Số liệu quá khứ cho thấy Quý 1 thường là giai đoạn thuận lợi với chứng khoán Việt Nam. Tuy vậy, những diễn biến trong 2 tháng đầu năm 2022 cho thấy lịch sử không hoàn toàn lặp lại.
Những biến động lớn từ thương vụ đấu giá Thủ Thiêm trong nước, lo ngại từ việc FED tăng lãi suất mạnh hơn dự báo, hay căng thẳng chính trị Nga – Ukraine đã khiến thị trường chứng khoán toàn cầu biến động mạnh và thị trường Việt Nam cũng không ngoại lệ. Kết thúc phiên giao dịch 25/2, chỉ số VN-Index dừng tại 1.498,9 điểm, "dậm chân tại chỗ" so với thời điểm cuối năm 2021, dù đã có lúc vượt khá xa mốc 1.500 điểm ngay trong những ngày đầu năm.
VN-Index "bất động" sau 2 tháng đầu năm
Diễn biến khó lường của thị trường từ đầu năm tới nay khiến tài khoản không ít nhà đầu tư sụt giảm, thua lỗ, đây là tình cảnh trái ngược với năm trước khi hầu hết đều chiến thắng dễ dàng. Điều này có thể thấy qua con số thống kê trên sàn HoSE từ đầu năm tới 231 mã giảm điểm, chiếm gần 60% số mã đang niêm yết trên sàn.
Bên cạnh số mã giảm điểm chiếm ưu thế, sàn HoSE cũng ghi nhận 33 mã có mức tăng từ đầu năm tới nay dưới 2%, đây là mức chỉ đủ "hòa vốn" cho hoạt động trading. Ngoài ra, trong số các mã ghi nhận tăng trưởng dương cũng có không ít trường hợp thanh khoản rất thấp, cho thấy cơ hội chiến thắng của nhà đầu tư trong 2 tháng qua là không nhiều.
Không chỉ nhà đầu tư cá nhân gặp khó khăn trong 2 tháng qua mà ngay cả các tổ chức chuyên nghiệp cũng ghi nhận hiệu quả đầu tư kém tích cực, nhiều tổ chức lớn tăng trưởng danh mục là con số âm.
Hiệu suất nhiều tổ chức lớn âm sau 2 tháng đầu năm 2022
Nổi bật là trường hợp Vaneck Vectors Vietnam ETF (VNM ETF), một trong những quỹ ETF lâu đời và lớn nhất thị trường Việt Nam với danh mục 546 triệu USD ghi nhận hiệu suất danh mục âm 7,5% trong 2 tháng đầu năm. Việc nắm giữ tỷ trọng lớn 2 Bluechips là VIC và VNM đã ảnh hưởng lớn đến hiệu quả đầu tư của quỹ khi cả 2 cổ phiếu trên đều xác lập đáy mới.
Tương tự là trường hợp FTSE Vietnam ETF khi nắm giữ tỷ trọng lớn VIC, VNM đã khiến hiệu suất đầu tư trong 2 tháng đầu năm âm 5,2%.
Một quỹ ETF ngoại khác là Fubon FTSE Vietnam ETF đến từ Đài Loan (Trung Quốc) cũng ghi nhận hiệu suất đầu tư âm 3,3% (tính theo Đài Tệ). Trong khi hiệu suất của quỹ "tỷ đô" Pyn Elite Fund âm 0,6% (tính theo Euro). Quỹ ETF nội lớn nhất thị trường DCVFM VNDiamond ETF ghi nhận hiệu suất âm 0,6% sau 2 tháng.
Trong khi đó, Passion Investment – công ty đầu tư khá đình đám trên thị trường những năm qua với hiệu suất sinh lợi vượt trội cũng ghi nhận hiệu suất âm 4,8% trong 2 tháng đầu năm.
Có thể thấy, diễn biến thị trường 2 tháng đầu năm là khá "khó nhằn", không chỉ với các nhà đầu tư cá nhân mà cũng không dễ dàng với các tổ chức chuyên nghiệp khi xuất hiện ngày càng nhiều những biến động khó lường từ thị trường quốc tế.
Cuộc xung đột Nga – Ukraine diễn ra đang khiến giá dầu cũng như nhiều loại hàng hóa leo thang, điều này ít nhiều ảnh hưởng tới kỳ vọng lạm phát cũng như lãi suất trên thị trường. Diễn biến mới nhất, các nước phương Tây đã nhất trí loại một số ngân hàng Nga khỏi hệ thống tài chính toàn cầu SWIFT, càng làm lo ngại hoạt động thanh toán hàng hóa trở nên khó khăn hơn, kéo theo gia tăng chi phí.
Mới đây, JPMorgan đã đưa ra dự báo FED sẽ tăng lãi suất thêm 25 điểm cơ bản trong 9 cuộc họp liên tiếp trong năm nay để đối phó với tình hình lạm phát, đây là mức tăng lãi suất vượt xa nhiều dự báo trước đó.
Trong nước, dù câu chuyện lạm phát chưa phải quá lớn với Việt Nam trong năm nay nhưng những diễn biến từ thị trường quốc tế ít nhiều ảnh hưởng tới thị trường. Bên cạnh đó, một yếu tố cần lưu ý là định giá thị trường Việt Nam hiện không còn quá rẻ, nên những rung lắc mạnh là điều có thể xảy ra.
Theo đánh giá của SGI Capital, trọng tâm của thị trường tài chính quý 1 và quý 2 sẽ là những kế hoạch kinh doanh của doanh nghiệp tận dụng sự hồi phục của kinh tế Việt Nam và mở cửa của thế giới. Từ đây tới mùa Đại hội cổ đông, các thông tin về kế hoạch kinh doanh 2022 của các doanh nghiệp sẽ là tâm điểm chú ý của dòng tiền.
Cuối quý 2, thị trường sẽ đánh giá áp lực thu hẹp tài sản nắm giữ của FED và các NHTW cũng như áp lực tăng lãi suất vào cuối năm ở Việt Nam. Đây có thể là lý do cho những dao động mạnh trên thị trường chứng khoán. SGI Capital nhấn mạnh năm 2022 sẽ không có chỗ cho dòng tiền dễ dãi và những kỳ vọng mộng mơ.