm nổi bật vai trò của Nguyễn Đức Toàn - một trong 4 nhà đồng sáng lập công ty.

Nguyễn Đức Toàn - một trong 4 nhà đồng sáng lập Abceutics. Ảnh: Abceutics

Nguyễn Đức Toàn - một trong 4 nhà đồng sáng lập Abceutics. Ảnh: Abceutics

Thương vụ sáp nhập diễn ra trong bối cảnh các hãng dược phẩm sinh học tích cực đổ tiền vào phát triển thuốc ADC. Báo cáo công bố tháng 3 của hãng nghiên cứu Evaluate cho thấy quy mô thị trường ADC dự kiến lên gần 30 tỷ USD năm 2028.

Ngoài đóng góp thành công cho Abceutics, trong quá trình làm việc, Toàn đã xuất bản 5 bài nghiên cứu khoa học và 8 bằng sáng chế dược tại Mỹ lẫn quốc tế. Những công trình nghiên cứu phát triển từ luận án tiến sĩ của anh còn được Viện Y tế Quốc gia Mỹ công nhận và hỗ trợ đầu tư cho phòng thí nghiệm với tổng kinh phí 3,9 triệu USD.

Thành tựu hiện tại của Abceutics phần nào cho thấy tầm quan trọng của việc kết hợp giữa học thuật, thực tế và sự đa dạng về ý tưởng. Vai trò của Toàn trong suốt hành trình này cũng góp phần khẳng định kiến thức chuyên môn và sự chấp nhận các quan điểm đa dạng trong nghiên cứu khoa học.

Giới phân tích đánh giá những đóng góp của ông đã tạo ra bước ngoặt cho quá trình nghiên cứu của Abceutics về tính an toàn và hiệu quả của thuốc trị ung thư. Đây là minh chứng cho tinh thần sáng tạo và kiến thức chuyên môn mà Nguyễn Đức Toàn đóng góp cho công ty.

Về phía Merck, hãng dược phẩm lâu đời với nhiều thành tựu nghiên cứu trong lĩnh vực điều trị và chăm sóc sức khỏe với hơn 350 năm kinh nghiệm. Đơn vị đặt mục tiêu phát triển với phương châm cải thiện và bảo vệ sức khỏe con người. Các dòng sản phẩm của Merck gồm: thuốc hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường type 2; cholesterol; điều trị ung thư và các dược phẩm liên quan hormone.

Cùng chuyên mục

Đọc thêm