Fanpage Cộng đồng chơi kiểng lá có chất (Foliage plants collectors Vietnam) thu hút gần 44.000 thành viên tham gia. Đây là nơi chia sẻ kiến thức, tình yêu cây cối. Thành viên tuyệt đối không được quảng cáo rao bán cây nên thông tin trên nhóm rất có ý nghĩa và chất lượng.
"Hoa xác thối", càng thối càng… thích
Thành viên của nhóm, anh Nguyễn Lộc Khang (tên tài khoản) khiến nhiều người trầm trồ khi chia sẻ một cây nưa lạ anh tình cờ thấy trong một vườn cao su. Cây nưa thông thường có lá xanh đậm, còn cây này có lá màu tím than, viền mép lá màu hồng nhạt, rất hiếm thấy trên thị trường. Anh Khang lấy củ nưa về trồng, sau 2 năm, cây ra 2 hoa nhỏ. Đến năm thứ 3, cây phát triển cao to vượt thân người, ra 1 hoa lớn cao khoảng 1 m. Khi anh Khang chia sẻ hình ảnh, nhiều người trên cộng đồng chơi hoa đều hỏi vui: "Thối cỡ nào?", "Hàng xóm báo án chưa?"…

Hoa xác thối cao hơn 1 m của anh Khang
Ảnh: NVCC
Sở dĩ hỏi vậy là vì giống nưa (Amorphophallus) có đặc điểm hoa phát ra mùi từ thum thủm đến… cực kỳ thối để thu hút côn trùng đến thụ phấn, nên còn gọi là hoa xác thối. "Cây nưa tôi trồng là loài Amorphophallus crinitus, mùi thối khá nhẹ nhàng, chỉ như… mùi chuột chết thôi. Dù vậy, đứng cách xa khoảng 20 m vẫn có thể ngửi được. Cũng may là hoa không thối nguyên ngày mà chỉ về chiều tối. Mặt khác, vườn của tôi cũng rộng nên mùi thối không ảnh hưởng gì đến hàng xóm", anh Khang chia sẻ. Nhiều người hỏi mua giống cây nưa lá tím độc lạ này nhưng anh không bán.

Nhiều người đến xin ngắm cây khoai nưa hoa chuông thối từ Thái Lan này
Ảnh: NVCC
Anh Jacky Chiem, nhà vườn chuyên cung cấp cây kiểng ở Văn Thánh, từng nhập cây nưa loài Amorphophallus paeoniifolius (còn gọi là khoai nưa hoa chuông) từ Thái Lan và cũng khiến nhiều người phải trầm trồ về kích cỡ hoa cũng như độ độc lạ. Nhiều người bình luận "đã thấy trên phim chứ chưa thấy ngoài đời", không ít người xin địa điểm nhà vườn để chạy đến… ngắm hoa xác thối!
Cây nưa có khả năng dụ côn trùng
Cây nưa thuộc chi Amorphophallus, bắt nguồn từ tiếng Hy Lạp cổ: amorphos có nghĩa là "dị hình" và phallos có nghĩa là "dương vật". Tên gọi này mô tả hình dạng đặc trưng của hoa, nước ngoài còn gọi là lưỡi quỷ (devil's tongue). Nhằm mục đích sinh sản, cây thuộc chi này tiết ra mùi hỗn hợp của các mùi cá ươn, vớ thối, phân, thịt phân hủy… để dụ các loài côn trùng ăn xác thối. Đặc biệt, cây này còn có khả năng tự tăng nhiệt độ lên tương đương với nhiệt độ cơ thể người để tăng khả năng khuyếch tán mùi hương, mô phỏng xác chết mới phân hủy (còn ấm), tăng sức hấp dẫn với côn trùng.
Sự quyến rũ chết người
Khoảng 3 năm trước, thị trường hoa cắm bình tại TP.HCM xuất hiện hoa lys lửa (flame lily) nhập khẩu và nhanh chóng thu hút khách. Dáng và màu hoa như ngọn lửa bập bùng. Hoa lại có sự chuyển màu từ xanh nõn sang vàng, cam, đỏ… vô cùng độc đáo và quyến rũ. Dù giá khá cao (khoảng 250.000 - 400.000 đồng/bó 10 cành tùy chất lượng và độ to nhỏ) nhưng lys lửa vẫn bán rất chạy.

