Nhắc đến điện ảnh Trung Quốc, khán giả khó lòng quên những tác phẩm đỉnh cao như "Cao lương đỏ", "Đèn lồng đỏ treo cao", "Thu Cúc đi kiện",... Cha đẻ của những kiệt tác này chính là "đạo diễn bậc thầy" Trương Nghệ Mưu - người châu Á hiếm hoi được giới chuyên môn và truyền thông quốc tế kính trọng.
Tài năng nhiếp ảnh suýt bị đánh trượt vì hoàn cảnh
Trương Nghệ Mưu sinh năm 1950 trong một gia đình danh gia vọng ở Tây An. Cha và chú ông đều là sĩ quan tốt nghiệp Trường Quân sự Hoàng Phố nổi tiếng. Mẹ ông là bác sĩ da liễu tại Bệnh viện Giao thông Tây An.
Điều này vừa là may mắn, vừa đem lại cho ông không ít rắc rối. Sau Cách mạng Văn hóa, gia đình Trương Nghệ Mưu gặp không ít khó khăn về tài chính. Học hết cấp ba, ông về vùng nông thôn Thiểm Tây làm nông dân suốt 3 năm, sau đó trở thành công nhân nhà máy dệt may suốt 7 năm.
Trong thời gian này, dù hoàn cảnh khó khăn, Trương Nghệ Mưu vẫn cố duy trì niềm đam mê từ nhỏ với nhiếp ảnh. Ông chắt chiu từng đồng lương, thậm chí còn bán máu, để có tiền mua chiếc máy ảnh đầu đời.
(Ảnh: Zhihu)
Với chiếc máy ảnh này, tài năng của đạo diễn họ Trương bắt đầu bộc lộ. Những tấm ảnh của ông có giá trị nghệ thuật cao, được nhiều người công nhận.
Tuy nhiên, vì xuất thân từ tầng lớp tư sản, ông bị đánh trượt khi ứng tuyển vào Học viện Điện ảnh Bắc Kinh. Phải nhờ sự trợ giúp của gia đình Tiêu Hoa - người bạn thanh mai trúc mã sau này trở thành vợ ông, Trương Nghệ Mưu mới được nhận vào lớp Nhiếp ảnh của trường.
Trương Nghệ Mưu rất trân trọng cơ hội này. Ông luôn cố gắng để trở nên nổi bật trong quá trình học. Sau 4 năm, ông tốt nghiệp và được cử đi công tác tại Nhà máy Sản xuất phim Quảng Tây. Từ đây, sự nghiệp của vị đạo diễn này bắt đầu thăng hoa.
Từ năm 1983 đến năm 1986, Trương Nghệ Mưu liên tục đoạt các giải thưởng lớn về quay phim, nhiếp ảnh và diễn xuất. Tuy nhiên, bước ngoặt chỉ đến vào năm 1987, khi ông chuyển hẳn sang vai trò đạo diễn.
"Cao lương đỏ" là bộ phim mở đầu cho chặng đường đạo diễn huy hoàng của Trương Nghệ Mưu, theo là "Cúc Đậu" và "Đèn lồng đỏ treo cao". Bộ ba tác phẩm kinh điển này đã đưa ông lên hàng huyền thoại của điện ảnh Trung Quốc.
(Ảnh: shuashuakan)
Thành công trong sự nghiệp không chỉ giúp Trương Nghệ Mưu lấy lại được danh vọng cho gia tộc. Từ đây, ông đủ sức để hỗ trợ cho những người em kém may mắn của mình.
Trương Nghệ Mưu vốn là con cả, dưới ông còn hai em trai. Tuy nhiên, họ đều gặp những khiếm khuyết về cơ thể: người thị lực yếu, người bị suy giảm thính giác sau bạo bệnh. Là đứa con lành lặn nhất trong nhà, toàn bộ hy vọng của gia đình đè nặng lên vai ông.
Năm 1997, sau khi cha qua đời, Trương Nghệ Mưu đề nghị hai người em lên Bắc Kinh sống để tiện chăm sóc. Tuy nhiên, vì không muốn anh trai mất mặt, sức khỏe cũng không tốt, họ quyết tâm bám trụ lại nông thôn.
"Chúng em đều đã trưởng thành, có thể tự làm tự ăn. Anh đâu thể chăm sóc chúng em cả đời được", hai người em thẳng thắn từ chối.
