Ông Nguyễn Đức Trung - chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An (bìa phải) kiểm tra hiện trường tình trạng sụt lún gần nhà dân ở xã Châu Hồng, huyện Quỳ Hợp, Nghệ An vào tháng 5-2022 - Ảnh: DOÃN HÒA
Ngày 2-8, ông Trần Đức Lợi - phó chủ tịch UBND huyện Quỳ Hợp, Nghệ An - cho biết, huyện đã đề nghị Liên đoàn Địa chất Bắc Trung Bộ báo cáo lại kết quả khảo sát, tìm nguyên nhân sụt lún, nứt nhà, giếng cạn khô xảy ra tại địa phận xã Châu Hồng, Liên Hợp.
Trước đó, ông Lợi chủ trì cuộc họp của UBND huyện Quỳ Hợp để nghe Liên đoàn Địa chất Bắc Trung Bộ báo cáo kết quả sau hơn 2 tháng khảo sát, thăm dò tìm nguyên nhân.
Từ năm 2020 - 2022, trên địa bàn các xã Châu Hồng và Liên Hợp, huyện Quỳ Hợp xảy ra hiện tượng sụt đất, nứt đất trên khu vực có chiều rộng gần 2km, kéo dài không liên tục khoảng 10km.
Hiện tượng này làm nứt nẻ nhà ở và các công trình xây dựng, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống của 250 hộ dân ở hai xã, buộc 6 hộ dân trong diện tích sụt đất tại xã Châu Hồng phải tạm thời di dời đến nơi ở khác.
Sau hơn hai tháng triển khai tìm nguyên nhân bằng các phương pháp như khảo sát địa mạo địa chất thủy văn, công tác trắc địa, quan trắc thủy văn, phương pháp địa vật lý và khoan thăm dò, Liên đoàn Địa chất Bắc Trung Bộ đã xác định được 6 nguyên nhân dẫn đến thực trạng sụt lún, nứt nẻ nhà cửa, giếng nước khô cạn tại các xã này.
Trong đó, nguyên nhân chính do hoạt động phức tạp của nước ngầm dưới tác động của điều kiện thủy văn bất thường.
Người dân địa phương cho rằng, việc doanh nghiệp khai thác khoáng sản bơm, hút nước ngầm rửa quặng là nguyên nhân xảy ra tình trạng tụt mạch nước ngầm gây ra hiện tượng sụt lún bất thường - Ảnh: DOÃN HÒA
Các chuyên gia đã khoanh vùng, xác định 2 khu vực sụt lún đất quy mô trung bình đến lớn, nguy hiểm; 9 khu vực sụt đất quy mô nhỏ đến trung bình và có nguy cơ sụt đất ít nguy hiểm và 16 khu tiềm ẩn khả năng sụt đất nhưng không nguy hiểm và các khu dân cư còn lại có thể định cư ổn định.
Theo ông Lợi, 6 nguyên nhân mà Liên đoàn Địa chất Bắc Trung bộ đưa ra đều là yếu tố tự nhiên, khách quan như do biến đổi khí hậu, do tầng địa chất, do hoạt động của các hang động phức tạp.
"Sau nhiều tháng điều tra, khảo sát, Liên đoàn Địa chất Bắc Trung bộ thông báo kết quả là do sụt nước ngầm là không có gì mới. Nguyên nhân là do sụt nước ngầm, nhưng vì sao sụt nước ngầm thì họ không chỉ ra được", ông Lợi nói.
Do vậy, huyện Quỳ Hợp mong muốn Liên đoàn Địa chất Bắc Trung Bộ báo cáo kết luận cụ thể hơn cho huyện trước ngày 10-8 như đơn vị nào gây ra sụt lún, giải pháp nào khắc phục, xử lý để qua đó khuyến cáo cho người dân hiểu rõ.
"Đây là cơ sở để huyện, tỉnh có giải pháp khắc phục tình trạng này trong thời gian tới, đảm bảo ổn định tình hình an ninh trật tự, an toàn xã hội, sản xuất, kinh doanh của người dân và doanh nghiệp trên địa bàn", ông Lợi đề nghị.
Liên đoàn Địa chất Bắc Trung Bộ khoan thăm dò địa chất ở xã Châu Hồng, huyện Quỳ Hợp, Nghệ An - Ảnh: DOÃN HÒA
Đại diện Liên đoàn Địa chất Bắc Trung bộ cho biết, theo yêu cầu huyện Quỳ Hợp trong suốt 3 tháng qua, đơn vị đã khoan 13 mũi khoan, kết quả không phát hiện dấu hiệu gì bất thường.
Trong quá trình khoan thăm dò điều tra, một số mỏ khoáng sản xung quanh không hoạt động. Do đó quá trình điều tra đặc điểm địa chất, thủy văn tại khu vực đó, không có quan hệ mật thiết gì, không xác định được dấu hiệu liên quan tới các mỏ khoáng sản.
Đơn vị này cũng đã gửi báo cáo kết quả khảo sát, thăm dò tới Sở Tài nguyên và Môi trường Nghệ An.
Dừng hút nước ngầm, không còn nhà nứt, sụt lún
Theo UBND xã Châu Hồng, từ tháng 5-2022 đến nay, khi Công ty cổ phần Tân Hoàng Khang ngừng việc bơm hút nước ngầm ở mỏ quặng Thung Lùn, không còn có thêm nhà nào bị nứt nẻ, sụt lún. Trong khi, toàn bộ gần 300 giếng của người dân trước đó cạn trơ đáy, nay cũng đã có nước trở lại.
Hiện 10 hộ nhà cửa bị nứt nẻ, sụt lún nghiêm trọng nhất, phải sơ tán người và tài sản, đã được chính quyền hỗ trợ với tổng số tiền hơn 280 triệu đồng.
