Người bệnh tự chi trả viện phí 21,5 nghìn tỉ đồng/năm
Hội thảo định hướng xây dựng đề án từng bước thực hiện chính sách miễn viện phí được Bộ Y tế tổ chức chiều ngày 1.12.
Từ 2026 miễn viện phí cơ bản trong quyền lợi bảo hiểm y tế với người bệnh thuộc nhóm ưu tiên
ẢNH: ĐINH HUY
Tại hội thảo, bà Trần Thị Trang, Vụ trưởng Vụ Bảo hiểm y tế (Bộ Y tế), cho biết từ 2030 thực hiện miễn viện phí cơ bản với các dịch vụ y tế được hưởng do quỹ Bảo hiểm y tế chi trả, với các nhóm ưu tiên.
Cụ thể, năm 2026, người tham gia bảo hiểm y tế là các trường hợp người bệnh thuộc hộ gia đình cận nghèo, người cao tuổi từ đủ 75 tuổi trở lên đang hưởng trợ cấp hưu trí xã hội được áp dụng mức hưởng 100% chi phí khám chữa bệnh trong phạm vi quyền lợi bảo hiểm y tế.
Đồng thời, tăng tỷ lệ, mức thanh toán bảo hiểm y tế các thuốc, trang thiết bị y tế, dịch vụ kỹ thuật với các bệnh nhân bảo hiểm y tế, giảm dần đồng chi trả cho các trường hợp khám chữa bệnh bảo hiểm y tế.
Theo Viện Chiến lược và chính sách y tế (Bộ Y tế), miễn viện phí mức cơ bản giúp nhiều người có cơ hội chữa bệnh sớm, thay vì bệnh nặng mới đi khám, chữa bệnh. Vì thực tế, nhiều người vùng dân tộc ít người, người nghèo không đi khám bệnh do không có tiền cùng chi trả, dù đã được cấp thẻ bảo hiểm y tế.
Tuy nhiên, theo và Trang, để đảm bảo tài chính cho thực hiện khám chữa bệnh miễn phí cơ bản, từ năm 2027 sẽ thực hiện tăng mức đóng bảo hiểm y tế lên mức 5,1% lương cơ bản (hiện đang ở mức 4,5%); duy trì ngân sách đóng, hỗ trợ đóng bảo hiểm y tế cho đối tượng chính sách xã hội.
Theo lộ trình dự kiến, từ 2028 - 2030 tiếp tục tăng tỷ lệ, mức thanh toán bảo hiểm y tế đối với thuốc, trang thiết bị, dịch vụ kỹ thuật cho người tham gia bảo hiểm y tế.
Bộ Y tế ước tính, với lộ trình thực hiện miễn viện phí mức cơ bản, và giảm mức cùng chi trả cho người bệnh khi khám chữa bệnh bảo hiểm y tế, từ 2028 - 2030 sẽ giảm chi tiền túi người dân cho y tế xuống dưới 30%. Hiện, 40% chi phí cho y tế từ tiền túi người dân, là rào cản tài chính với nhiều người trong tiếp cận dịch vụ y tế.
Cũng trong giai đoạn 2028 - 2030, sẽ thí điểm sàng lọc miễn phí 2 - 3 bệnh cho người tham gia bảo hiểm y tế; thanh toán từ Quỹ bảo hiểm y tế cho dịch vụ phòng bệnh; tăng bao phủ bảo hiểm y tế lên trên 95% dân số.
Kiểm soát lạm dụng dịch vụ và quá tải bệnh viện
Về các giải pháp nhằm bảo đảm nguồn tài chính bền vững cho thực hiện miễn viện phí cơ bản, Bộ Y tế dự kiến, mức đóng bảo hiểm y tế sẽ tiếp tục tăng lên 5,4% từ năm 2030. Đồng thời thí điểm bảo hiểm y tế bổ sung; đa dạng các gói bảo hiểm y tế cho chi trả khám chữa bệnh và chăm sóc dài hạn. Sau năm 2030 thực hiện bao phủ bảo hiểm y tế toàn dân.
Theo ước tính của Viện Chiến lược và chính sách y tế, tổng chi phí người bệnh cùng chi trả hiện khoảng 21,5 nghìn tỉ đồng/năm. Khi thực hiện miễn phí cơ bản, nguồn tiền cần chi thêm sẽ cao hơn số kinh phí mà người bệnh cùng chi trả, vì khi được miễn viện phí cơ bản, nhu cầu khám chữa bệnh sẽ tăng lên.
Do đó, chuyên gia của Viện Chiến lược và chính sách y tế cũng đề xuất, với các trường hợp tham gia bảo hiểm y tế, trước tiên thực hiện miễn viện phí mức cơ bản với các dịch vụ y tế tuyến xã, đồng thời nâng cao năng lực chuyên môn, thiết bị y tế, mở rộng danh mục thuốc tuyến xã.
Với các bệnh nhân bị bệnh hiểm nghèo, chi phí lớn, tham khảo mô hình một số nước đã thực hiện, đó là, quy định trần cùng chi trả. Khi mức cùng chi trả vượt trần, các nguồn tài chính từ ngân sách, bảo hiểm y tế sẽ chi cho người bệnh, để người bệnh hiểm nghèo không bị khó khăn về tài chính.
Viện Chiến lược và chính sách y tế cũng khuyến nghị, cùng với thực hiện miễn viện phí cơ bản, giảm dần mức cùng chi trả khi khám chữa bệnh bảo hiểm y tế, cần kiểm soát lãng phí, lạm dụng dịch vụ và quá tải bệnh viện.
