Giá vàng biến động, người dân vẫn khó mua
Hôm qua 10.10, thị trường choáng váng khi Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB) công bố bán vàng miếng thương hiệu ACB tăng thêm 2 triệu đồng, lên 145 triệu đồng/lượng, đắt hơn vàng miếng tại Công ty Vàng bạc đá quý Sài Gòn - SJC hơn 3 triệu đồng. Tuy nhiên, chỉ vài giờ sau, nhà băng này đã thay đổi giá bán lẫn loại vàng miếng, chỉ bán vàng miếng SJC với mức giá 141,4 triệu đồng và mua vào xuống 140,5 triệu đồng/lượng; trên bảng giá không còn niêm yết thương hiệu vàng miếng ACB. Nhưng đó là một cột mốc mới cho thị trường vàng bởi sau 13 năm Nghị định 24 có hiệu lực, đây là lần đầu tiên thị trường có thêm một thương hiệu vàng mới, dù chỉ trong chớp nhoáng.
Từ ngày 10.10 bỏ cơ chế nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng và kỳ vọng sẽ có thêm nguồn cung cho thị trường
ẢNH: NGỌC THẮNG
Trước đó, ACB công bố điều khoản giao dịch vàng miếng (bao gồm thương hiệu vàng miếng ACB, SJC…), nhưng ngay sau đó nhà băng này thông tin lại rằng thương hiệu vàng miếng ACB đã được sản xuất từ trước 2012 và hiện vẫn đang chờ hướng dẫn đăng ký sản xuất vàng miếng.
Hôm qua, thị trường trong nước theo biến động của thế giới nhưng chủ yếu là theo chiều giảm. Giá vàng thế giới sau khi giảm mạnh xuống 3.946 USD/ounce thì đã tăng vọt lên 4.003 USD/ounce, nhưng đây vẫn là mức thấp so với đỉnh kỷ lục trước đó. Các công ty kinh doanh vàng trong buổi sáng đồng loạt giảm giá vàng miếng SJC 1,1 triệu đồng mỗi lượng, đưa giá mua vào xuống 139,4 triệu đồng, bán ra còn 141,4 triệu đồng. Đến chiều 10.10, các công ty đồng loạt tăng giá trở lại thêm 800.000 đồng mỗi lượng, đưa giá mua lên 140,2 triệu đồng và bán ra lên 142,2 triệu đồng. Riêng giá vàng nhẫn 4 số 9 cũng liên tục giảm từ 500.000 đến 1 triệu đồng mỗi lượng như Công ty Bảo Tín Minh Châu mua vào còn 137 triệu đồng, bán ra 140,5 triệu đồng (là đơn vị có giá bán vàng cao nhất thị trường); Công ty SJC mua vào 136,2 triệu đồng, bán ra 139 triệu đồng…
Đáng chú ý, thị trường vàng trong nước giao dịch khá cầm chừng trong ngày. Từ sau khi thực hiện trở lại việc đăng ký mua bán vàng trực tuyến, lượng khách hàng đến Công ty SJC chờ xếp hàng mua vàng miếng giảm hẳn. Tuy nhiên, do khách bán vàng trong ngày thấp nên công ty cũng hạn chế số lượng vàng miếng bán ra cho mỗi khách chỉ 1 lượng. Riêng đối với vàng nhẫn, công ty vẫn thực hiện bán trực tiếp nhưng mỗi khách chỉ được mua 3 phân vàng thay vì 1 chỉ như những ngày trước đó. Còn tại Công ty Bảo Tín Minh Châu thông báo hết vàng miếng SJC, đối với vàng nhẫn mỗi khách hàng được mua 2 chỉ.
Thành lập Hội đồng xây dựng, điều chỉnh hạn mức xuất khẩu, nhập khẩu
Ngày 9.10, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã ban hành Thông tư 34 hướng dẫn về việc cấp, sửa đổi, bổ sung, thu hồi giấy chứng nhận, giấy phép đối với hoạt động sản xuất vàng trang sức, mỹ nghệ, hoạt động kinh doanh mua, bán vàng miếng, hoạt động sản xuất vàng miếng, xuất khẩu, nhập khẩu; việc cấp hạn mức xuất khẩu, nhập khẩu vàng. Đồng thời quy định kết nối, cung cấp thông tin của doanh nghiệp, tổ chức tín dụng hoạt động kinh doanh vàng và chế độ báo cáo theo quy định. Thời gian quy định tùy theo loại giấy phép, từ 20 - 30 ngày làm việc khi tiếp nhận đầy đủ hồ sơ. Thông tư 34 cũng quy định thành lập Hội đồng xây dựng, điều chỉnh hạn mức xuất khẩu, nhập khẩu (gọi tắt là Hội đồng xây dựng hạn mức) do một Phó thống đốc NHNN làm chủ tịch. Trên cơ sở hạn mức hằng năm, NHNN thực hiện cấp, điều chỉnh hạn mức hằng năm cho từng doanh nghiệp, ngân hàng thương mại theo quy mô vốn điều lệ; tình hình xuất khẩu vàng miếng, nhập khẩu vàng miếng, nhập khẩu vàng nguyên liệu (nếu có); tình hình sử dụng vàng nguyên liệu theo mục đích tại giấy phép nhập khẩu và nhu cầu của doanh nghiệp, ngân hàng thương mại. Thời hạn xây dựng hạn mức xuất khẩu, nhập khẩu vàng theo quy định chậm nhất ngày 15.12 hằng năm.
