Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 10, sáng 11/11, Quốc hội khoá XV đã nghe Tờ trình của Chính phủ và Báo cáo thẩm tra của Uỷ ban Kinh tế và Tài chính về dự án Luật Đầu tư (sửa đổi), theo Cổng TTĐT Quốc hội.
Trình bày Tờ trình của Chính phủ về dự án Luật Đầu tư (sửa đổi), Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết về ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện, dự thảo Luật đã cắt giảm 25 ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện; thu hẹp, sửa đổi phạm vi của 20 ngành, nghề kinh doanh có điều kiện.
Đồng thời, dự thảo Luật cũng quy định nguyên tắc xác định điều kiện đầu tư kinh doanh làm cơ sở để thực hiện tiền kiểm và chuyển sang cơ chế hậu kiểm.
Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng trình bày Tờ trình của Chính phủ. (Ảnh: Cổng TTĐT Quốc hội).
Về chấp thuận đầu tư, Chính phủ đề xuất thu hẹp và làm rõ phạm vi các dự án phải thực hiện chấp thuận chủ trương. Theo đó, chỉ chấp thuận chủ trương đầu tư đối với dự án đầu tư phát triển hạ tầng trong một số lĩnh vực quan trọng, nhạy cảm như cảng biển, sân bay, viễn thông, xuất bản báo chí; các dự án đề xuất sử dụng đất đai, khu vực biển; các dự án ảnh hưởng đến môi trường hoặc thực hiện tại khu vực có ảnh hưởng đến quốc phòng, an ninh.
Bên cạnh đó, không thực hiện thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư đối với dự án nhà ở thương mại, khu đô thị được lựa chọn nhà đầu tư thông qua hình thức đấu giá, đấu thầu; dự án đã trúng đấu giá quyền khai thác khoáng sản; dự án hạ tầng kỹ thuật cụm công nghiệp.
Dự án đầu tư thuộc trường hợp giao đất, cho thuê đất thông qua đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư cũng thuộc trường hợp không thực hiện chấp thuận chủ trương đầu tư, trừ các trường hợp dự án quan trọng có tác động ảnh hưởng lớn đến kinh tế - xã hội như dự án sân bay, cảng biển, khu công nghiệp.
Cùng với đó, Chính phủ muốn đẩy mạnh phân cấp, phân quyền chấp thuận chủ trương đầu tư cho Thủ tướng và Chủ tịch UBND cấp tỉnh đối với những dự án quan trọng cần có cơ chế chính sách đặc thù và Chính phủ chấp thuận chủ trương đầu tư sau khi được sự đồng ý của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Ngoài ra, dự thảo Luật cũng mở rộng đối tượng áp dụng thủ tục đầu tư đặc biệt (luồng xanh) để cho phép các dự án đầu tư tại khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao, khu công nghệ số tập trung, khu thương mại tự do và các khu chức năng trong khu kinh tế được thực hiện luồng xanh mà không hạn chế về ngành, lĩnh vực, trừ một số dự án lớn, quan trọng như sân bay, cảng biển.
Về thủ tục đầu tư ra nước ngoài, dự thảo Luật đã sửa đổi theo hướng bãi bỏ thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư ra nước ngoài.
Cụ thể, chỉ thực hiện cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư ra nước ngoài đối với các dự án có vốn đầu tư từ 20 tỷ đồng trở lên hoặc dự án đầu tư thuộc ngành, nghề đầu tư ra nước ngoài có điều kiện. Đối với các dự án có quy mô dưới 20 tỷ đồng, chỉ cần thực hiện đăng ký giao dịch ngoại hối với Ngân hàng Nhà nước để chuyển tiền ra nước ngoài.
Cần tiếp tục rà soát, tinh gọn điều kiện đầu tư kinh doanh
Liên quan đến việc các ngành, nghề đầu tư kinh doanh, danh mục ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện và điều kiện kinh doanh, danh mục ngành, nghề cấm đầu tư kinh doanh, tại Báo cáo thẩm tra, Uỷ ban Kinh tế và Tài chính đề nghị Chính phủ tiếp tục rà soát, tinh gọn, cắt giảm thực chất ngành, nghề và điều kiện đầu tư kinh doanh, chỉ giữ lại những điều kiện thực sự cần thiết vì lý do quốc phòng, an ninh, trật tự, đạo đức, sức khoẻ cộng đồng.
Cơ quan soạn thảo cần phân định rõ giữa điều kiện hành nghề của cá nhân và điều kiện đầu tư kinh doanh của tổ chức, đồng thời nghiên cứu chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm. Cùng với đó, cần rà soát các dự án luật có liên quan như Luật Xây dựng, Luật Thương mại điện tử, Luật Hàng không để bảo đảm tính thống nhất trong hệ thống pháp luật.
Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi trình bày Báo cáo thẩm tra. (Ảnh: Cổng TTĐT Quốc hội).
Về chấp thuận chủ trương đầu tư, Uỷ ban Kinh tế và Tài chính đề nghị cơ quan soạn thảo rà soát kỹ lưỡng, chỉ áp dụng quy trình chấp thuận chủ trương đầu tư đối với trường hợp thật sự cần thiết. Bên cạnh đó, nghiên cứu cơ sở của việc bỏ thẩm quyền của Quốc hội, bảo đảm phù hợp với nguyên tắc phân cấp, phân quyền. Đối với dự án có cơ chế, chính sách đặc thù, thực hiện theo đúng thẩm quyền đã được pháp luật quy định.
Về ưu đãi và hỗ trợ đầu tư, cơ quan thẩm tra đề nghị tiếp tục rà soát, nghiên cứu một số đề xuất tại báo cáo thẩm tra đầy đủ. Trong đó, đối với nội dung tại dự thảo Luật sửa đổi theo hướng quy định nguyên tắc xác định ngành, nghề ưu đãi đầu tư nhằm thu hút có hiệu quả vào các ngành, nghề trọng điểm, ưu tiên phát triển; giao Chính phủ ban hành, sửa đổi, bổ sung các danh mục cụ thể, phù hợp với điều kiện và yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội trong từng thời kỳ.
Đối với nội dung quản lý hoạt động đầu tư ra nước ngoài, Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi cho biết có nhiều ý kiến đề nghị giữ quy định quản lý như luật hiện hành, đồng thời cải cách thủ tục hành chính, rút ngắn thời gian, chi phí.
Đại diện cơ quan thẩm tra nêu rõ trường hợp bỏ thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư và giấy phép, chứng nhận đầu tư, dự thảo Luật cần bổ sung cơ chế thông báo hoặc đăng ký thông tin để hậu kiểm, liên thông dữ liệu với Ngân hàng Nhà nước về quản lý ngoại hối. Ông đề nghị giao Chính phủ quy định mức trần đầu tư phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội từng thời kỳ.
