Người đàn ông ngoài 60 tuổi, dân tộc Dao, được chuyển đến Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức (Hà Nội) cuối tháng 7 trong tình trạng suy dinh dưỡng, với khối u lớn, cứng chắc vùng lưỡi đã xâm lấn toàn bộ gốc lưỡi, sàn miệng và thành họng.
Gia đình cho biết bệnh nhân có triệu chứng đau loét vùng lưỡi kéo dài nhưng không đi khám. 4-5 tháng nay, ông không ăn uống được, cơ thể suy dinh dưỡng nghiêm trọng.
Kết quả hội chẩn liên viện cho thấy bệnh nhân có khối u lớn, cứng chắc vùng lưỡi, gần như không còn phần lưỡi lành, gây khó khăn trong thăm khám, ăn uống và cả gây mê khi phẫu thuật. Phim chụp ghi nhận khối u đã lan rộng toàn bộ khoang miệng, buộc phải cắt bỏ toàn bộ lưỡi, sàn miệng và nạo vét hạch cổ để loại bỏ tổn thương ung thư.
Tiến sĩ, bác sĩ Bùi Mai Anh, Khoa Phẫu thuật Hàm mặt - Tạo hình và Thẩm mỹ, cho biết đây là ca bệnh nặng và phức tạp hiếm gặp. Việc cắt bỏ toàn bộ khối u sẽ tạo khuyết hổng lớn và mất đi các cấu trúc chức năng quan trọng của khoang miệng: Toàn bộ lưỡi, gốc lưỡi, thành bên họng, sàn miệng…
“Việc phẫu thuật không chỉ là cắt bỏ khối u mà các bác sĩ cố gắng phục hồi lại tối đa chức năng ăn, nói, nuốt. Kế hoạch được lên rất tỉ mỉ, từ gây mê (đặt ống nội khí quản, mở khí quản) đến phục hồi hậu phẫu cho bệnh nhân suy dinh dưỡng, nguy cơ nhiễm trùng, chậm liền vết mổ rất cao”, bác sĩ Mai Anh nói.
Ê-kíp quyết định tạo hình lại toàn bộ lưỡi và sàn miệng, thành họng bằng sử dụng vạt tự do dạng chùm lấy từ vùng đùi: Gồm các đảo da, cơ kèm theo nối ghép thần kinh vận động cho lưỡi, da mỡ cho thành họng nhằm phục hồi một phần chức năng cho người bệnh.
Ca phẫu thuật diễn ra trong hơn 10 giờ đồng hồ, các mạch máu và thần kinh nhỏ được nối ghép dưới kính vi phẫu thuật.
"Nếu quá trình phục hồi thuận lợi, sau một thời gian, phần cơ lưỡi mới có thể cử động, giúp bệnh nhân ăn được, nuốt được và có thể phát âm một số từ đơn giản", Tiến sĩ Mai Anh chia sẻ.
Ung thư khoang miệng phổ biến thứ 3 trong các loại ung thư vùng đầu cổ, dễ bị bỏ qua ở giai đoạn đầu do triệu chứng không rõ ràng.
PGS.TS Nguyễn Hồng Hà, Trưởng khoa Phẫu thuật Hàm mặt - Tạo hình và Thẩm mỹ, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, cảnh báo người dân nếu thấy có vết loét kéo dài, đau miệng, khó nhai, khó nuốt, thay đổi giọng nói hoặc mất cảm giác vùng lưỡi cần đi khám sớm tại các cơ sở chuyên khoa tai mũi họng hoặc răng hàm mặt.
Nhiều người bệnh vì chủ quan, chỉ khi ảnh hưởng lớn đến khả năng ăn uống mới đi khám, lúc đó tổn thương đã quá muộn, việc điều trị khó khăn và tốn kém hơn rất nhiều. Vùng lưỡi và sàn miệng là nơi giao nhau giữa đường ăn và đường thở, có cấu trúc giải phẫu chật hẹp, rất khó tạo hình khi đã bị tổn thương nặng.
