Xã hội

"Nới không gian" cho siêu đô thị TP.HCM

Để hiện thực hóa kỳ vọng đưa TP.HCM thực sự trở thành một “siêu đô thị - trung tâm tài chính, sản xuất, logistics và đổi mới sáng tạo mang tầm khu vực và thế giới”, những chính sách đặc thù dành cho thành phố trước đây là chưa đủ. 

'Nới không gian' cho siêu đô thị TP.HCM- Ảnh 1.

Phối cảnh Trung tâm tài chính quốc tế tại TP.HCM

ẢNH: TP.HCM

Ban Chính sách, chiến lược T.Ư và Thành ủy - HĐND - UBND TP.HCM đã tổ chức hội thảo "Cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội thu hút đầu tư và nhà đầu tư chiến lược vào TP.HCM trong tình hình mới", nhằm tham vấn các chuyên gia, nhà khoa học, nhà quản lý đề xuất sửa đổi, bổ sung cơ chế, chính sách đặc thù tại Nghị quyết 98, cũng như đề xuất chính sách vượt trội phát triển trong dài hạn.

Tăng quỹ đất sạch, rút ngắn thời gian

Theo kiến nghị tổng hợp từ hội thảo, Ban Chính sách, chiến lược T.Ư cho hay, không gian phát triển là yếu tố quyết định đối với các dự án logistics, bán dẫn, trung tâm dữ liệu hay các tổ hợp công nghệ cao. Tuy nhiên, so với các thành phố lớn khác trong khu vực như Penang (Malaysia) hay Batam (Indonesia), TP.HCM đang kém hơn nhiều về sức cạnh tranh.

TP.HCM thiếu quỹ đất sạch quy mô lớn, đặc biệt cho các công viên công nghệ, trung tâm logistics, R&D campus, data center. Chưa kể, quy trình chuyển đổi mục đích sử dụng đất phức tạp, kéo dài nhiều năm. 

Giá đất cao trong khi hạ tầng chưa tương xứng, dẫn đến chi phí dự án cao hơn các điểm đến cạnh tranh như Bangkok, Johor Bahru, Batam, Penang.

Vì vậy, bên cạnh việc mở rộng phạm vi quỹ đất được sử dụng để thanh toán, về việc thu hồi đất, các chuyên gia cho rằng cần cơ chế tạo quỹ đất sạch cho công nghiệp, dịch vụ. Đồng thời, cho phép HĐND thành phố được quyền quyết định chuyển đổi mục đích sử dụng đất lúa, đất rừng phòng hộ trong hạn mức nhất định (ví dụ nhỏ hơn 500 ha/năm) sang đất công nghiệp, dịch vụ đối với các dự án đầu tư chiến lược trên địa bàn. 

Theo quy định hiện hành, chuyển trên 10 ha đất lúa hay 1 ha đất rừng phòng hộ phải được Thủ tướng hoặc Quốc hội thông qua. Nếu phân cấp cho TP.HCM được chủ động quyết định trong hạn mức tổng thể, có thể chủ động tạo “đất sạch” nhanh hơn nhiều cho nhà đầu tư. 

Song song, kiến nghị phân cấp trọn gói chỉ tiêu đất đai (tổng diện tích đất các loại được chuyển đổi) để TP.HCM tự cân đối, chịu trách nhiệm trước T.Ư. Điều này giúp rút ngắn hàng năm trời thời gian tiếp cận đất đai cho nhà đầu tư, bởi thực tế nhiều dự án mất 2 - 3 năm chỉ chờ chấp thuận chuyển mục đích đất.

Cơ chế chuyển đổi đất nhanh giúp TP.HCM luôn sẵn sàng quỹ đất sạch cho bất kỳ nhà đầu tư lớn nào đến - không bị vuột mất cơ hội vì không có đất kịp thời. Đây là lợi thế mà các đô thị cạnh tranh như Indonesia, Malaysia đang làm, lập khu kinh tế với hàng nghìn ha đất sẵn hạ tầng để đón FDI. 

"TP.HCM không còn nhiều đất, nhưng với quyền linh hoạt, thành phố có thể tái cấu trúc lại quỹ đất hiệu quả hơn, chẳng hạn chuyển một phần đất nông nghiệp ven thành phố sang khu công nghiệp công nghệ cao mới, bù lại phát triển nông nghiệp công nghệ cao ở tỉnh lân cận theo vùng liên kết", báo cáo của Ban Chính sách, chiến lược T.Ư nêu.

