Năm 1997, một trong những việc đầu tiên Steve Jobs làm khi quay trở lại Apple là đơn giản hóa dòng sản phẩm của công ty. Lúc đó, ông hướng đến việc chỉ ra mắt bốn máy tính, gồm hai laptop và hai máy tính để bàn, mỗi loại có phiên bản cho người dùng chuyên nghiệp và phổ thông.
"Nếu có bốn sản phẩm tuyệt vời, đó là tất cả những gì chúng ta cần", Jobs nói tại một lễ ra mắt vào năm 1998.
Gần ba thập kỷ sau, dòng sản phẩm của Apple đã mở rộng. Tính riêng năm 2024, công ty đã giới thiệu bốn iPad, bốn MacBook, hai máy Mac, một kính thông minh Vision Pro, hai mẫu Apple Watch và ba mẫu tai nghe AirPods. Trong sự kiện tháng 9 hàng năm tính từ 2020, công ty cũng công bố 4 mẫu iPhone. Năm nay là iPhone 16, 16 Plus, 16 Pro và 16 Pro Max.
Apple không tiết lộ số liệu bán hàng từng thiết bị, ngoài việc đưa ra tổng doanh số. Chẳng hạn, doanh số iPhone trong năm tài chính 2024 đạt 201,18 tỷ USD - mức tương đối ổn định kể từ 2022.
Thế nhưng, không phải tất cả phiên bản iPhone đều được ưa chuộng. Theo các thống kê từ bên thứ ba, sẽ có một mẫu tụt hậu so với số còn lại, thường là bản mini hoặc bản Plus.
DSCC, công ty nghiên cứu về màn hình smartphone, nhận thấy xu hướng này sau khi phân tích chuỗi cung ứng tấm nền. Trong đó, tỷ lệ màn hình cung cấp cho hai bản Pro và Pro Max tăng hàng năm, trong khi mẫu Plus giảm từ 21% vào năm 2022 xuống 10% năm 2023. Dù đã hồi phục lên 16% năm nay, tỷ lệ này vẫn thấp nhất trong số các iPhone mới.
"Họ đang gặp khó khăn với mẫu iPhone thứ tư", Ross Young, nhà sáng lập DSCC và là chuyên gia phân tích nổi tiếng trong lĩnh vực công nghệ, nói.
Dữ liệu ở các nguồn uy tín khác cũng cho thấy phiên bản Plus luôn "đi sau". Theo Consumer Intelligence Research Partners (CIRP), tính đến hết tháng 10, doanh số iPhone 16 Plus chiếm 4% tổng doanh số iPhone nói chung tại Mỹ. Năm ngoái, iPhone 15 Plus cũng chiếm 3% sau khoảng một tháng ra mắt.
Thất bại của dòng Mini và Plus
Khi ra mắt năm 2007, chỉ có một mẫu iPhone mới mỗi năm. Năm 2014, Apple giới thiệu iPhone 6 Plus, đánh dấu lần đầu iPhone có hai kích thước. Trong ba quý tiếp theo, mỗi quý công ty luôn tăng trưởng trên 27%.
Năm 2017 là năm Apple công bố ba mẫu iPhone cùng lúc, với iPhone 8, 8 Plus và iPhone X cao cấp nhất, đồng thời đưa máy tiệm cận mức giá 1.000 USD. Công ty sau đó chứng kiến ba quý liên tiếp tăng trưởng trên 15%.
Đến 2020, khi Apple trình làng bốn mẫu iPhone 12, tăng trưởng trong quý cuối năm này đạt 54%. Dù vậy, phiên bản Mini không được đón nhận như kỳ vọng dù giá chỉ 699 USD, thấp nhất trong các model được giới thiệu.
Apple giữ nguyên chiến lược vào năm 2021 với thế hệ iPhone 13. Họ bán iPhone 13 Mini, hướng đến những người yêu thích smartphone nhỏ gọn. Thế nhưng, đây cũng là năm cuối cùng phiên bản mini được giới thiệu.
Năm 2022, Apple đổi cách tiếp cận khi chuyển sang iPhone 14 Plus, có cùng chip và tính năng như iPhone 14 tiêu chuẩn nhưng màn hình lớn hơn. Dù vậy, so với "chiến lược Plus" năm 2014, bản Plus của iPhone 15 và 16 không tạo tăng trưởng doanh thu như trước.
iPhone Air là nỗ lực tiếp theo?
Theo giới chuyên gia, Apple sẽ vẫn giữ chiến lược bốn iPhone thời gian tới. Tuy nhiên, công ty lại thay đổi cách tiếp cận để tìm ra "mẫu iPhone thứ tư mới", giúp mang lại thành công cho thế hệ sản phẩm năm 2025.
Hồi tháng 8, Bloomberg dẫn nguồn tin thân cận cho biết Apple đang phát triển một mẫu iPhone 17 Air với thiết kế mỏng nhẹ hơn, nhiều tính năng và giá khởi điểm đắt nhất trong các phiên bản iPhone. Ross Young của DSCC dự đoán kích thước màn hình của Air là 6,55 inch, tức nằm giữa kích cỡ 6,3 inch của iPhone 16 Pro và 6,9 inch của 16 Pro Max.
CNBC đánh giá, một model cao cấp có thể phù hợp hơn cho Apple. Trong những năm gần đây, các mẫu Pro Max luôn vượt trội các model khác về doanh số. "Xu hướng này cho thấy người dùng có nhu cầu mạnh mẽ đối với smartphone cao cấp và đầy đủ tính năng, thay vì các mẫu giá thấp".
Hồi tháng 10, Apple cho biết họ có đủ iPhone 16 và 16 Plus để đáp ứng nhu cầu khách hàng, nhưng thiếu hụt các mẫu Pro và Pro Max. Trong ba tuần đầu tiên tại Trung Quốc, doanh số 16 Pro và 16 Pro Max tăng 44% so với năm ngoái, theo hãng nghiên cứu Counterpoint Research.
"Tại Trung Quốc, dòng Pro có doanh số tốt, vì người tiêu dùng ưa thích các mẫu này hơn", nhà phân tích Varun Mishra của Counterpoint nói.
Với Apple, sự chuyển đổi từ Plus sang Air có thể đem lại thành công, giúp công ty tăng lợi nhuận. "Năm tới, tôi nghĩ Apple sẽ thử một điều gì đó khác biệt", Young nhận định.