Chung dòng máu Lạc Hồng: "Vỹ cái bang" của học trò vùng cao

HÀNH TRÌNH CỦA "NGƯỜI THẦY ĂN XIN"

Thầy Nguyễn Trần Vỹ năm nay 46 tuổi, quê ở TT.Trà My, H.Bắc Trà My, tỉnh Quảng Nam cũ. Học hết THPT, tuy trúng tuyển vào Trường ĐH Nông lâm TP.HCM nhưng do kinh tế gia đình eo hẹp nên anh chọn học sư phạm để được miễn học phí.

Năm 2000, Nguyễn Trần Vỹ tốt nghiệp ngành sư phạm. Thay vì chọn một nơi an nhàn, anh tình nguyện lên đường đến với điểm trường Tắc Lũ (xã Trà Cang, H.Nam Trà My, tỉnh Quảng Nam cũ; nay là xã Trà Tập, TP.Đà Nẵng) - một trong những nơi khó khăn nhất của H.Nam Trà My thời điểm đó. Để đến được trường, thầy và trò phải vượt qua những con dốc dựng đứng, trơn trượt, những lối đi lởm chởm đá và bùn lầy. Khó khăn chồng chất khi lớp học chỉ là mái tranh vách đất, nền đất nện ẩm ướt. Thầy cô giáo chen chúc trong căn nhà công vụ chật hẹp, thiếu thốn đủ bề.

ẢNH: NAM THỊNH

Nhưng những gian nan đó chưa thấm tháp gì so với nỗi đau đáu trong lòng người thầy trẻ. Anh thấy những đứa trẻ đi học với đôi chân trần lấm lem bùn đất, thấy bữa ăn chỉ có cơm trắng và chén muối giã với ớt. Nỗi xót xa cứ thế lớn dần, thôi thúc anh phải làm một điều gì đó. "Dạy chữ nhưng mong mỏi làm sao phải lo cho các em chỗ học tử tế đã", anh kể. Và thế là một hành trình "đi xin" bắt đầu...

Từ việc đi xin từng đôi dép, chiếc áo ấm, đến con cá, miếng thịt… để cải thiện bữa ăn cho học sinh (HS), ban đầu thầy Vỹ cũng có chút ngại ngùng. "Ngại lắm, chẳng biết làm sao để mở lời. Đắn đo mãi, rồi mình cũng trình bày thật với họ, may được họ hiểu và nhận được sự đồng cảm", anh nhớ lại.

Dần dần, những ngại ngùng biến mất, thay vào đó là sự quyết tâm. "Giờ thấy ai có thể hỗ trợ được các em HS là mình xin hết, miễn cuộc sống của các em được tốt hơn", anh cười. Biệt danh "Vỹ cái bang" cũng từ đó mà ra đời, như một cái tên thân thương mà những người yêu mến anh đặt cho.

ẢNH: NAM THỊNH

Với tấm lòng không quản ngại, thầy Vỹ đã cùng các đồng nghiệp thành lập Câu lạc bộ (CLB) thiện nguyện Kết nối yêu thương Nam Trà My, với 7 thành viên. Ban đầu, các thành viên tự đi khảo sát, hỗ trợ từng bản làng, từng điểm trường. Mục tiêu đặt ra trước hết là tráng nền xi măng cho ít nhất một phòng học mỗi năm để thay thế nền đất ẩm ướt, lầy lội.

Công trình đầu tiên là điểm trường Măng Lưng ở xã Trà Cang cũ. Ngày khánh thành, nhìn những đứa trẻ ngồi trong lớp học mới, ai cũng xúc động. Thầy Vỹ cảm thấy mình đã đi đúng đường, làm đúng việc. Sự thành công ban đầu đó đã tiếp thêm động lực, giúp CLB lớn mạnh dần, kết nối được nhiều nhà hảo tâm hơn. Từ Trà Mai, Trà Cang đến những bản làng heo hút như Trà Linh, Trà Vinh... của H.Nam Trà My cũ, hàng chục điểm trường kiên cố đã mọc lên giữa đại ngàn.

Đến nay, CLB do thầy Vỹ làm chủ nhiệm đã góp phần xây dựng gần 50 điểm trường, hơn 100 phòng học, phòng công vụ, nhà vệ sinh, bếp ăn và 5 khu nội trú cho hơn 1.000 HS. Hàng nghìn phần quà gồm sách vở, áo ấm, đồ dùng dạy học và điện năng lượng mặt trời cũng đã được trao tới thầy cô và học trò vùng cao.

