Hầu hết các trung tâm đăng kiểm ở TP.HCM vẫn thu tiền mặt khi khách đến đăng kiểm ô tô. Trong ảnh: khách đến thanh toán phí đăng kiểm tại Trung tâm đăng kiểm 50-05V, quận Tân Bình, vào chiều 10-5 - Ảnh: T.T.D.
Anh Nguyễn Trọng Khoa - chủ xe ô tô con ở quận 8 (TP.HCM) - cho biết anh mua lại xe đời cũ nên phải đi đăng kiểm định kỳ hằng năm. Mỗi lần đi đăng kiểm đều phải trả phí bằng tiền mặt, có lần anh quên hoặc mang không đủ tiền đều bị từ chối tiếp nhận hồ sơ.
Dùng tiền mặt, khó cho dân
Anh Khoa kể: trong giai đoạn quá tải đăng kiểm đầu năm 2023, khó khăn lắm anh mới đặt được lịch hẹn ở một trung tâm đăng kiểm tại TP Thủ Đức. Mang xe tới từ sớm, vật vã chờ, anh không dám xuống xe để đi ăn trưa vì sợ qua lượt. Đến 14h, khi đến lượt vào nộp hồ sơ, anh lại không đủ tiền mặt cho cả hai loại phí.
Nhân viên từ chối nhận chuyển khoản. Anh buộc phải chạy bộ dưới trời nắng ra ATM rút tiền mặt rồi quay vào nộp hồ sơ lại. Sau đó, anh lại chứng kiến một tài xế khác bức xúc cự cãi với nhân viên trung tâm đăng kiểm khi anh cần chuyển khoản nhưng trung tâm chỉ thu tiền mặt.
"Việc chỉ tiếp nhận thanh toán bằng tiền mặt gây bất tiện cho người dân và doanh nghiệp, nhất là vào các thời điểm lượng xe đi đăng kiểm đông. Theo tôi, các đơn vị đăng kiểm phải gấp rút chấp nhận thanh toán chuyển khoản, quét mã QR.
Thậm chí, nên có một loại ví điện tử đồng bộ, thanh toán được phí bảo trì đường bộ, ETC, phí đăng kiểm... Tài xế, chủ xe chỉ việc nộp tiền vào đủ số dư, phí tự động trừ đúng quy định", anh Khoa đề xuất.
Một số trung tâm đăng kiểm tại Hà Nội cũng chỉ thu tiền dịch vụ kiểm định xe, lệ phí cấp giấy chứng nhận kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường bằng tiền mặt, không nhận chuyển khoản.
Riêng phí sử dụng đường bộ (thường gọi là phí bảo trì đường bộ), các trung tâm đăng kiểm thu bằng tiền mặt và cả chuyển khoản.
Sau khi Cục Đăng kiểm Việt Nam phát công văn yêu cầu các trung tâm đăng kiểm chấp nhận thanh toán bằng các hình thức không dùng tiền mặt, nhiều trung tâm đăng kiểm đã thực hiện mở tài khoản để khách hàng tùy chọn nộp tiền mặt hoặc chuyển khoản.
Do tài khoản bị phong tỏa
Một lý do nữa khiến một số trung tâm đăng kiểm chỉ thu tiền mặt với tiền dịch vụ kiểm định trong thời gian qua là do tài khoản của trung tâm bị cơ quan điều tra phong tỏa trong quá trình điều tra vi phạm, tiêu cực.
Do vụ án chưa kết thúc điều tra, một số trung tâm không muốn mở tài khoản mới trong khi tiền kiểm định phải chuyển ra, chuyển vào, đối soát khiến nhân viên văn phòng kêu quá tải.
Lý giải rõ hơn, lãnh đạo Trung tâm đăng kiểm 29-03V (Hà Nội, thuộc Cục Đăng kiểm) cho biết trước đây trung tâm này nhận thanh toán tiền dịch vụ kiểm định qua chuyển khoản. Nhưng đến nay, tài khoản bị cơ quan công an phong tỏa để điều tra liên quan đến tiêu cực trước đây.
Có trường hợp khách đến kiểm định xe thay vì chuyển khoản 336.000 đồng với xe con thì chuyển 400.000 đồng. Nhân viên thu tiền không để ý để trả lại tiền thừa cho khách, sau một thời gian dài tài khoản thừa ra mấy triệu đồng, không cân đối được nên công an điều tra, làm rõ.
"Nhưng có phát sinh thêm công việc cũng phải làm vì hiện nay xu hướng thanh toán không tiền mặt đang phổ biến. Do vậy, trung tâm đã xin ý kiến Cục Đăng kiểm mở tài khoản mới, tiếp nhận thanh toán không tiền mặt với dịch vụ kiểm định từ ngày 9-5" - lãnh đạo Trung tâm đăng kiểm 29-03V cho biết.
Không dùng tiền mặt cũng cần... hướng dẫn!
Đại diện một trung tâm đăng kiểm tại TP.HCM cho biết chính các trung tâm đăng kiểm cũng nhận được phản ánh gay gắt từ người dân, doanh nghiệp về chuyện không cho thanh toán online, chuyển khoản...