Dù vậy, đạo diễn họ Trương vẫn luôn tìm cách để giúp đỡ các em mình, từ việc mua nhà đến lập gia đình. Các em cũng là nguồn động lực lớn để ông phấn đấu làm việc mỗi ngày.
"Anh kiếm tiền dễ hơn các em. Chỉ cần anh có miếng ăn, nhất định sẽ không để cho các em chịu đói", ông hứa với hai người em của mình.
Phận đào hoa với 3 mối tình "khắc cốt ghi tâm"
Từ lâu, tài năng của Trương Nghệ Mưu không còn bị giới hạn trong phạm vi Trung Quốc, mà đã được toàn thế giới công nhận.
Bên cạnh làm phim, ông còn trở thành đạo diễn cho những buổi trình diễn nghệ thuật tầm cỡ quốc gia. Toàn bộ lễ khai mạc và bế mạc của Olympic Mùa hè 2008 và Olympic Mùa đông 2022 đều do một tay ông đảm trách.
Người xưa vẫn nói: "Lắm tài thì nhiều tật". Trương Nghệ Mưu cũng không ngoại lệ. Chuyện hôn nhân của ông từng tốn không ít giấy mực của báo chí.
Trương Nghệ Mưu và Tiêu Hoa (Ảnh: Baidu)
Người vợ đầu của Trương Nghệ Mưu là Tiêu Hoa - bạn học cùng lớp với ông. Thời trẻ, vị đạo diễn này thường bị các bạn bắt nạt vì tính tình nhạy cảm, gia cảnh nghèo khó. Chính Tiêu Hoa đã mở cánh cửa vào trái tim ông, xua đi sự mặc cảm, tự ti trong ông.
Thậm chí, Tiêu Hoa còn bất chấp sự phản đối của bố mẹ, theo Trương Nghệ Mưu về nông thôn sinh sống theo chính sách cải cách ruộng đất lúc bấy giờ. Trong 3 năm ở đây, hai người đã nảy sinh tình cảm với nhau.
Cặp đôi dính lấy nhau như hình với bóng, cùng ăn uống, cùng làm việc, cùng chia sẻ lý tưởng với nhau. Trương Nghệ Mưu phải đi làm xa, Tiêu Hoa sẽ dành ngày nghỉ đến tận nơi thăm nom và nấu ăn cho ông. Tiêu Hoa bị ốm, Trương Nghệ Mưu tận tình đi tìm bác sĩ, còn nấu nước cho bà gội đầu.
Năm 1978, hai người chính thức kết hôn. Tiêu Hoa trở thành chỗ dựa vững chắc cho chồng trong quá trình học tập và gây dựng sự nghiệp. Bà cũng chính là người khuyến khích ông theo con đường đạo diễn.
Củng Lợi không chỉ là "nàng thơ" trên màn ảnh của Trương Nghệ Mưu (Ảnh: Baidu)
Tuy nhiên, cuộc hôn nhân của họ đã kết thúc vào năm 1988, bởi sự xuất hiện của người thứ ba. Trong thời gian quay "Cao Lương Đỏ", Trương Nghệ Mưu đã phải lòng với nữ diễn viên Củng Lợi, dù lúc này cô đang có bạn trai. Thế nhưng, mối tình ngang trái này cũng chỉ kéo dài được 8 năm. Sự vô tình của vị đạo diễn họ Trương khiến Củng Lợi vỡ mộng, rồi cả hai đường ai nấy đi.
Hậu chia tay, Trương Nghệ Mưu giấu kín đời tư của mình với truyền thông. Mãi đến năm 2013, dư luận mới ngỡ ngàng khi biết ông đã tái hôn với Trần Đình - một phụ nữ kém mình 31 tuổi. Cả hai hẹn hò từ năm 1999, nhưng đến năm 2011 mới làm đám cưới và sinh 3 người con.
Chuyện tình giữa Trương Nghệ Mưu và Trần Đình nhận không ít lời gièm pha vì sự chênh lệch về tuổi tác và địa vị. Tuy nhiên, bất chấp dư luận, cặp đôi vẫn chung sống hạnh phúc bên nhau suốt hơn 20 năm qua. Ở tuổi ngoài 70, vị đạo diễn hạn chế nhận việc mà tập trung chăm sóc gia đình và tận hưởng cuộc sống.