Chuyện kêu gọi thiện nguyện của thầy "Vỹ cái bang" không phải lúc nào cũng suôn sẻ, thậm chí có những khi phải nhận lời nói cay nghiệt. Khi tôi hỏi anh có nản lòng hay không, anh trầm ngâm một lúc rồi nói: "Có chứ, nhiều là đằng khác. Người chửi tôi khùng, "vác tù và hàng tổng", người bảo tôi là cái bang, cái gì cũng xin. Nhưng mỗi lần nhìn học trò được ăn bữa cơm no, uống hộp sữa thì những nỗi buồn ấy cũng tự nhiên mất hết".

Anh luôn tâm niệm mình chỉ là cầu nối để các nhà hảo tâm kết nối với những nơi khó khăn. Mọi hoạt động đều được công khai, minh bạch và anh không trực tiếp nhận tiền để đảm bảo sự tin tưởng.

ẢNH: NAM THỊNH

"MÌNH CHỈ LÀ NGƯỜI KẾT NỐI..."

Tấm lòng của thầy Vỹ không chỉ dừng lại ở trường học. Trong những chuyến đi vận động HS trở lại trường, chứng kiến cảnh đồng bào và các em phải lội qua những con suối cuộn mình dữ dội vào mùa mưa lũ, tự nhiên anh rùng mình nghĩ tới điều xấu nhất có thể xảy ra. Vậy là anh đi xin kinh phí để làm cầu treo.

Hành trình vận động xây dựng các công trình dân sinh bắt đầu. Giai đoạn 2020 - 2025, bằng sự kết nối bền bỉ, thầy Vỹ đã xây dựng và cải tạo 15 điểm trường với 28 phòng học và 15 nhà công vụ, tổng trị giá hơn 8,5 tỉ đồng; 26 cây cầu dân sinh bắc ngang suối sâu với tổng trị giá gần 3 tỉ đồng đã giúp học trò đến lớp an toàn mỗi mùa mưa lũ. 4 khu nội trú khang trang cũng đã được dựng lên đón hơn 1.000 HS, cùng với 38 căn nhà tình thương cho hộ nghèo, 23 hệ thống lọc nước sạch, 14 bếp ăn, 21 sân chơi, hàng chục máy tính, ti vi…

Những công trình này không chỉ là những khối bê tông, sắt thép mà còn là biểu tượng của tình yêu thương, sự sẻ chia. Thầy Vỹ luôn đảm bảo tất cả các công trình đều được khảo sát kỹ lưỡng, minh bạch về kinh phí và do chính người dân địa phương góp công xây dựng. "Thấy trường sập thì xin xây lại. Thấy đường khó đi thì xin làm cầu. Thấy bà con khổ quá thì xin xây nhà. Mình chỉ là người kết nối thôi, còn người giúp thật sự là các nhà hảo tâm. Nhờ họ mà hành trình này mới đi được đến hôm nay", thầy Vỹ tâm sự.

ẢNH: NAM THỊNH

ẢNH: NAM THỊNH

ẢNH: NAM THỊNH

Thầy Vỹ chia sẻ thêm rằng, chỉ khi nào sức khỏe không còn đủ nữa thì anh mới dừng lại. Bởi hiện nay vẫn còn nhiều bản làng chưa có trường, nhiều HS vẫn đi học bằng đôi chân trần, nhiều bà con vẫn sống trong cảnh thiếu thốn. Chính điều này đã thôi thúc anh cố gắng mỗi ngày.

Hiện tại, thầy Nguyễn Trần Vỹ đang giữ chức vụ Phó hiệu trưởng Trường phổ thông dân tộc bán trú tiểu học Ngọc Linh (xã Trà Linh). Tháng 8 vừa rồi, nhà trường đã đề nghị xét chọn thầy là gương điển hình tiên tiến để tuyên dương tại Đại hội thi đua yêu nước TP.Đà Nẵng. Tuy nhiên, với thầy Vỹ, niềm vui lớn nhất không phải là những bằng khen hay danh hiệu, mà là những bữa cơm no của học trò, là những bước chân đến trường an toàn, là những ngôi nhà không còn dột nát.

Gần 25 năm gắn bó với học trò vùng cao, thầy Nguyễn Trần Vỹ đã trở thành một biểu tượng của lòng nhân ái và sự bền bỉ. Thầy cũng làm cầu nối vững chắc cho nhiều tấm lòng hảo tâm. Và với thầy, hạnh phúc giản dị nhất là được thấy những đứa trẻ no ấm, được thấy bản làng bớt đi gánh nặng khó khăn. Đó là "quả ngọt" quý giá nhất mà không một danh hiệu nào có thể sánh được.