Theo thống kê, mỗi năm nước ta có khoảng 94.000 người tử vong vì ung thư và có 150.000 trường hợp mắc mới, trong đó ung thư đại trực tràng đứng thứ 5.
Theo các chuyên gia, ung thư đại tràng thường bắt đầu lành tính là polyp đại tràng. Polyp không phải là u nhưng là một tổn thương có hình dạng giống như một khối u, có cuống hoặc không, do niêm mạc đại tràng và tổ chức dưới niêm mạc tăng sinh tạo thành.
Polyp không phải là ung thư nhưng chúng có thể phát triển thành ung thư sau một thời gian dài.
Do bệnh phát triển âm thầm nên thời gian phát hiện chủ yếu rơi vào những giai đoạn muộn. Nếu bệnh được chẩn đoán khi mới hình thành, người bệnh có hy vọng chữa khỏi và kéo dài tuổi thọ. Song song bên cạnh đó, mỗi người cũng cần chủ động thay đổi lối sống để phòng tránh nguy cơ mắc bệnh.
TS.BS Phạm Văn Bình, Giám đốc Trung tâm phẫu thuật nội soi Robot, Trưởng khoa Ngoại bụng 1, Bệnh viện K chia sẻ trên MXH Lotus gợi ý những cách cơ bản để ngăn ngừa ung thư đại trực tràng.
1. Kiểm tra đại trực tràng thường xuyên
Tầm soát bằng các xét nghiệm để tìm ung thư trước khi các dấu hiệu và triệu chứng phát triển. Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ khuyến nghị bắt đầu thử nghiệm ở tuổi 45 đối với những người có nguy cơ mắc bệnh trung bình.
Polyp tiền ung thư thường không biểu hiện triệu chứng, có thể được tìm thấy qua nội soi đại tràng vài năm trước khi ung thư xâm lấn phát triển. Kiểm tra sàng lọc cũng tìm thấy được polyp tiền ung thư và cắt bỏ trước khi nó trở thành ung thư. Đây được xem là cách phòng bệnh cụ thể nhất.
2. Hạn chế ăn các loại thịt đỏ
Ngoài ra, ung thư đại tràng có thể phòng tránh được thông qua thói quen ăn uống lành mạnh. Nhiều nghiên cứu đã xác nhận rằng chế độ ăn uống đóng một vai trò trong nhiều bệnh ung thư đại trực tràng.
Ăn thịt đỏ (thịt bò và thịt cừu) và một số loại thịt đã qua chế biến (như xúc xích và xúc xích) có thể làm tăng nguy cơ ung thư đại trực tràng, vì vậy cần hạn chế những thực phẩm này trong bữa ăn hàng ngày.
3. Bổ sung các thức ăn chứa nhiều chất xơ
Rau xanh, trái cây giúp làm giảm nguy cơ mắc ung thư vì chất xơ giúp gia tăng tiêu thụ acid folic, gia tăng kết hợp chất xơ với các yếu tố sinh ung thư dẫn đến việc loại khỏi lòng ruột sớm vì giảm thời gian ứ đọng phân. Ngoài ra, chất xơ làm giảm pH trong lòng đại tràng và tăng sản xuất các acid béo chuỗi ngắn và yếu tố vi lượng chống hiện tượng ôxy hóa, bảo vệ trực tràng tốt hơn.
4. Hạn chế các loại nước uống chứa cồn, rượu bia, thuốc lá
Hầu hết mọi người đều biết rằng hút thuốc lá làm tăng nguy cơ ung thư phổi nhưng ít ai biết được nó cũng là nguyên nhân gây ra ung thư ruột kết và ung thư trực tràng. Theo các nghiên cứu, những người hút thuốc có nguy cơ phát triển ung thư ruột kết cao hơn những người còn lại khoảng 50%.
Tương tự như thuốc lá, đồ uống có cồn, rượu bia là những chất kích thích nên hạn chế. Các loại đồ uống này khi đi vào cơ thể sẽ gây tổn thương trực tràng nói riêng và các bộ phận khác nói chung.
5. Hoạt động thể lực, vận động hay luyện tập thể dục
Tập thể dục thường xuyên không chỉ làm tăng nhịp tim mà còn có tác động tích cực đến trực tràng. Bài tập điển hình là đi bộ nhanh có thể làm giảm nguy cơ ung thư ruột kết cũng như ung thư trực tràng.
Một nghiên cứu của Viện Ung thư Quốc gia Hoa Kỳ trên 1,4 triệu người, được công bố vào tháng 6 năm 2016 trên tạp chí JAMA Internal Medicine, tăng cường hoạt động thể chất có khả năng giảm tới 13% nguy cơ ung thư trực tràng.