Lý giải về vấn đề này, vị đại diện trung tâm trên cho biết dù từ năm 2012, Cục Đăng kiểm Việt Nam đã có chủ trương chấp nhận nhiều hình thức thanh toán cho hoạt động kiểm định nhưng chưa có hướng dẫn triển khai cụ thể. Trong khi đó, đơn vị nào muốn mở tài khoản ngân hàng riêng cũng phải có sự đồng ý của cơ quan quản lý.
Ngoài ra, đối với thu phí kiểm định mà khách chuyển dư hoặc thiếu sai số nhỏ cũng dẫn đến rắc rối trong quá trình quyết toán sau này.
Ví dụ từ thực tế: có rất nhiều trường hợp kiểm định xe ô tô con phí 336.000 đồng/lượt kiểm định (trong đó có 90.000 đồng tiền lệ phí tem, giấy chứng nhận kiểm định), xe không đạt thì trung tâm phải trả lại 90.000 đồng.
Như vậy nếu khách thanh toán chuyển khoản, xe không đạt kiểm định thì trung tâm hoàn 90.000 đồng cho khách như thế nào?
Theo giải thích từ các trung tâm đăng kiểm tại Hà Nội, trước đây đã thực hiện cả kênh thanh toán không tiền mặt khi chủ xe nộp tiền dịch vụ kiểm định, lệ phí cấp giấy chứng nhận kiểm định. Tuy nhiên, quá trình thực hiện nảy sinh một số vướng mắc trong thao tác trả, nhận lại tiền qua chuyển khoản với xe không đạt kiểm định.
Trường hợp xe không đạt kiểm định, nếu chủ xe trả tiền mặt thì chỉ ký vào sổ để nhận lại tiền rất nhanh. Nhưng nếu trả tiền qua tài khoản ngân hàng thì phải chuyển khoản qua lại, tốn thêm nhiều thời gian, chưa kể trường hợp app ngân hàng, đường truyền gặp trục trặc phải chờ đợi lâu. Thực tế nhiều xe không đạt kiểm định nên đến cuối ngày nhân viên thu phí mất nhiều công sức để đối soát tiền chuyển khoản, tiền mặt.
Còn với phí sử dụng đường bộ, đây là khoản thu nộp vào ngân sách nhà nước (trung tâm đăng kiểm thu hộ) chỉ thực hiện sau khi xe đạt kiểm định, không phải chuyển qua lại như lệ phí cấp giấy chứng nhận kiểm định nên trung tâm đăng kiểm thu bằng tiền mặt hay chuyển khoản đều thuận tiện.
Khoản phí này thu theo chu kỳ kiểm định xe nên có giá trị lớn, hiện nay có nhiều người chuyển khoản thay vì nộp tiền mặt.
Nhân viên Trung tâm đăng kiểm 29-10D (Hà Nội) kiểm tra đèn chiếu sáng của xe đến kiểm định - Ảnh: TUẤN PHÙNG
TP.HCM thí điểm thanh toán không tiền mặt
Chiều 10-5, trao đổi với báo Tuổi Trẻ, ông Bùi Hòa An - phó giám đốc Sở Giao thông vận tải TP.HCM - thông tin đã nhận được văn bản từ Cục Đăng kiểm Việt Nam và lập tức triển khai thí điểm thanh toán không tiền mặt ở Trung tâm đăng kiểm 50-02S, sau đó mở rộng ra một số trung tâm thuộc quản lý của sở.
"Để làm được, sở phối hợp với ngân hàng và ký kết với trung tâm đăng kiểm hợp đồng với đầy đủ điều khoản thu, chi... làm sao đảm bảo thuận tiện cho dân nhưng cũng phải chặt chẽ quy định", ông An nói.
Khẩn trương triển khai
Theo Cục Đăng kiểm, ngày 26-12-2022 cơ quan này đã có công văn gửi các đơn vị đăng kiểm xe cơ giới trên cả nước hướng dẫn khách hàng có thể sử dụng các phương thức thanh toán: bằng tiền mặt, bằng thẻ ATM, thẻ tín dụng hoặc chuyển khoản.
Việc chỉ nhận thanh toán bằng tiền mặt gây mất thời gian, đồng thời không tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp và không phù hợp với chủ trương của Nhà nước là thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt.
Cục Đăng kiểm yêu cầu các đơn vị đăng kiểm xe cơ giới, đặc biệt là các đơn vị đăng kiểm trên địa bàn TP.HCM khẩn trương triển khai việc tiếp nhận thanh toán bằng các hình thức thanh toán không dùng tiền mặt để tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp.
Theo đại diện một trung tâm đăng kiểm, ngay sau khi nhận được chỉ đạo từ Cục Đăng kiểm Việt Nam về vấn đề này thì các trung tâm đang gấp rút tìm hiểu, liên hệ ngân hàng mở tài khoản tiếp nhận thanh toán không tiền mặt.
Đồng thời phải có thời gian chờ hướng dẫn các quy định về thu, chi rõ ràng mới áp dụng được. Tuy nhiên, vị đại diện này cũng chưa thể thông tin thời điểm khi nào sẽ áp dụng thanh toán không tiền mặt tại trung tâm đăng kiểm.
