Trong khoảng thời gian gần một tháng trước khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) bắt đầu đảo chiều chính sách tiền tệ, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã bắt đầu có những động thái nới lỏng trên thị trường liên ngân hàng.
Cụ thể, NHNN đã can thiệp bán ngoại tệ có kỳ hạn, có hủy ngang trong 180 ngày với giá 26.550 đồng/USD dành cho các ngân hàng có trạng thái ngoại tệ âm, diễn ra trong hai ngày 25 - 26/8. Với các giao dịch kỳ hạn từ 100 triệu USD trở lên, tổ chức tín dụng được phép hủy tối đa ba lần; dưới 100 triệu USD, mức hủy tối đa là hai lần.
Giới phân tích đánh giá động thái này có ý nghĩa định hướng về điểm neo tỷ giá và thăm dò nhu cầu USD khi NHNN thực tế chưa can thiệp trực tiếp thông qua bán ngoại tệ giao ngay. Sau biện pháp của NHNN, tỷ giá đã có nhịp giảm kỹ thuật. Bên cạnh đó, lãi suất liên ngân hàng trong phiên cuối tháng 8 (28/8) cũng giảm sâu về mức 2,03% - chạm đáy hai tháng.
Cập nhật mới nhất, tính đến ngày 30/9, tỷ giá trung tâm được công bố ở mức 25.187 VND/USD, giảm 111 đồng so với mức đỉnh ghi nhận tại phiên 23/8 (25.298 VND/USD). Tính từ đầu năm, tỷ giá trung tâm tăng gần 3,5%.
Fed hạ lãi suất, giảm áp lực cho Việt Nam
Ông Nguyễn Thế Minh, Giám đốc Khối Nghiên cứu và Phát triển khách hàng cá nhân của Chứng khoán Yuanta Việt Nam . (Ảnh: VNB)
Ngày 17/9, Fed quyết định giảm lãi suất 0,25 điểm %, đưa lãi suất điều hành về vùng 4% – 4,25%, sau nhiều lần trì hoãn. Trao đổi với người viết, chuyên gia Nguyễn Thế Minh, Giám đốc Khối Nghiên cứu và Phát triển khách hàng cá nhân, Chứng khoán Yuanta Việt Nam, cho rằng động thái này có thể tạo ra dư địa để Việt Nam duy trì mặt bằng lãi suất thấp trong thời gian tới.
Ông phân tích, từ đầu năm đến nay, áp lực chính đến từ chênh lệch giữa lãi suất USD và VND. Chênh lệch này ở mức dương đã khiến tỷ giá chịu áp lực đáng kể, đồng thời dẫn đến tình trạng rút vốn của nhà đầu tư nước ngoài liên tục diễn ra từ đầu năm. Đây là áp lực mà thị trường đã cảm nhận rõ rệt.
Điều này khiến việc duy trì chính sách tiền tệ nới lỏng trở nên khó khăn hơn trong bối cảnh Fed duy trì mặt bằng lãi suất cao. Tuy nhiên, với việc Fed vừa giảm lãi suất 0,25 % và dự kiến có thể tiếp tục giảm thêm hai lần nữa, lãi suất điều hành của Fed có thể về quanh mức 3,5% vào thời gian tới.
Theo ông, diễn biến này sẽ giúp NHNN có thêm thời gian để kéo dài dư địa nới lỏng chính sách tiền tệ, hay nói cách khác là duy trì mặt bằng lãi suất thấp hơn. Nếu Fed tiếp tục duy trì lãi suất cao trong thời gian dài, áp lực lên tỷ giá của Việt Nam sẽ rất lớn.
Ông Minh nhận định, động thái giảm lãi suất của Fed giúp Việt Nam bước vào trạng thái “dễ thở” hơn so với trước đây, khi áp lực đã giảm bớt đáng kể.
“Tôi cho rằng động thái trên giống như một bình oxy, giúp chúng ta bớt căng thẳng hơn so với giai đoạn trước,” ông nói.
Tỷ giá VND/USD trong tầm kiểm soát
Đánh giá về triển vọng tỷ giá từ nay đến cuối năm, chuyên gia Yuanta dự báo VND vẫn có khả năng mất giá nhưng biên độ mất giá vẫn nằm trong tầm kiểm soát.
“Nếu tỷ giá mất giá vượt quá 5% so với đầu năm thì đây sẽ là vấn đề đáng lo ngại. Tuy nhiên, hiện nay mức mất giá vẫn chưa vượt ngưỡng này, tỷ giá vẫn trong ngưỡng an toàn,” ông Minh cho biết.
Tuy nhiên là từ đây đến cuối năm, vị chuyên gia cho rằng áp lực tỷ giá vẫn còn tương đối lớn. Theo ông Minh, yếu tố tác động mạnh nhất đến tỷ giá hiện nay là chênh lệch lãi suất giữa USD và VND. Dù Fed đã bắt đầu giảm lãi suất, nhưng vẫn cần thêm nhiều đợt giảm nữa để thu hẹp đáng kể chênh lệch này. Khi chênh lệch lãi suất được thu hẹp, áp lực lên tỷ giá sẽ hạ nhiệt.
Yếu tố thứ hai là dự trữ ngoại hối. Sau giai đoạn đỉnh điểm năm 2022 với khoảng 110 tỷ USD, dự trữ ngoại hối của Việt Nam hiện chỉ còn khoảng 80 tỷ USD, theo số liệu mới nhất từ IMF. Mức dự trữ giảm sút này cũng tạo thêm áp lực lên tỷ giá. Ông cho rằng Việt Nam cần thêm thời gian để tích lũy và tăng cường nguồn dự trữ ngoại hối.
