Người Mỹ tiêu thụ lượng đường bổ sung "khủng khiếp", trung bình 17 thìa mỗi ngày, vượt xa khuyến nghị. Liệu "tình yêu" đường có đang "nuôi dưỡng" tế bào ung thư?
Đường tự nhiên trong trái cây, rau, sữa chứa chất xơ, chống oxy hóa, có lợi cho sức khỏe tổng thể. Ảnh: PHƯƠNG LÊ.
Hiểu về đường và vai trò của nó
Đường là carbohydrate đơn giản, nguồn năng lượng của cơ thể. Nó có trong cả thực phẩm bổ dưỡng (trái cây, rau, sữa) và thiếu bổ dưỡng (kẹo, đồ ngọt).
Đường tự nhiên (trái cây): Kèm chất xơ, chống oxy hóa, hấp thụ chậm, ổn định đường huyết.
Đường bổ sung (soda, kẹo): Hấp thụ nhanh, tăng insulin, gây viêm, thay đổi chuyển hóa, liên quan đến tiểu đường loại 2 và bệnh tim.
Fructose, đặc biệt trong si-rô ngô, "đáng ngại" hơn, thúc đẩy tích tụ mỡ, kháng insulin, viêm - yếu tố nguy cơ ung thư.
Mối liên hệ giữa đường và ung thư
Ung thư là bệnh phức tạp, do nhiều yếu tố (chế độ ăn, lối sống, môi trường).
Tế bào ung thư "ưa chuộng" đường (hiệu ứng Warburg), hấp thụ glucose nhanh hơn tế bào thường để phát triển.
Đường không "gây" ung thư trực tiếp, nhưng góp phần qua viêm mãn tính, rối loạn insulin và hệ vi sinh đường ruột.
Viêm Mãn Tính: Đường bổ sung dư thừa tăng viêm mãn tính, suy yếu hệ miễn dịch, cản trở loại bỏ tế bào bất thường.
Rối loạn sản xuất Insulin: Đường huyết và insulin không ổn định tạo điều kiện cho tế bào ung thư phát triển. Tiểu đường (loại 1, 2) tăng nguy cơ ung thư gan, tụy, thận.
Đường làm tăng insulin, IGF-1, thúc đẩy tăng trưởng tế bào (gồm tế bào ung thư), kháng insulin, liên quan đến viêm mãn tính và nguy cơ ung thư.
Thay đổi hệ vi sinh đường ruột: Đường dư thừa phá vỡ hệ vi sinh, tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn gây viêm và khối u.
Rối loạn vi khuẩn đường ruột ảnh hưởng miễn dịch, cản trở phát hiện và loại bỏ tế bào bất thường.
Lượng đường an toàn khi tiêu thụ
Theo khuyến nghị: Đường bổ sung không quá 10% (hoặc 6% theo AHA) tổng calo.
Người Mỹ tiêu thụ trung bình 17 thìa đường/ngày, vượt xa khuyến nghị.
Nguồn đường bổ sung: Đồ uống có đường, tráng miệng, đồ ăn vặt, gia vị, nước sốt, thanh protein...
Mẹo giảm lượng đường
Ưu tiên trái cây nguyên quả, uống nước lọc, ăn nhẹ không đường, giảm dần đường trong đồ uống.
Đọc kỹ nhãn dinh dưỡng, chọn thực phẩm ít đường bổ sung.
Chế độ ăn cân bằng, giàu thực phẩm thực vật, protein nạc, chất béo tốt cho tim mạch.
Đường (glucose) nuôi tế bào cơ thể, nhưng đường bổ sung dư thừa "có thể" tăng nguy cơ ung thư qua viêm, insulin, hệ vi sinh.
Đường tự nhiên trong trái cây, rau, sữa chứa chất xơ, chống oxy hóa, có lợi.
Không cần cắt bỏ hoàn toàn đường, tập trung chọn thực phẩm bổ dưỡng, hạn chế đường bổ sung để hạn chế tế bào ung thư phát triển.
