Sau một kỳ nghỉ lễ kéo dài, đa phần mọi người, nhất là người lao động, khi quay trở lại với công việc thường rơi vào trạng thái hụt hẫng, thiếu động lực. Hiện tượng này là hiệu ứng tâm lý thường gặp. Các chuyên gia tâm lý chỉ ra một vài cách đơn giản để giúp bạn vượt qua hiện tượng này.
Vì sao tâm trạng chúng ta thường lao dốc sau kỳ nghỉ?
Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến cảm giác chán nản sau kỳ nghỉ là sự chuyển đổi lối sống quá đột ngột. Trong kỳ nghỉ, chúng ta được tự do lựa chọn lịch trình, không chịu áp lực về thời gian hay công việc. Những ngày này thường gắn liền với cảm giác thư giãn, phấn khích và tự do. Vì thế, khi phải trở lại với giờ giấc nghiêm ngặt, các đầu việc tồn đọng và những cuộc họp liên miên, cơ thể và tinh thần dễ bị lệch pha.
Một yếu tố khác là sự mất đi cảm giác mong chờ. Việc lên kế hoạch cho kỳ nghỉ mang lại niềm vui và động lực lớn từ việc lựa chọn điểm đến, sắp xếp hành trình cho tới việc tưởng tượng về những trải nghiệm sắp tới. Nhưng sau khi kỳ nghỉ kết thúc, cảm giác háo hức này biến mất, nhường chỗ cho một lịch trình quen thuộc và đôi khi có phần nhàm chán.
Ngoài ra, áp lực từ việc phải xử lý khối lượng công việc tồn đọng cũng là một nguyên nhân quan trọng. Hòm thư đầy ắp email, những đầu việc bị bỏ dở trong thời gian vắng mặt hay các dự án cần gấp rút hoàn thành… tất cả dễ tạo nên cảm giác quá tải, khiến nhiều người mong mỏi một kỳ nghỉ mới ngay khi kỳ nghỉ cũ vừa kết thúc.
Ngoài ra, một nguyên nhân khác đến từ sự xáo trộn về sinh học. Kỳ nghỉ thường khiến giờ giấc ngủ nghỉ, chế độ ăn uống và thói quen vận động thay đổi. Khi trở lại nhịp sống cũ, cơ thể cần thời gian để điều chỉnh. Và trong giai đoạn này, cảm giác uể oải, cáu kỉnh, thiếu năng lượng là điều khó tránh khỏi.
Đặc biệt, thời gian nghỉ ngơi cũng thường là dịp để mỗi người suy ngẫm sâu sắc hơn về cuộc sống và công việc. Việc tạm rời khỏi môi trường quen thuộc cho phép chúng ta nhìn nhận lại những điều đang diễn ra xung quanh, dẫn đến sự so sánh hoặc thậm chí hoài nghi về lựa chọn nghề nghiệp, lối sống hay các mối quan hệ hiện tại.

Đường phố Hà Nội dịp nghỉ lễ (Ảnh: Mạnh Quân).
Làm sao để vượt qua cảm giác chán nản sau kỳ nghỉ?
Có nhiều cách đơn giản nhưng hiệu quả để chuyển tiếp nhẹ nhàng, thậm chí tận dụng giai đoạn này như một cơ hội làm mới bản thân.
Một chiến lược hiệu quả là mang theo chút "hương vị" của kỳ nghỉ vào cuộc sống hàng ngày. Đó có thể là những hành động nhỏ như dành 10 phút đọc sách mỗi tối, đi bộ giữa giờ làm việc, ăn trưa ở một không gian yên tĩnh hoặc tắt thông báo điện thoại vào buổi tối. Những thói quen đơn giản này giúp duy trì cảm giác thư giãn giống như trong kỳ nghỉ.
Việc lưu giữ ký ức đẹp cũng rất hữu ích. Thay vì chỉ lướt qua ảnh du lịch trên điện thoại, bạn có thể tạo một album ảnh, viết vài dòng nhật ký về những trải nghiệm đáng nhớ, hoặc đơn giản là chia sẻ câu chuyện du lịch với bạn bè, đồng nghiệp. Việc tái hiện những kỷ niệm vui vẻ sẽ kích hoạt lại cảm xúc tích cực, giúp bạn cảm thấy biết ơn thay vì nuối tiếc.
Một cách hữu hiệu để duy trì động lực sau kỳ nghỉ là bắt đầu lên kế hoạch cho chuyến đi tiếp theo dù chỉ là một cuộc dã ngoại ngắn ngày. Việc có điều gì đó để mong chờ sẽ tạo ra năng lượng tích cực, giúp tâm trí bạn hướng về tương lai thay vì tiếc nuối quá khứ.
Cách dài hạn hơn bạn có thể áp dụng là thay vì chỉ nghĩ đến những điều hào nhoáng trong kỳ nghỉ, hãy thử nhìn lại cuộc sống hàng ngày với con mắt biết ơn. Có thể bạn đang có một công việc ổn định, những người đồng nghiệp tốt, hay chỉ đơn giản là một góc cà phê quen thuộc mỗi sáng. Việc nhận diện và trân trọng những giá trị nhỏ bé này giúp tâm lý ổn định và nhẹ nhàng hơn khi quay trở lại nhịp sống cũ.
Bạn cũng đừng quên chăm sóc sức khỏe thể chất - yếu tố nền tảng ảnh hưởng trực tiếp tới cảm xúc. Hãy ngủ đủ giấc, uống nhiều nước, ăn uống cân bằng và vận động nhẹ nhàng. Ngay cả khi bạn chưa sẵn sàng về mặt tinh thần, thì một cơ thể khỏe mạnh cũng giúp bạn sớm phục hồi năng lượng.
Cuối cùng, kỳ nghỉ kết thúc cũng là thời điểm lý tưởng để khởi động mục tiêu mới. Đó có thể là một dự án công việc, một thói quen rèn luyện sức khỏe, hoặc bất cứ điều gì khiến bạn cảm thấy bản thân đang tiến về phía trước. Khi có điều để hướng tới, tâm trạng bạn sẽ dễ cân bằng và tích cực hơn.