Mở rộng mô hình TOD sang cao tốc

Hiện nay, mô hình TOD mới giới hạn quanh các tuyến metro đô thị. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng cần mở rộng TOD ra vùng phụ cận các nút giao quan trọng của đường Vành đai 3, Vành đai 4 và cao tốc TP.HCM - Mộc Bài (Tây Ninh). 

'Nới không gian' cho siêu đô thị TP.HCM- Ảnh 2.

Phát triển mô hình TOD từ các tuyến đường sắt đô thị sang các tuyến vành đai, cao tốc sẽ tăng quỹ đất cho TP.HCM

ẢNH: NHẬT THỊNH

Cụ thể, bán kính 500 - 1.000 m xung quanh các nút giao thông liên vùng này có thể được quy hoạch thành cụm đô thị - công nghiệp - dịch vụ hỗn hợp, khai thác lợi thế kết nối cao tốc. 

TP.HCM cần được trao quyền chủ động điều chỉnh quy hoạch cục bộ 1/500 trong các khu bán kính đó, để gia tăng mật độ xây dựng, hệ số sử dụng đất mà không cần xin phép Bộ Xây dựng thẩm định lại mỗi lần điều chỉnh. Thành phố sẽ báo cáo Thủ tướng kết quả thực hiện định kỳ. 

Theo Ban Chính sách, chiến lược T.Ư, cơ chế này giúp thành phố linh hoạt “nới không gian” tại các điểm chiến lược, tăng diện tích sàn cho thuê, đất sản xuất kinh doanh... ngay cạnh hạ tầng giao thông trọng điểm, thay vì để đất xung quanh cao tốc lãng phí với mật độ thấp. Việc mở rộng TOD cho các nút giao cao tốc cũng sẽ khuyến khích nhà đầu tư tham gia các khu đô thị - công nghiệp vệ tinh, giảm tải áp lực vào nội đô. 

Về cơ chế, chính sách thu hút đầu tư chiến lược hướng tới mục tiêu hoàn thành các dư án đường sắt đô thị và TOD tại TP.HCM, hội thảo kiến nghị UBND TP.HCM phối hợp với các bộ, ngành có liên quan ban hành khung pháp lý đặc thù thí điểm mô hình PPP vận tải - bất động sản trên địa bàn.

Đặc biệt, các chuyên gia đề xuất thành lập Tổng công ty Đường sắt đô thị TP.HCM do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ. Công bố danh mục dự án TOD để các nhà đầu tư đăng ký tham gia, trong đó, cơ chế lựa chọn nhà đầu tư chiến lược cần dựa trên năng lực tổng hợp về kỹ thuật - công nghệ - tài chính - đô thị thay vì đấu giá đất thuần túy. 

Các tin khác

Triết lý làm nông tử tế

Không chấp nhận sự nhập nhèm của thị trường "rau sạch - rau bẩn", ông Mai Văn Khánh cùng cộng sự kiên trì xây dựng một mô hình nông nghiệp tử tế. RASAFOOD trở thành cầu nối giữa nông dân và người tiêu dùng, giữa cái tâm làm nghề và niềm tin trên bàn ăn của mỗi gia đình.

Vùng rốn lũ dưới "họng" 2 thủy điện

Dẫu đã quen với cảnh chạy lũ, dọn lũ, người dân thôn Thạnh Hội (xã Sơn Hòa, Đắk Lắk; thuộc H.Sơn Hòa, Phú Yên cũ) vẫn 'thất thủ' trước đợt lũ lịch sử vừa quét qua. Lũ ập đến, nhấn chìm nhà cửa, hoa màu, đẩy vùng quê hiền hòa vào cảnh tiêu điều chưa từng thấy.

Fed “rối như canh hẹ”: Vì sao thị trường vẫn tin Jerome Powell sẽ hạ lãi?

Dù nhiều quan chức Fed lo ngại lạm phát vẫn cao và thiếu dữ liệu kinh tế mới do chính phủ Mỹ đóng cửa, Chủ tịch Jerome Powell vẫn được dự báo sẽ thúc đẩy thêm một đợt hạ lãi suất trong tuần này. Trong bối cảnh nước Mỹ chờ loạt dữ liệu mới và chuẩn bị cho khả năng Tổng thống Donald Trump bổ nhiệm chủ tịch Fed kế nhiệm, thị trường đang đánh cược hơn 90% vào quyết định giảm lãi.