Việc điều chỉnh chủ trương này dựa trên cơ sở đề xuất của đơn vị chủ đầu tư là Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC).
Có hai nội dung tại Dự án xây dựng đường cao tốc Bến Lức – Long Thành mà Bộ Giao thông Vận tải kiến nghị Thủ tướng Chính phủ cho phép điều chỉnh. Thứ nhất là điều chỉnh thời gian thực hiện dự án đến ngày 30/9/2025. Thứ hai là điều chỉnh tổng mức đầu tư, cơ cấu nguồn vốn và cơ chế tài chính của dự án.
Bộ Giao thông Vận tải kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan làm việc với Cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) để gia hạn Hiệp định vay JICA lần 2 số VN14-P3 đến ngày 31/12/2025; làm việc với Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) để hủy vốn dư Hiệp định vay ADB lần 2 số 3391-VIE với giá trị là 70 triệu USD.
Dự án xây dựng đường cao tốc Bến Lức – Long Thành có tổng chiều dài 57,8 km, qua các tỉnh: Long An (2,7 km), Tp. Hồ Chí Minh (26,4 km) và Đồng Nai (28,7 km). Tổng mức đầu tư dự án là 31.320 tỷ đồng, sử dụng 3 nguồn vốn: vốn vay ADB (13.654,6 tỷ đồng), vốn vay JICA (11.975,7 tỷ đồng) và vốn đối ứng (5.689,7 tỷ đồng). Dự án khởi công tháng 10/2014, kế hoạch hoàn thành ban đầu theo quyết định đầu tư là tháng 12/2017, gia hạn lần 1 đến ngày 30/6/2019, gia hạn lần 2 đến ngày 31/12/2023.
Tại thời điểm tháng 7/2020, Bộ Giao thông Vận tải trình thời gian hoàn thành dự án là ngày 31/12/2023 với dự kiến các vướng mắc về vốn cho dự án được các cấp có thẩm quyền giải quyết kịp thời.
Tuy nhiên, sau hơn 2 năm được gia hạn, đến nay thủ tục bố trí vốn nước ngoài cho các gói thầu đoạn sử dụng vốn vay JICA và thủ tục bố trí vốn đối ứng cho dự án vẫn chưa hoàn thành. Việc sử dụng vốn dư Hiệp định vay ADB lần 2 số 3391-VIE để hoàn thành các gói thầu đoạn phía Tây chưa được chấp thuận.
Bên cạnh đó, do thời gian dừng chờ thi công quá lâu do không có vốn, dẫn đến một số nhà thầu đã chấm dứt hợp đồng, khiếu kiện VEC ra tòa; đồng thời VEC phải thực hiện đấu thầu lại để lựa chọn nhà thầu thi công mới. Do đó, dự án không thể hoàn thành trước ngày 31/12/2023.
Trong thời gian vừa qua, Bộ Giao thông Vận tải đã chỉ đạo VEC rà soát, xây dựng tiến độ triển khai tổng thể đối với từng gói thầu xây lắp.
Theo báo cáo của VEC, đối với các gói thầu đoạn phía Tây, sử dụng vốn vay ADB, do Hiệp định vay vốn ADB đã đóng nên VEC đề xuất sử dụng vốn của VEC để hoàn thành khối lượng còn lại. Khối lượng còn lại tập trung chủ yếu tại các gói thầu A1, A2-2 và A4.
Tiến độ thi công đoạn phía Tây dự kiến như sau: Gói thầu A1 hoàn thành ngày 31/12/2023, gói thầu A2-1 hoàn thành ngày 30/12/2022, gói thầu A2-2 hoàn thành ngày 21/9/2023, gói thầu A3 hoàn thành ngày 12/12/2022 và gói thầu A4 hoàn thành ngày 30/6/2023. Như vậy, đoạn tuyến phía Tây sẽ hoàn thành toàn bộ vào ngày 31/12/2023.
Đối với các gói thầu đoạn giữa, sử dụng vốn vay JICA, thời gian thi công Gói thầu J1 là 22 tháng và Gói thầu J3 là 21 tháng (chưa bao gồm thời gian các nhà thầu thực hiện công tác huy động lại công trường từ 3 - 6 tháng).
Hiện nay nhà thầu J3 đã chấm dứt hợp đồng và VEC đang tổ chức lựa chọn nhà thầu thi công mới. Dự kiến, các Gói thầu J1 và J3 hoàn thành vào Quý II/2025.
Đối với các gói thầu đoạn phía Đông, sử dụng vốn vay ADB, hiện Gói thầu A5 đã cơ bản hoàn thành. Gói thầu A7 sẽ hoàn thành ngày 30/9/2023. Do Nhà thầu A6 đã chấm dứt hợp đồng và VEC đang tổ chức lựa chọn nhà thầu thi công mới nên Gói thầu A6 dự kiến sẽ hoàn thành Quý I /2024.
Ngoài ra, VEC đang nghiên cứu đầu tư bổ sung hoàn chỉnh nút giao Quốc lộ 51 theo quy mô hoàn chỉnh để đảm bảo kết nối liên thông với Quốc lộ 51 và cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu phục vụ Cảng hàng không quốc tế Long Thành đi vào khai thác. Dự kiến, hạng mục công trình này hoàn thành vào Quý III/2025.
Với các lý do trên, Bộ Giao thông Vận tải kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chấp thuận điều chỉnh thời gian thực hiện dự án đến ngày 30/9/2025./.