Cây ngót nghẻo được người chơi kiểng trồng trong vườn nhà
Ảnh: Lam Yên
Chuyên viên cảnh quan Nguyễn Hoàng Nam (nhà cung cấp cây giống tại xã Long Điền, TP.HCM) cho biết: "Thực chất loại hoa này mọc dại ở miền Trung nước ta khá nhiều và có cái tên ấn tượng là "ngót nghẻo" hoặc "ngoắt nghẻo". Cây này có độc tính cực mạnh, nhiều nhất ở rễ củ (ăn trúng có thể tử vong - PV) nên khi phát hiện, người dân thường chặt bỏ cho an toàn. Dần dần, loài cây này trở nên ít thấy trong tự nhiên và khi xuất hiện trên thị trường, tự nhiên thành hàng độc lạ. Một số người chơi cây kiểng vẫn thích sưu tầm củ hoa lys lửa để trồng, mỗi năm cây ra hoa tự nhiên 1 lần vào mùa thu rồi cây có thể lụi đi (ngủ đông). Sau 3 - 5 tháng, cây lại trỗi dậy".
Nhiều người thích sở hữu những loài cây không chỉ độc lạ về hoa mà còn về hình dạng, màu sắc và kích cỡ lá. Những chiếc lá không nhất thiết cứ phải ngát xanh và hiền lành mà có thể khiến người xem phải nổi da gà.
Anh Nguyễn Ngọc Quý là admin nhiều nhóm chơi cây kiểng chuyên nghiệp, từng tổ chức sự kiện kiểng lá quy mô hằng năm tại TP.HCM và cũng là một người chuyên lai giống cây mới. Anh nuôi nhiều cây thu hải đường có dạng lá khác thường. Một trong số đó có loại mọc đầy gai trên mặt lá. Hình dạng gồ ghề, sần sùi của chiếc lá gai khiến nhiều người xem không khỏi rùng mình, nhất là những người mắc hội chứng sợ lỗ (*). Không chỉ gai nâu đen trên nền lá xanh, anh Quý còn có những cây thu hải đường gai nâu đen trên nền lá bạc, được nhiều người chơi kiểng tìm hỏi mua.

Cây thu hải đường sần sùi, gai chi chít nhìn khá “ghê” nhưng nhiều người lại thích
Ảnh: NVCC
Nhiều năm trước, xu hướng chơi cây là sở hữu nhiều loại đa dạng. Vài năm gần đây, người chơi kiểng lá lại thích chuyên sâu vào sưu tầm một dòng cây mà họ thích và cảm thấy phù hợp với điều kiện của mình. Trong đó, hồng môn kiểng lá (Anthurium) thu hút người chơi nhờ hình dạng gân lá ấn tượng, thường có màu trắng bạc nổi bật trên nền lá từ xanh nhạt, đậm đến đen tuyền. Trong khi đó, dòng môn màu (Caladium) thì trên lá có thể xuất hiện đốm, vệt loang, vân… nhiều màu từ trắng, xanh, hồng nhạt đến hồng tím, thậm chí đen huyền bí. Còn các loài trầu bà lá xẻ (Monstera) lại hấp dẫn bởi lá xẻ, có lỗ và "khổng lồ" (có loài cho lá dài hơn 1 m). Dòng này thường có lá màu xanh. Những cây đột biến có pha màu vàng hoặc trắng trên một phần lá, thậm chí nửa lá xanh, nửa lá trắng hoặc trắng toàn bộ lá, được giới chơi cây trả giá cao vì sự độc lạ.
"Nhiều nhà vườn đã lai tạo được các giống cây mới, đưa kiểng lá Việt Nam bắt kịp với thị trường thế giới, sánh ngang các nước như Thái Lan, Mỹ, Nga… Tháng 9 năm nay, các nhà vườn chuyên loại này của Việt Nam vừa tham gia triển lãm kiểng lá ở Mỹ và Trung Quốc, được cộng đồng quốc tế đánh giá cao về sự đa dạng, độc đáo, chất lượng. Đặc biệt, thu hải đường là dòng cây đặc trưng của Việt Nam. Vẻ đẹp và sự đa dạng của thu hải đường đã thu hút khách hàng trên toàn thế giới đến nước ta tìm mua", anh Quý cho biết.
***
(*) Hội chứng sợ lỗ (Trypophobia) là trạng thái tâm lý ghê tởm hoặc sợ hãi khi nhìn thấy các vật thể có hoa văn lỗ nhỏ hoặc những hình ảnh với cụm lỗ lặp đi lặp lại, như tổ ong, bọt biển, hoặc hạt sen. Các triệu chứng có thể bao gồm ngứa, đổ mồ hôi, run rẩy, buồn nôn và các cơn hoảng loạn.