Trong văn bản góp ý gửi đến Hội nghị trực tuyến thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội cho công nhân, người thu nhập thấp mới đây, Hiệp hội Bất động sản TP HCM (HoREA) cho biết, việc phát triển nhà ở xã hội giai đoạn 2011 - 2020 cả nước đạt 41% kế hoạch. Riêng TP HCM giai đoạn 2016 - 2020 xây dựng được 15.000 căn, đạt 75% kế hoạch. Nhưng kết quả này chưa đáp ứng được nhu cầu nhà ở xã hội và nhà lưu trú công nhân.
HoREA cho biết, quy trình thủ tục đầu tư dự án nhà ở xã hội của doanh nghiệp tư nhân hiện nay rất rắc rối, nhiêu khê hơn thủ tục đầu tư dự án nhà ở thương mại.
Đơn cử như chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội được điều chỉnh tăng mật độ xây dựng hoặc hệ số sử dụng đất lên tối đa 1,5 lần theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 7 Nghị định 100/2015/NĐ-CP, nhưng cơ quan nhà nước có thẩm quyền không dám phê duyệt quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 của dự án nhà ở xã hội do lo ngại tăng dân số cục bộ, không phù hợp với quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2.000 đã được phê duyệt,...
Do đó, Hiệp hội này kiến nghị cần sửa Luật Nhà ở quy định quy hoạch khu vực riêng để phát triển nhà ở xã hội và “nhà ở giá phù hợp với thu nhập” của người có thu nhập trung bình, thu nhập thấp. Ngoài ra, cần bổ sung chính sách ưu đãi để phát triển nhà ở giá phù hợp thu nhập của người có thu nhập trung bình, thu nhập thấp đô thị với mức ưu đãi về tiền sử dụng đất, thuế, tín dụng bằng khoảng phân nửa (1/2) mức ưu đãi dành cho nhà ở xã hội.
HoREA cũng đề nghị Chính phủ chỉ đạo đẩy nhanh gói 15.000 tỷ đồng, trước hết là hỗ trợ hai tháng tiền thuê nhà cho công nhân lao động. Tuy nhiên một phần của gói hỗ trợ 15.000 tỷ đồng có thể sẽ bị “ế” do thiếu dự án nhà ở xã hội dẫn đến thiếu sản phẩm nhà ở xã hội. Vì vậy, Hiệp hội đề nghị bổ sung đối tượng chủ nhà trọ cũng được vay ưu đãi để đầu tư xây dựng, cải tạo nâng cấp nhà trọ, phòng trọ cho công nhân lao động thuê.
Đồng thời, HoREA kiến nghị Ngân hàng Nhà nước xem xét sửa đổi Thông tư 20/2021/TT-NHNN để cho phép Vietcombank, VietinBank, BIDV, Agribank được cho cá nhân, hộ gia đình vay mua, thuê mua nhà ở xã hội.
Bởi theo quy định tại Thông tư 20/2021/TT-NHNN thì cá nhân, hộ gia đình chỉ được vay tại Ngân hàng Chính sách xã hội để mua, thuê mua nhà ở xã hội, nhưng lại phải gửi tiết kiệm nhà ở xã hội trong 12 tháng mới đủ điều kiện vay ưu đãi nhà ở xã hội. Còn 4 ngân hàng Vietcombank, VietinBank, BIDV, Agribank chỉ được phép cho cá nhân, hộ gia đình vay ưu đãi với lãi suất 4,8%/tháng để xây nhà, sửa chữa nhà. Quy định này chỉ phù hợp với Luật Nhà ở 2014 nhưng không phù hợp và trái với quy định của Nghị định 100/2015/NĐ-CP phát triển quản lý nhà ở xã hội.