Chính phủ gửi Quốc hội báo cáo tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết của Quốc hội thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội.
Đại biểu tham dự Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV. (Ảnh: quochoi.vn)
Đáng chú ý dự thảo Nghị quyết sau khi tiếp thu đã điều chỉnh điều kiện về nhà ở để được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội (Điều 9).
Nội dung liên quan đến việc sau sáp nhập, các cán bộ, công chức đi làm cách xa nhà từ 30km trở lên sẽ được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội nhận được nhiều thảo luận của các đại biểu Quốc hội.
Trong báo cáo tiếp thu, giải trình, Chính phủ cho biết có ý kiến nêu vấn đề khoảng cách từ nhà đến nơi làm việc chưa hợp lý vì công việc thường không cố định. Nhà ở xã hội cần gắn với nhu cầu gia đình, nên sửa khoảng cách ngắn nhất từ nhà đến dự án nhà ở xã hội phải từ 30km trở lên.
Cũng có ý kiến đề xuất nên bỏ quy định khoảng cách 30km khi mua nhà ở xã hội, thay bằng quy định linh hoạt về khoảng cách hoặc thời gian đi làm; xét theo hoàn cảnh thực tế.
Một số đại biểu đề xuất giao UBND tỉnh quy định cụ thể điều kiện nhà ở cho trường hợp có nhà riêng nhưng xa nơi làm việc. Đồng thời, quy định rõ điều kiện hưởng nhà ở xã hội, cơ chế xét duyệt minh bạch, số hóa và giao trách nhiệm cho địa phương xác thực danh sách thụ hưởng.
Nhiều đại biểu khác đề nghị nên mở rộng điều kiện thụ hưởng nhà ở xã hội, ưu tiên người lao động có việc làm ổn định tại địa phương thiếu dự án, được mua/thuê nhà ở xã hội tại nơi khác nếu có xác nhận của cơ quan.
Theo đại biểu, Chính phủ giao Chủ tịch UBND tỉnh quy định phù hợp từng vùng. Khoản 2 cần nghiên cứu lại, rút ngắn khoảng cách để thuận lợi hơn cho người lao động, tham khảo kinh nghiệm quốc tế (ví dụ 5-10km). Tại Hà Nội và TP.HCM, cần xem xét lại khoảng cách do tình trạng kẹt xe.
Tiếp thu ý kiến của đại biểu Quốc hội, Chính phủ chỉnh lý dự thảo Nghị quyết theo hướng căn cứ điều kiện thực tế của địa phương, UBND cấp tỉnh quy định cụ thể điều kiện về nhà ở để được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội đối với trường hợp có nhà ở thuộc sở hữu của mình nhưng cách xa địa điểm làm việc.
Một nội dung khác cũng được nhiều đại biểu quan tâm là thành lập Quỹ Nhà ở quốc gia (Điều 4). Chính phủ cho hay nhiều ý kiến tán thành và đề nghị làm rõ mô hình hoạt động, địa vị pháp lý, chức năng, nhiệm vụ, nguyên tắc hoạt động của Quỹ.
Đại biểu đề nghị làm rõ mối quan hệ với các quỹ tương tự; nguồn thu, nhiệm vụ chi, tránh trùng lặp với ngân sách; cơ chế tài chính xã hội hóa vốn; tiêu chí phân bổ vốn, giám sát, trách nhiệm giải trình; cơ quan quản lý, công khai tài chính và giám sát độc lập; tiêu chí lựa chọn dự án ưu tiên.
Tiếp thu ý kiến, về địa vị pháp lý, mô hình tổ chức của Quỹ, Chính phủ chỉnh lý dự thảo Nghị quyết theo hướng Quỹ nhà ở quốc gia là quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách, có tư cách pháp nhân, hoạt động không vì mục đích lợi nhuận. Quỹ nhà ở quốc gia gồm Quỹ nhà ở Trung ương do Chính phủ thành lập, Quỹ nhà ở địa phương do UBND cấp tỉnh thành lập.
Chính phủ cũng tiếp thu, chỉnh lý quy định mục tiêu thành lập, nhiệm vụ chi theo hướng Quỹ nhà ở quốc gia để đầu tư xây dựng nhà ở xã hội, đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội của dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội, tạo lập nhà ở xã hội, nhà ở cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động thuê.
Đồng thời các nội dung về nhiệm vụ chi, quy mô… của quỹ sẽ được làm rõ tại Nghị định quy định chi tiết nghị quyết này bảo đảm nhiệm vụ chi phù hợp với mục tiêu thành lập, hoạt động của Quỹ.
Chính phủ cũng chỉnh lý quy định nguồn vốn Quỹ nhà ở quốc gia gồm ngân sách nhà nước, tiền trích từ quỹ đất đầu tư hạ tầng kỹ thuật xây dựng nhà ở xã hội, tiền bán nhà ở công, tiền đấu giá đất, nguồn hỗ trợ tự nguyện trong và ngoài nước, và các nguồn hợp pháp khác. Chính phủ sẽ làm rõ và quy định chi tiết việc bố trí nguồn vốn này.
Theo chương trình nghị sự, chiều 29/5, Quốc hội sẽ biểu quyết thông qua Nghị quyết thí điểm về một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội.
