Vật thể trong suốt mà bé gái 10 tuổi đã ôm được xác định là loài sứa biển, khiến bé bị viêm da tiếp xúc nặng nề. Tổn thương trên khắp tay - là những vị trí tiếp xúc với xúc tu sứa, gồm sẩn đỏ, mụn nước, phỏng nước thành vệt, sưng nề, trợt rỉ dịch, viêm tấy, kèm theo ngứa, bỏng rát, châm chích.
Bệnh nhi được các bác sĩ Khoa Da liễu cùng Khoa Cấp cứu và Chống độc, Bệnh viện Nhi Trung ương, điều trị. Sau một tuần dùng kháng sinh toàn thân, thuốc giảm viêm, giảm ngứa, thuốc bôi và chăm sóc tại chỗ, tình trạng của trẻ đã dần cải thiện, vị trí vùng da tổn thương hết sưng nề, không còn trợt rỉ dịch.
Thạc sĩ, bác sĩ Trần Thị Thùy Trang, Khoa Da liễu, Bệnh viện Nhi Trung ương, cho biết tùy loại sứa có độc chất cao hay thấp mà khi tiếp xúc sẽ có biểu hiện khác nhau. Tại Việt Nam, các nhà hải dương học cho biết loài sứa độc gồm: Sứa lửa, sứa bắp cày và sứa vòng.
Cấu tạo của sứa bao gồm phần thân hình trong suốt với xúc tu dài có thể lên đến 60m tùy loài, chứa hàng ngàn sợi lông xoắn giống như gai có nọc độc. Trên xúc tu có hàng triệu tế bào châm nhỏ li ti sẽ phóng ra những sợi lông tẩm độc, đâm xuyên qua da và tiêm độc tố vào cơ thể con người hoặc sinh vật khác.
Cách xử lý ban đầu khi bị sứa đốt
Tiến sĩ, bác sĩ Phạm Thị Mai Hương, Khoa Da liễu, Bệnh viện Nhi Trung ương, khuyến cáo, khi trẻ tiếp xúc với sứa, nếu biểu hiện như buồn nôn, nôn, khó thở, đau ngực, tím tái, phụ huynh cần bình tĩnh, gọi hỗ trợ từ nhân viên y tế gần nhất.
Cố gắng giữ trẻ hạn chế cử động, hạn chế chà vào vùng da đã tiếp xúc với sứa. Lấy con sứa ra khỏi cơ thể của trẻ (nhớ đeo găng tay hoặc lót tay bằng túi nilon để hạn chế tối đa việc tiếp xúc với độc tố tiết ra từ xúc tu của sứa).
Rửa sạch vết thương với nước biển, chú ý không rửa bằng nước ngọt do việc thay đổi áp suất có thể kích thích xúc tu còn trên da giải phóng độc tố. Nếu có sẵn giấm (3-5%), có thể rửa vùng tổn thương trong 30 giây để ức chế tế bào giải phóng độc tố trên các xúc tu sứa.
Sử dụng thìa, thẻ cạo nhẹ nhàng lên vết sứa tiếp xúc để loại bớt những tế bào độc của sứa trên da.
Có thể giảm đau bằng thuốc, chườm ấm hoặc xả dưới vòi nước ấm (khoảng 40-45 độ C) trong vòng 20 phút hoặc chườm đá bọc trong túi nilon sạch.
Làm dịu tổn thương da bằng kem/nhũ tương dưỡng ẩm, giảm ngứa, giảm sưng đau bằng kem chứa thành phần corticoid, kháng histamin. Chú ý không bôi đắp lá, thuốc không rõ loại, hay rửa vết thương bằng nước tiểu vì có thể khiến tình trạng nặng hơn, thương tổn lan rộng hoặc nhiễm trùng. Sau xử lý ban đầu, trẻ cần được đưa đến khám tại cơ sở y tế.
