Tiến sĩ - bác sĩ Nguyễn Quốc Vinh, Trưởng khoa Ngoại tổng hợp, Bệnh viện đa khoa quốc tế Nam Sài Gòn, trả lời: Chào anh Khang, với độ tuổi hiện tại và tiền sử gia đình có người mắc ung thư đường tiêu hóa, anh thuộc nhóm nguy cơ cao - tức là có khả năng mắc bệnh cao hơn so với người bình thường. Vì vậy, ngay cả khi chưa có triệu chứng, việc nội soi dạ dày - đại tràng là rất cần thiết để kiểm tra và tầm soát sớm bệnh lý tiềm ẩn.
Ung thư đường tiêu hóa là một trong những bệnh lý ác tính phổ biến tại Việt Nam, đang có xu hướng ngày càng trẻ hóa. Nguyên nhân đến từ lối sống thiếu lành mạnh, chế độ ăn uống không hợp lý, bên cạnh đó, yếu tố tuổi tác và di truyền cũng góp phần đáng kể.
Điều đáng lo ngại là ở giai đoạn đầu, ung thư đường tiêu hóa thường không có triệu chứng rõ ràng. Chính vì vậy, nhiều người vẫn cảm thấy khỏe mạnh, nhưng tổn thương đã âm thầm tiến triển. Đến khi có các biểu hiện như khó nuốt, thay đổi thói quen đại tiện, sút cân nhanh, mệt mỏi kéo dài… thì bệnh đã bước sang giai đoạn muộn. Việc điều trị lúc này trở nên khó khăn và tiên lượng kém hơn.
Với những người thuộc nhóm nguy cơ, việc tầm soát sớm và định kỳ là đặc biệt quan trọng.
Với những người thuộc nhóm nguy cơ, việc tầm soát dạ dày sớm và định kỳ là đặc biệt quan trọng
ẢNH: NSG
Nên chủ động thực hiện nội soi dạ dày, đại tràng
Nếu anh chưa từng nội soi, nên chủ động thực hiện càng sớm càng tốt để đánh giá toàn diện tình trạng đường tiêu hóa trên (dạ dày) và dưới (đại tràng). Khoảng cách giữa các lần nội soi sẽ được cá nhân hóa tùy thuộc vào kết quả và yếu tố nguy cơ. Cụ thể:
Đối với dạ dày: Nếu kết quả bình thường hoặc chỉ viêm nhẹ, anh có thể nội soi tầm soát lại sau 3-5 năm. Nếu kết quả cho thấy có tổn thương ở dạ dày, làm tăng nguy cơ ung thư dạ dày như viêm teo, viêm chuyển sản, polyp… việc nội soi tầm soát nên được thực hiện sớm hơn sau 1–3 năm tùy theo mức độ bệnh.
Đối với đại tràng: Nếu kết quả nội soi bình thường và không có người thân bị ung thư đại trực tràng thì anh nên nội soi lại sau 10 năm hoặc sớm hơn nếu có triệu chứng đại tiện bất thường kéo dài. Tuy nhiên, anh thuộc nhóm có yếu tố nguy cơ do có người thân từng mắc ung thư đường tiêu hóa. Tùy mức độ nguy cơ (phụ thuộc vào độ tuổi của người thân lúc phát bệnh và số lượng người thân mắc bệnh), anh có thể thực hiện nội soi đại tràng nên sau mỗi 5 năm hoặc sớm hơn nếu phát hiện polyp hoặc viêm đại tràng mạn.
Lời khuyên từ bác sĩ:
Việc tầm soát chủ động là cách hiệu quả nhất để phát hiện sớm các tổn thương ngay từ giai đoạn tiền ung thư - giai đoạn mà khả năng điều trị thành công là cao nhất.
Vì vậy, nếu anh chưa từng nội soi, hãy sắp xếp thực hiện sớm. Tầm soát định kỳ không chỉ giúp phát hiện bệnh kịp thời mà còn giảm chi phí điều trị, giảm gánh nặng tinh thần nếu phát hiện bệnh muộn.
