Kiểm toán không đủ cơ sở để kiểm chứng khoản chi ủy thác đầu tư 223 tỷ đồng cho Chủ tịch của ITA nửa đầu năm

CTCP Đầu tư và Công nghiệp Tân Tạo (Mã: ITA) vừa công bố báo cáo tài chính bán niên năm 2022 được kiểm toán bởi Công ty TNHH Dịch vụ Tư vấn Tài chính Kế toán và Kiểm toán phía Nam (AASCS). Số liệu trên báo cáo kiểm toán không thay đổi quá nhiều so với báo cáo tự lập.

Tuy nhiên phía kiểm toán cũng đưa ra loạt ý kết luận ngoại trừ. Thứ nhất, tại ngày 30/6, ITA có khoản ủy thác đầu tư cho cá nhân bà Đặng Thị Hoàng Yến, Chủ tịch Hội đồng quản trị số tiền 314 tỷ đồng, tăng 223 tỷ đồng so với đầu năm. Theo kiểm toán, số dư này được công ty ghi nhận vào khoản mục đầu tư góp vốn vào đơn vị khác là chưa phù hợp với quy định của Chế độ kế toán doanh nghiệp Việt Nam, do chưa có đầy đủ các bằng chứng, chưa được bên nhận vốn đầu tư xác nhận.

Bên cạnh đó, đối với khoản chi ủy thác đầu tư cho bà Đặng Thị Hoàng Yến phát sinh trong 6 tháng đầu năm 2022 được chi bằng tiền mặt với số tiền là 223 tỷ đồng, kiểm toán không đủ cơ sở căn cứ kiểm chứng đối với các nghiệp vụ này.

Ngoài ra, Kiểm toán AASCS còn đưa thêm các vấn đề nhấn mạnh khác. Cụ thể, trên thuyết minh phần “Nợ tiềm tàng” của báo cáo hợp nhất, ITA đã ghi nhận 100% doanh thu cho toàn bộ thời gian cho thuê lại trên phần đất đã phát sinh cơ sở hạ tầng tại Khu công nghiệp (KCN) Tân Tạo – Khu mở rộng với tổng diện tích là 938.350 m2 và KCN Tân Đức là 1.764.498 m2.

Giá vốn tương ứng, bao gồm tiền thuê đất phải trả, được ước tính dựa trên đơn giá thuê đất của các hợp đồng thuê đất hàng năm và các phụ lục có liên quan đã được ký kết với các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền tại thời điểm ghi nhận doanh thu.

Theo Luật Đất đai, Công ty có nghĩa vụ nộp tiền thuê đất cho Nhà nước một lần cho toàn bộ thời gian thuê tương ứng với phần diện tích đất đã được cho thuê lại nêu trên theo đơn giá trả tiền thuê đất một lần, mà số tiền này có thể khác với số tiền đã được Công ty trích trước.

Tuy nhiên, do hiện tại vẫn chưa có văn bản hướng dẫn cụ thể về việc xác định đơn giá này, nên Công ty vẫn chưa xác định được giá trị tiền thuê đất một lần cho toàn bộ thời gian thuê tương ứng với phần diện tích đất nêu trên tại KCN Tân Tạo – Khu mở rộng và KCN Tân Đức.

Vào ngày lập báo cáo soát xét, ITA vẫn chưa nhận được thông báo từ các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền về cơ sở để xác định giá trị tiền thuê đất phải trả một lần cho diện tích đất đã được cho thuê lại nêu trên và đang chờ phản hồi từ các quan này. 

ITA cũng đã có văn bản giải trình liên quan đến việc ghi nhận doanh thu một lần cho toàn bộ thời gian thuê đạt KCN Tân Tạo nói trên. ITA cho biết ban Tổng giám đốc đã nộp các hồ sơ cần thiết và đang chờ phản hồi về việc xác định và nộp tiền thuê đất, do đó công ty quyết định trình bày khoản phải trả nhà nước là một khoản nợ tiềm tàng. 

Ngoài ra, phía kiểm toán còn nhấn mạnh với người đọc phần thuyết minh "Phải thu của khách hàng", "Các khoản phải thu khác", và Đầu tư góp vào đơn vị khác" khi ITA đang ghi nhận khoản đầu tư vào CTCP Đầu tư và Phát triển Năng lượng Tân Tạo (TEDC) và CTCP Năng lượng Tân Tạo 2 (TEC2) với tổng giá trị là hơn 2.170 tỷ đồng và khoản phải thu từ TEDC, TEC2 và CTCP Năng lượng Tân Tạo (TEC) với tổng giá trị 1.423 tỷ. 

Các khoản này phát sinh từ năm 2012, liên quan tới quá trình phát triển dự án Nhiệt điện Kiên Lương đang được thực hiện bởi TEC. Tại ngày lập báo cáo, ban giám đốc của TEC đang trong quá trình chờ các phê duyệt từ cơ quan nhà nước cho việc khởi động dự án này.

Với khoản đầu tư công nợ với TEDC, TEC2, ITA cho biết hiện tập đoàn vẫn đang làm việc với cơ quan nhà nước để phát triển dự án Kiên Lương. Theo đánh giá của ban giám đốc, khoản công nợ phải thu TEDC và giá trị khoản đầu tư vào TEDC và TEC2 được đảm bảo bằng tài sản là cơ sở hạ tầng đã được đầu tư và giá trị diện tích đất của dự án tại ngày lập báo cáo hợp nhất. Ban giám đốc đánh giá "gía trị các khoản phải thu cùng khoản đầu tư nói trên vào TEDC và TEC2 không có khả năng suy giảm, và tin tưởng rằng TEC sẽ tiếp tục thực hiện dự án Kiên Lương".