Hạ tầng dẫn đường, xu hướng dịch chuyển ra vùng vệ tinh
Giá căn hộ tại các thành phố lớn như Hà Nội, TPHCM tăng phi mã trong thời gian qua, làm dấy lên nhiều lo ngại về vấn đề an cư. Theo chuyên gia, tại Hà Nội, giá trung bình của nhà chung cư dao động 70-80 triệu đồng/m2, nhiều dự án cao cấp, hàng hiệu có mức trên 100 triệu đồng/m2.
Còn tại TPHCM, nhiều dự án mới ra mắt thời gian qua có giá được neo cao, ở mức 100-200 triệu đồng/m2, thậm chí tiệm cận nhà phố. Ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TPHCM (HoREA) - thống kê từ 2020 đến nay, tốc độ tăng giá nhà của TPHCM có thời điểm lên đến 15-20% mỗi năm.
Theo Savills, nguồn cung nhà ở tại TPHCM vẫn bị bó hẹp bởi các vướng mắc pháp lý, trong khi nhu cầu ở thực vẫn duy trì cao. Sự lệch pha giữa cung - cầu khiến giá bán tiếp tục neo ở mức cao, dù thị trường không còn biến động mạnh. Trong bối cảnh đó, đầu tư hạ tầng và giãn dân được xem là giải pháp căn cơ giúp giảm áp lực lên khu trung tâm.
Tuyến metro số 1 vận hành trong tháng 3 đã rút ngắn thời gian di chuyển từ trung tâm TPHCM đến Bình Dương (cũ) xuống còn 20-30 phút, mở ra khả năng hình thành các cực dân cư - thương mại mới ngoài khu lõi trung tâm.
Bà Cao Thị Thanh Hương - Quản lý cấp cao Bộ phận Nghiên cứu tại Savills Việt Nam - nhận định muốn giãn dân thành công thì phải bắt đầu từ hạ tầng và đô thị hóa. Khi quy hoạch kinh tế - xã hội gắn với hạ tầng, việc bố trí quỹ đất ở dọc các trục giao thông sẽ giúp cả nhà ở thương mại và xã hội được triển khai nhanh hơn, đa dạng hóa nguồn cung cho người mua.
Cùng với hạ tầng, các chính sách hỗ trợ tài chính cũng là trụ cột quan trọng để mở rộng khả năng tiếp cận nhà ở. Theo chỉ đạo của Chính phủ, đề án thành lập Quỹ Nhà ở Quốc gia đang được nghiên cứu và dự kiến triển khai trong thời gian tới.
Bà Hương cho rằng, đây là mô hình đã chứng minh hiệu quả ở Singapore và Hàn Quốc, khi người dân được vay với lãi suất thấp, thời gian dài, còn doanh nghiệp tham gia quỹ được hưởng ưu đãi đầu tư và tiếp cận quỹ đất quy hoạch. Người mua được hỗ trợ tài chính hợp lý, còn doanh nghiệp có động lực tham gia phát triển nhà ở vừa túi tiền. Khi hai phía cùng hưởng lợi, thị trường sẽ tiến tới trạng thái cân bằng và bền vững hơn.
Đại diện Savills đánh giá, khi hạ tầng, quy hoạch và cơ chế tài chính được triển khai đồng bộ, TPHCM sẽ có điều kiện để giải quyết bài toán giãn dân, cân bằng cung - cầu và ổn định giá nhà ở dài hạn. Việc mở rộng không gian đô thị theo hướng kết nối vùng không chỉ giúp phân bổ lại mật độ dân cư, mà còn tạo dư địa phát triển cho các phân khúc phù hợp với người mua ở thực.
Hạ tầng là một trong những yếu tố mở ra cơ hội của đô thị vệ tinh, giải quyết bài toán nhà ở (Ảnh: Hải Long).
Hạ tầng là yếu tố dẫn đường cho động lực mới của thị trường bất động sản mùa cuối năm cũng được các chuyên gia thuộc Viện Nghiên cứu Kinh tế - Tài chính - Bất Động Sản Dat Xanh Services (Dat Xanh Services - FERI) nêu quan điểm.
Theo đó, hạ tầng tiếp tục giữ vai trò đầu tàu của toàn thị trường. Hàng loạt công trình chiến lược như cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2, sân bay Long Thành, vành đai 3 TPHCM… đồng loạt tăng tốc tiến độ, tạo nên làn sóng lan tỏa mạnh mẽ đến các khu vực vùng ven và vệ tinh đô thị.
Chính sách thúc đẩy giải ngân đầu tư công đạt tiến độ cao nhất trong nhiều năm trở lại đây đã góp phần tạo “cú hích kép” cho thị trường: vừa hỗ trợ tăng trưởng kinh tế, vừa nâng sức bật cho bất động sản khu vực hưởng lợi từ hạ tầng.
Khu đô thị vệ tinh cần đảm bảo điều gì?
Nói tại một sự kiện gần đây, TSKH.KTS Ngô Viết Nam Sơn - Chuyên gia quy hoạch kiến trúc - nói vị trí chỉ là một phần nhỏ quyết định sự thành công khu đô thị vệ tinh. Kinh nghiệm từ khu đô thị Nam Sài Gòn, cũng như được xem qua các quy hoạch thành công ở Thượng Hải hay Mỹ, cho thấy một khu đô thị muốn phát triển bền vững cần hội tụ 3 yếu tố ngay từ đầu.
Trước hết là quy hoạch bài bản với định hướng rõ ràng và có sự tham gia của các chuyên gia. Kế đến là hạ tầng đi trước, bao gồm trường học, đường xá, bệnh viện để tạo nền tảng thu hút cư dân. Yếu tố cuối cùng là kế hoạch triển khai hợp lý, xác định rõ thứ tự ưu tiên để từng bước đưa quy hoạch vào thực tế.
Tuy vậy, ông Sơn chỉ ra vẫn còn những điểm yếu cần lưu ý để triển khai khu đô thị vệ tinh hiệu quả. Thứ nhất là cơ chế và khung pháp lý cần phải thực sự đồng bộ. Thứ 2 là chú trọng đến vấn đề môi trường trong quá trình phát triển dự án. Cuối cùng là vấn đề bản sắc, đòi hỏi quy hoạch phải bảo đảm tính trật tự và hài hòa.
Còn ông Nguyễn Khánh Duy - Giám đốc Bộ phận Kinh doanh nhà ở Savills Việt Nam - cho rằng một khu đô thị vệ tinh được coi là thành công trước hết phải có cư dân sinh sống. Nếu chỉ xây dựng hạ tầng hiện đại, nhiều tiện ích và mảng xanh nhưng vắng bóng người ở thì đó chỉ là "đô thị ma".
Vì vậy, các khu đô thị vệ tinh muốn thu hút người dân sinh sống cần quan tâm yếu tố đầu tiên là nằm cách trung tâm khoảng 30-40km. Đồng thời, hệ thống giao thông công cộng phải thuận tiện để rút ngắn thời gian di chuyển vào trung tâm, chẳng hạn thông qua metro hoặc tàu cao tốc.
Bên cạnh đó, giá bất động sản tại những khu vực này phải thấp hơn khu vực trung tâm khoảng 40-50%, từ đó mới đủ sức hấp dẫn để cư dân thực sự chọn nơi đây làm chốn an cư.
