Hai người phụ nữ rẻ tuổi vừa được khoa Đột quỵ não - Viện Thần kinh, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 điều trị thành công. Họ bị đột quỵ do huyết khối xoang tĩnh mạch não (CVT) - tình trạng hiếm gặp nhưng nguy hiểm, có thể gây phù não, hôn mê, liệt và tử vong nếu không được can thiệp kịp thời.
Điểm chung ở cả hai bệnh nhân là đang sử dụng thuốc tránh thai đường uống kéo dài.
Trường hợp đầu tiên nhập viện trong tình trạng nguy kịch sau vài ngày đau đầu. Ban đầu, chị chỉ đau đầu âm ỉ, dùng thuốc giảm đau có cải thiện nhẹ, nhưng sát thời điểm nhập viện, chị đau đầu dữ dội, rối loạn ý thức, co giật toàn thân, sau đó hôn mê sâu, liệt tứ chi, đồng tử giãn.
Kết quả chụp cắt lớp vi tính sọ não và dựng mạch cho thấy, bệnh nhân bị chảy máu não lớn hai bên thùy đỉnh do huyết khối xoang tĩnh mạch dọc trên và hội lưu xoang. Xét nghiệm D-Dimer tăng cao vượt ngưỡng 5.000 ng/mL.
Bệnh nhân được hội chẩn đa chuyên khoa và điều trị tích cực bằng nhiều phương pháp, thở máy, chống phù não, sử dụng thuốc chống đông Heparin không phân đoạn ngay từ đầu. Do não phù nặng, nên bệnh nhân phải phẫu thuật mở sọ giải chèn ép, sau đó tiếp tục điều trị bằng Heparin trọng lượng phân tử thấp (LMWH).
Sau thời gian điều trị, bệnh nhân dần hồi phục, tỉnh táo, tự thở, có thể giao tiếp và sinh hoạt chủ động một phần.

Bác sĩ chăm sóc sức khoẻ cho người bệnh đột quỵ. (Ảnh: BVCC)
Trường hợp thứ hai vào viện do đau đầu kéo dài, yếu nửa người trái và khó đi lại. Khi nhập viện, bệnh nhân tỉnh táo, sức cơ bên trái còn 3/5.
Kết quả chẩn đoán, chị bị nhồi máu não vùng thái dương phải do huyết khối xoang thẳng, xoang sigma và xoang ngang trái. May mắn, chị được phát hiện sớm, chưa xuất hiện phù não nặng hay tụt kẹt. Sau điều trị nội khoa bằng thuốc chống đông theo phác đồ, bệnh nhân phục hồi tốt, ra viện với khả năng sinh hoạt độc lập.
Theo ThS.BS Nguyễn Hải Linh – khoa Đột quỵ não, thuốc tránh thai đường uống, nhất là loại chứa estrogen, có thể làm tăng nguy cơ hình thành huyết khối – yếu tố chính gây ra tình trạng tắc nghẽn xoang tĩnh mạch não, dẫn đến đột quỵ.
Vì vậy, phụ nữ có ý định dùng thuốc tránh thai hàng tháng lâu dài nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được khám, làm xét nghiệm cần thiết và tư vấn phương pháp tránh thai phù hợp với thể trạng. Việc tự ý dùng thuốc hoặc kéo dài thời gian sử dụng mà không có chỉ định y tế có thể tiềm ẩn nhiều rủi ro nghiêm trọng cho sức khỏe.
Ngoài thuốc tránh thai đường uống, chị em có thể tham khảo các biện pháp tránh thai khác như: đặt vòng, cấy que, dùng miếng dán, bao cao su hoặc triệt sản (nếu không còn nhu cầu sinh con). Mỗi phương pháp có ưu, nhược điểm khác nhau, cần được tư vấn bởi bác sĩ chuyên môn để lựa chọn giải pháp an toàn, hiệu quả nhất.