"Áp lực tỷ giá sẽ giảm bớt trong quý IV/2025. Cả năm, tỷ giá có thể tăng khoảng 3,8%, tương ứng tỷ giá USD/VND quanh mức 26.480 đồng", chuyên gia dự báo.
Theo ông Minh, đây vẫn là mức an toàn - dưới ngưỡng 5% - mức được xem là giới hạn chịu đựng của thị trường.
Bên cạnh đó, việc Fed dự kiến cắt giảm tổng cộng ba lần lãi suất trong năm 2025 và nhiều lần hơn nữa trong năm 2026 sẽ đóng vai trò quan trọng. Khi Fed giảm lãi suất, chênh lệch lãi suất giữa USD và VND sẽ tiếp tục thu hẹp, từ đó giảm áp lực lên tỷ giá.
“Diễn biến giảm lãi suất của Fed sẽ là yếu tố chính giúp tỷ giá hạ nhiệt trong thời gian tới,” ông nhấn mạnh.
(Nguồn: Wichart)
Chia sẻ tại Diễn đàn Bất động sản (BĐS) nhà ở 2025, TS Cấn Văn Lực - Chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV, Thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách Tài chính - Tiền tệ Quốc gia, cũng cho rằng tỷ giá từ nay đến cuối năm và sang năm tới tỷ giá sẽ ổn định hơn nhiều, khi Fed hạ lãi suất.
Bên cạnh đó, với việc triển khai Nghị định 232 bớt áp lực thị trường vàng, dẫn tới giảm áp lực lên tỷ giá. Ông dự báo cả năm VND mất giá khoảng 4%.
Trước câu hỏi Liệu Việt Nam có phải chịu áp lực tăng lãi suất hay không, TS Cấn Văn Lực nhấn mạnh NHNN sẽ không tăng lãi suất. Hiện NHNN đang duy trì lãi suất cho vay qua đêm ở mức trên 4%.
Đồng quan điểm, các chuyên gia của Ngân hàng UOB (Singapore) cũng cho rằng NHNN nhiều khả năng sẽ duy trì chính sách tiền tệ thận trọng trong bối cảnh tăng trưởng kinh tế ổn định và áp lực từ tỷ giá vẫn hiện hữu.
Theo UOB, trong trường hợp điều kiện kinh doanh và thị trường lao động suy yếu mạnh, NHNN có thể cân nhắc hạ lãi suất tái cấp vốn về mức thấp kỷ lục 4% từng áp dụng trong giai đoạn dịch bệnh. Tuy nhiên, đây không phải là kịch bản cơ sở.
“Chúng tôi dự báo cơ quan quản lý sẽ tiếp tục giữ ổn định lãi suất chính sách trong ngắn hạn và chỉ bắt đầu hạ lãi suất khi lộ trình cắt giảm mạnh lãi suất USD tại thị trường Mỹ là chắc chắn", ông Đinh Đức Quang, Giám đốc Khối Kinh doanh tiền tệ ngân hàng UOB nhận định.
Mở rộng biên độ tỷ giá – giải pháp giảm áp lực cho điều hành
Theo chuyên gia Nguyễn Thế Minh, trong bối cảnh Fed duy trì chính sách tiền tệ thắt chặt với lãi suất cao trong khi Việt Nam đang ưu tiên nới lỏng để hỗ trợ tăng trưởng, việc mở rộng biên độ tỷ giá có thể là một giải pháp quan trọng nhằm giảm áp lực tỷ giá hiện nay.
Ông cho biết về điều tiết tỷ giá, có hai công cụ chính. Thứ nhất là sử dụng nguồn dự trữ ngoại hối, thông qua việc bán USD để kiềm chế áp lực lên tỷ giá. Thứ hai là điều hành chính sách tiền tệ bằng các công cụ khác nhằm can thiệp và điều tiết áp lực tỷ giá.
Tuy nhiên, ông lưu ý rằng dự trữ ngoại hối hiện không quá dồi dào, trong khi chính sách lãi suất lại phải duy trì ở mức thấp để hỗ trợ nền kinh tế. Ông cho biết, chính phủ đang ưu tiên mặt bằng lãi suất thấp trong bối cảnh nền kinh tế vẫn còn nhiều khó khăn, chịu tác động từ giai đoạn hậu COVID-19 và căng thẳng thương mại gần đây.
Theo chuyên gia, trong tình thế này, việc mở rộng biên độ tỷ giá sẽ giúp giảm bớt áp lực trong thời gian vừa qua và tạo điều kiện điều hành tỷ giá một cách thoải mái hơn.
"Chúng ta phải chấp nhận rằng không thể vừa duy trì mục tiêu tăng trưởng GDP của Chính phủ năm nay ở mức 8,3 - 8,5%, vừa kiểm soát chặt chẽ áp lực tỷ giá.Do đó, bắt buộc phải lựa chọn một trong hai", ông nhấn mạnh.
Theo ông Minh, hiện tại, Chính phủ đang ưu tiên duy trì chính sách nới lỏng, tức là hỗ trợ đà tăng trưởng kinh tế và đạt mục tiêu GDP đề ra. Vì vậy, việc nới lỏng biên độ tỷ giá cũng được xem là một giải pháp để giảm bớt áp lực.
