Ngày 12.7, Cơ quan An ninh điều tra - Công an TP.HCM hoàn tất kết luận điều tra, đề nghị truy tố ông Huỳnh Thế Năng (66 tuổi, cựu Tổng giám đốc Tổng công ty Lương thực miền Nam - Vinafood II), Đinh Trường Chinh (51 tuổi, cựu Chủ tịch HĐQT Công ty CP phát triển và kinh doanh nhà - Công ty Việt Hân), Nguyễn Thọ Trí (64 tuổi, cựu Phó tổng giám đốc Vinafood II) đều về tội "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí".
Theo kết luận điều tra, Vinafood II là doanh nghiệp 100% vốn nhà nước, được giao trực tiếp quản lý nhà đất tại số 33 Nguyễn Du và các số 34, 36, 42 Chu Mạnh Trinh (phường Sài Gòn, TP.HCM; phường Bến Nghé, Q.1 cũ).
Đây là khu "đất vàng" có tổng diện tích hơn 6.000 m², được UBND TP.HCM cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất năm 2010 sau khi Vinafood II hoàn tất các nghĩa vụ tài chính hơn 766 tỉ đồng. Mục đích sử dụng là làm khách sạn, cao ốc văn phòng, trung tâm thương mại.
Đến năm 2014 - 2015, do làm ăn thua lỗ, Vinafood II chủ trương xử lý 4 cơ sở nhà, đất trên để thu hồi vốn, bù lỗ và trả nợ vay. Lợi dụng chủ trương này, ông Đinh Trường Chinh đại diện Công ty Việt Hân liên tục gửi văn bản xin mua lại khu đất.
Để không phải thực hiện đấu giá, ông Chinh thỏa thuận với ông Huỳnh Thế Năng thống nhất phương án góp vốn - thoái vốn, lấy danh nghĩa liên kết đầu tư để thành lập Công ty Việt Hân Sài Gòn và tiếp tục thực hiện dự án.
Sau khi ông Năng xin được chủ trương và được cấp có thẩm quyền chấp thuận, 2 bên thống nhất giá chuyển nhượng toàn bộ khu "đất vàng" là 730 tỉ đồng, thông qua 2 hợp đồng: chuyển nhượng phần vốn góp tương đương 570 tỉ đồng, phần còn lại 160 tỉ đồng dưới hình thức Vinafood II thoái 20% vốn góp.

Nhà đất tại số 33 Nguyễn Du và các số 34, 36, 42 Chu Mạnh Trinh (phường Sài Gòn, TP.HCM; phường Bến Nghé, Q.1 cũ)
ẢNH: NGỌC DƯƠNG
Ngày 23.12.2015, Vinafood II và Công ty Việt Hân ký hợp đồng góp vốn và nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất. Trong hợp đồng thể hiện mục đích là thực hiện dự án và ông Chinh cam kết tiếp tục triển khai.
Tuy nhiên, chỉ 33 ngày sau khi hoàn tất nhận chuyển nhượng toàn bộ quyền sử dụng đất từ Vinafood II, ông Đinh Trường Chinh đã bán lại 99% vốn góp (thực chất là 99% giá trị khu đất) cho Công ty TNHH Mùa Đông, pháp nhân do người khác đứng tên, với giá 1.683 tỉ đồng.
Để che giấu việc sang tay khu đất, ông Đinh Trường Chinh sử dụng bà T.N.C.H (quốc tịch Canada, em họ ông Chinh) làm trung gian.
Ngày 30.1.2016, ông Chinh đại diện Công ty Việt Hân chuyển nhượng 99% vốn góp tại Việt Hân Sài Gòn cho bà H. với giá 792 tỉ đồng. Sau đó, ngày 2.2.2016, bà H. chuyển nhượng toàn bộ phần vốn này cho Công ty Mùa Đông với giá 1.683 tỉ đồng.
Công ty Mùa Đông đã thanh toán đầy đủ khoản tiền vào tài khoản cá nhân bà H. Phần chênh lệch được rút tiền mặt, nộp lại vào tài khoản của Công ty Việt Hân và cá nhân ông Chinh.
Sang tay đất vàng từ 730 tỉ lên 1.683 tỉ đồng
Đối với ông Chinh, quá trình điều tra, ông không thừa nhận hành vi sai phạm. Nhưng quá trình điều tra, có đủ cơ sở xác định mục đích của ông này thông qua phương án góp vốn, thoái vốn để nhận chuyển nhượng khu đất của Vinafood II với giá thấp 730 tỉ đồng, sau đó chuyển nhượng cho Công ty Mùa Đông với giá cao để hưởng chênh lệch số tiền là 970 tỉ đồng.
Theo cơ quan điều tra, theo quy định của pháp luật thì khu đất trên khi chuyển nhượng phải tổ chức bán đấu giá công khai và khi chưa được Chính phủ cho phép chuyển nhượng thì không được phép chuyển nhượng; nhưng do cùng với Huỳnh Thế Năng trao đổi, thống nhất từ trước, nên đã thực hiện hành vi chuyển nhượng trái pháp luật khu đất.
Từ đó gây ra hậu quả thất thoát cho tài sản nhà nước số tiền 970 tỉ đồng. Ông Chinh phải chịu trách nhiệm hình sự đối với hậu quả thiệt hại của vụ án là 970 tỉ đồng.
Đối với ông Huỳnh Thế Năng, Cơ quan An ninh điều tra xác định mặc dù biết rõ các cơ sở nhà đất nêu trên là tài sản nhà nước, được giao cho Vinafood II quản lý sử dụng, khi chuyển nhượng phải tổ chức bán đấu giá công khai; Chính phủ, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (cũ) cũng không cho phép Vinafood II được chuyển nhượng khu đất trên cho Công ty Việt Hân.
Tuy nhiên khi được ông Chinh đặt vấn đề hỏi mua khu đất, ông Năng đã bàn bạc thống nhất để chuyển nhượng trái pháp luật khu đất trên cho Công ty Việt Hân, với thủ đoạn thông qua phương án góp vốn, thoái vốn để hợp thức hóa, từ xác định, tự thỏa thuận giá trị chuyển nhượng khu đất là 730 tỉ đồng. Từ đó gây ra hậu quả thất thoát cho nhà nước số tiền 970 tỉ đồng.
Quá trình điều tra, ông Năng thừa nhận hành vi sai phạm của mình nhưng không thừa nhận gây thiệt hại 970 tỉ đồng.
Tuy nhiên, Cơ quan An ninh điều tra có cơ sở xác định hành vi sai phạm của ông Huỳnh Thế Năng bắt nguồn từ nhận thức sai pháp luật, làm sai chỉ đạo của cấp trên. Chưa thụ hưởng vật chất, tuy nhiên cơ chứng cứ cho thấy ông Năng được hưởng lợi ích vật chất, phi vật chất từ hành vi sai phạm nêu trên.
Còn ông Nguyễn Thọ Trí bị xác định đã cố ý giúp sức cho ông Năng thực hiện thủ tục hợp thức hóa việc chuyển nhượng trái pháp luật khu đất. Kết luận điều tra xác định hành vi của ông Trí và Năng xuất phát từ nhận thức sai pháp luật, làm sai chỉ đạo cấp trên. Đến nay, chưa có chứng cứ xác định 2 ông này hưởng lợi vật chất từ vụ việc.