Điều này cho thấy nguồn cung trên thị trường vẫn khá eo hẹp trong ngày đầu tiên thực hiện quy định xóa bỏ độc quyền vàng miếng và cho phép nhập khẩu vàng nguyên liệu. Thị trường vẫn chưa có thêm thương hiệu vàng miếng nào ngoài SJC trong khi trước năm 2012 (khi ban hành Nghị định 24/2012 về quản lý thị trường vàng), ngoài thương hiệu vàng miếng SJC, thị trường còn có nhiều thương hiệu vàng miếng khác như PNJ, Doji, Sacombank-SBJ, Bảo Tín Minh Châu, ACB… Sau khi Nghị định 24/2012 có hiệu lực, các đơn vị sản xuất, kinh doanh vàng miếng đã thực hiện chuyển đổi sang vàng miếng SJC. Đại diện Công ty SJC cho biết với những quy định mới có hiệu lực, trước mắt công ty sẽ xin cấp giấy phép sản xuất trở lại để giải quyết lượng vàng móp méo lưu thông trên thị trường thời gian qua.
Tăng nguồn cung, kéo giảm chênh lệch
Một số doanh nghiệp và ngân hàng dù chưa công bố chính thức nhưng cũng hé lộ khả năng sẽ xin phép sản xuất vàng miếng. Theo quy định mới, để được Ngân hàng Nhà nước (NHNN) xem xét cấp giấy phép sản xuất vàng miếng, các doanh nghiệp (DN) phải đáp ứng đủ các điều kiện như: có giấy phép kinh doanh mua, bán vàng miếng; có vốn điều lệ từ 1.000 tỉ đồng trở lên. Riêng ngân hàng thương mại phải có vốn điều lệ từ 50.000 tỉ đồng trở lên. Xét về vốn điều lệ thì hiện tại có 3 doanh nghiệp kinh doanh vàng bạc lớn gồm SJC, Doji và PNJ cùng 8 ngân hàng đáp ứng đủ điều kiện, gồm Vietcombank, VPBank, Techcombank, BIDV, MB, VietinBank, Agribank và ACB.
Mua vàng, bán vàng từ 20 triệu đồng phải chuyển khoản
Kể từ 10.10, các giao dịch mua vàng, bán vàng có giá trị từ 20 triệu đồng trở lên trong một ngày phải được thực hiện thông qua tài khoản thanh toán của khách hàng và tài khoản của doanh nghiệp kinh doanh vàng tại ngân hàng thương mại hoặc chi nhánh ngân hàng nước ngoài. Như vậy, với mức giá hiện nay, người mua vàng hay bán vàng hơn 1 chỉ phải thực hiện chuyển khoản.
Chuyên gia tài chính, TS Nguyễn Trí Hiếu cho rằng nhìn vào thị trường vẫn thấy các công ty hạn chế bán vàng cho người dân thì tương ứng nguồn cung chưa có thêm. Điều này dễ hiểu vì quy định bãi bỏ độc quyền vàng miếng của Nhà nước hay cấp phép nhập khẩu vàng chỉ mới chính thức có hiệu lực 1 ngày. Nhưng NHNN cần phải cấp phép ngay cho các DN, ngân hàng đủ điều kiện để tham gia sản xuất vàng miếng, nhập khẩu vàng. Đồng thời cần công bố công khai danh sách các doanh nghiệp được cấp phép cũng như tổng số lượng vàng được nhập khẩu. Khi đó, nguồn cung ra thị trường sẽ dồi dào hơn. Hơn nữa, điều này sẽ tháo gỡ tâm lý nhiều người dân vẫn chỉ lựa chọn mỗi loại vàng miếng SJC hay nhiều DN không dám đầu tư sản xuất vàng miếng mang thương hiệu riêng. Khi nguồn cung gia tăng, người dân không bị hạn chế số lượng khi có nhu cầu mua vào và có thể mua ở bất kỳ cửa hàng kinh doanh vàng bạc nào trên cả nước. Điều đó sẽ tháo bỏ tâm lý kỳ vọng giá tăng cũng như hoạt động găm hàng, đẩy giá đầu cơ trục lợi. Khi cung - cầu cân bằng, mức chênh lệch giữa trong nước với thế giới có thể thu hẹp còn 3 - 5 triệu đồng/lượng và đây là mức phù hợp thay vì duy trì đến 15 triệu đồng như hiện nay.
Ông Hiếu nhấn mạnh: NHNN phải công bố thông tin liên quan về sản xuất vàng miếng, nhập khẩu vàng để "cởi trói" tâm lý cho chính người dân và doanh nghiệp. Từ đó sẽ giúp thị trường có thêm nhiều sản phẩm vàng miếng, tạo sự cạnh tranh lành mạnh và góp phần kéo giá đi xuống, giảm bớt chênh lệch với thế giới.
