Liên quan vụ cháy nhà ở kết hợp kinh doanh trên đường Trần Hưng Đạo làm 4 người tử vong, ngày 7.12, Công an TP.HCM yêu cầu siết chặt an toàn PCCC đối với loại hình này nhà ở này.
Đây là loại hình chiếm tỷ lệ rất lớn tại 168 phường, xã và đặc khu của thành phố, phát triển nhanh nhưng tiềm ẩn nguy cơ cao và liên tiếp xảy ra những vụ cháy gây nhiều thương vong thời gian qua.
Nguy cơ từ nhà ống hẹp, chỉ có 1 lối thoát
Loại hình nhà ở, nhà cho thuê và nhà ở kết hợp kinh doanh phát triển nhanh tại TP.HCM, xuất hiện rộng khắp các phường, xã và cả đặc khu. Tuy nhiên, mô hình này tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ rất cao do đa phần được xây theo dạng nhà ống hẹp và sâu, sử dụng nhiều tầng để ở, kinh doanh hoặc chứa hàng hóa, khiến nhiệt và khói dễ tích tụ, đám cháy bùng phát nhanh và lan rộng.
Công an TP.HCM cảnh báo khẩn nguy cơ cháy nổ tại nhà ở kết hợp kinh doanh
ẢNH: TRẦN DUY KHÁNH
Phần lớn các căn nhà chỉ có một lối thoát duy nhất ở tầng trệt. Khi cháy xảy ra tại khu vực để xe hoặc kho chứa ở tầng này, lối thoát bị chặn bởi lửa và khói, khiến người ở tầng trên dễ mắc kẹt. Nhiều hộ còn tự lắp “chuồng cọp” ở ban công, cửa sổ, vô tình bịt kín lối thoát hiểm thứ 2, biến ngôi nhà thành không gian kín khi có sự cố.
Bên cạnh đó, nhiều nhà không được trang bị thiết bị báo cháy, bình chữa cháy, mặt nạ phòng độc hay thang dây, khiến việc phát hiện và xử lý ban đầu gần như không thể. Các hành vi cải tạo tùy tiện như nâng tầng, cơi nới, bố trí vật liệu dễ cháy, sử dụng hệ thống điện cũ hoặc quá tải cũng khiến nguy cơ cháy nổ luôn thường trực.
Một số vụ cháy nghiêm trọng liên quan nhà ở và nhà ở kết hợp kinh doanh thời gian gần đây gồm: vụ cháy tại Cư xá Độc Lập (phường Phú Thọ Hòa, quận Tân Phú cũ) ngày 6.7 làm 8 người tử vong; cháy quán bún ốc - lẩu ốc tại số 227 Trần Hưng Đạo (phường Cầu Ông Lãnh, quận 1 cũ) ngày 5.12 khiến 4 người chết, 2 người bị thương.
Công an TP.HCM đánh giá các vụ cháy tại nhà ở, nhà cho thuê và nhà ở kết hợp kinh doanh thường đặc biệt nguy hiểm vì đa số xảy ra vào ban đêm, khi người dân ngủ say và không có thiết bị báo cháy để phát hiện sớm.
Nhiều ngôi nhà chỉ có một lối thoát qua tầng trệt, khu vực dễ phát sinh cháy, trong khi các lối thoát khác như ban công, lô gia lại bị bịt kín bằng “chuồng cọp”, khiến người bên trong nhanh chóng mắc kẹt khi khói và khí độc tràn lên các tầng trên.
Không ít hộ cũng thiếu hoàn toàn phương tiện thoát nạn như bình chữa cháy, mặt nạ phòng độc, thang dây hoặc dụng cụ phá dỡ, dẫn đến không thể tự ứng cứu.
Công an TP.HCM cho rằng ý thức chấp hành quy định PCCC của một bộ phận chủ hộ còn thấp, trang bị an toàn mang tính đối phó và không duy trì thường xuyên. Nhiều người dân dù đã được hướng dẫn nhưng khi xảy ra sự cố lại lúng túng, báo cháy chậm hoặc xử lý sai cách, khiến đám cháy lan nhanh và khó kiểm soát.
Mở lối thoát thứ 2, dỡ ngay "chuồng cọp"
Trước thực trạng đó, Công an TP.HCM yêu cầu các hộ dân, chủ nhà cho thuê, cơ sở lưu trú và hộ kinh doanh tại nhà chủ động lắp đặt thiết bị báo cháy tự động, đặc biệt là đầu báo khói và báo nhiệt để phát hiện sớm nguy cơ. Thiết bị chữa cháy ban đầu như bình chữa cháy, chăn chiên, đèn pin, mặt nạ phòng độc cần được bố trí tại nơi “dễ thấy, dễ lấy”, gần các lối thoát nạn.
Vụ cháy tại quán bún, lẩu ốc số 227 Trần Hưng Đạo là một trong những vụ hỏa hoạn tại nhà ở kết hợp kinh doanh thiếu lối thoát nạn, gây hậu quả nghiêm trọng
ẢNH: TRẦN DUY KHÁNH
Với các căn nhà dạng nhà ống chỉ có một lối ra, Công an TP.HCM khuyến cáo phải bố trí thêm lối thoát thứ 2 bằng thang sắt ngoài nhà, ống tụt, thang dây hoặc lối sang mái nhà bên cạnh. Cửa lên sân thượng phải luôn ở trạng thái mở, hoặc nếu khóa thì phải quy định vị trí để chìa khóa cố định, tránh tình trạng tìm không ra khi có sự cố.
Công an cũng nhấn mạnh yêu cầu tuyệt đối không lắp “chuồng cọp” ở cửa sổ, lô gia, ban công; trường hợp đã lắp phải chủ động tháo dỡ hoặc cải tạo để có thể mở được từ bên trong khi xảy ra sự cố. Mọi vật dụng, hàng hóa phải được bố trí gọn gàng, không che chắn lối thoát, không đặt gần ổ cắm, tủ điện hoặc khu vực phát sinh nhiệt.
Các hộ kinh doanh, nhà cho thuê, cơ sở lưu trú chứa hàng hóa dễ cháy được yêu cầu tách biệt nơi chứa hàng khỏi khu vực sinh hoạt. Phương tiện sử dụng xăng dầu như xe máy, máy phát điện phải đặt xa bếp và nguồn nhiệt.
Đối với hệ thống điện, chủ hộ phải lắp đặt đúng kỹ thuật, không tự ý câu mắc gây quá tải, đồng thời tắt toàn bộ thiết bị điện trước khi ngủ hoặc ra khỏi nhà.
Công an khuyến cáo người dân nắm rõ sơ đồ thoát hiểm của nhà mình, thường xuyên thực tập kỹ năng thoát nạn, học cách sử dụng bình chữa cháy và đặc biệt là gọi ngay số 114 khi phát hiện cháy, tránh hoảng loạn hoặc chậm trễ dẫn đến đám cháy lan rộng.