Con cái giỏi giang, tài sản lên tới chục triệu USD
Các con của Trương Nghệ Mưu cũng là những nhân tài hiếm gặp. Ông có tổng cộng bốn người con: Trương Mạt, Trương Nhất Nam, Trương Nhất Đinh và Trương Nhất Kiều. Hai trong số đó đều kế thừa sự nghiệp của ông.
Trương Mạt là con vợ đầu, thời trẻ khá nổi loạn. Hận cha bỏ rơi ra đình, cô bỏ sang nước ngoài sinh sống, học tập và lấy chồng ngoại quốc để phản đối cha. Cô tốt nghiệp ngành Kiến trúc của ĐH Columbia, sau đó theo học Thạc sĩ ngành Đạo diễn tại ĐH New York.
Sau này, mối quan hệ của hai cha con dần được cải thiện. Cô thậm chí còn về nước, đi theo cha mình làm phim với vai trò trợ lý đạo diễn. Trương Nghệ Mưu và Tiêu Hoa cũng xóa bỏ ân oán năm xưa để trở thành bạn tốt.
Con gái đầu Trương Mạt (Ảnh: Baidu)
Con trai Trương Nhất Nam cũng thể hiện tài năng nghệ thuật từ rất sớm, còn bé đã được cha dẫn theo đi làm. Ở tuổi 17, cậu đã giành giải Đạo diễn xuất sắc nhất, Nhạc phim xuất sắc nhất và Chương trình xuất sắc nhất tại LHP Sinh viên Thượng Hải.
Con trai Trương Nhất Đinh lại sở hữu học vấn nổi trội. Cậu được nhận vào 7 trường danh giá nhất thế giới, chẳng hạn như ĐH Yale, trong đó có hai 2 học bổng toàn phần.
Trương Nghệ Mưu và Trần Đình cùng 3 con nhỏ (Ảnh: Baidu)
Là một người không thích khoe mẽ, Trương Nghệ Mưu dễ khiến người khác tưởng nhầm bởi vẻ bề ngoài giản dị của mình. Trên thực tế, ông sở hữu khối tài sản khiến nhiều người phải ngưỡng mộ.
Hơn chục năm qua, vị đạo diễn này là pháp nhân cho không dưới hàng chục nhãn hiệu. Hiện tại, Trương Nghệ Mưu đang làm chủ một hãng phim. Ngoài ra, ông còn có những khoản đầu tư vào LeTV và các lĩnh vực khác như nghệ thuật, giải trí, khoa học, công nghệ,....
Thu nhập của Trương Nghệ Mưu năm sau lại tăng so với năm trước. Năm 2003, thu nhập của ông là 1,06 triệu NDT. Đến năm 2005, con số này đã là 2,51 triệu NDT. Theo tờ SCMP, mức thu nhập hàng năm hiện tại của vị đạo diễn này là khoảng 14 triệu USD. Tổng khối tài sản của ông ước tính lên đến 70 triệu USD.
Điều này giải thích tại sao trong những tấm ảnh chụp gia đình Trương Nghệ Mưu luôn có sự hiện diện của xe sang, nhà đẹp và đồ dùng hàng hiệu. Các con ông cũng thường xuyên được bảo mẫu đưa đón và chăm sóc.
Đặc biệt, Trương Nghệ Mưu còn sở hữu một căn biệt thự tại Vô Tích, nằm trong cộng đồng dân cư hạng nhất. Nơi này không khác gì một tòa lâu đài ở châu Âu, có vườn rộng và được trang bị hệ thống an ninh tối tân. Ông mua với giá gốc 35 triệu NDT (5,2 triệu USD).
Biệt thự ở Vô Tích của Trương Nghệ Mưu (Ảnh: Baidu)
Ngoài căn biệt thự này, Trương Nghệ Mưu còn mua nhiều căn hộ sang trọng và một dãy nhà ba tầng mặt phố ở Bắc Kinh. Đây mới chỉ là những tài sản được công khai, còn thật sự không thể biết chắc chắn vị đạo diễn này nắm trong tay bao nhiêu bất động sản.
Năm 2001, Trương Nghệ Mưu từng tậu tới 6 chiếc siêu xe Chevrolet. Sau đó, ông trở thành người thứ 10.000 sở hữu xe Mercedes-Benz ở Bắc Kinh. Thỉnh thoảng, người qua đường cũng bắt gặp ông đích thân lái Porsche hoặc BMW đi làm.
(Theo Zhihu, sohu)
