Chúng ta đang chứng kiến một cuộc cách mạng công nghệ chưa từng có, khi trí tuệ nhân tạo (AI) "lớn nhanh như thổi" và làm thay đổi hoàn toàn cách chúng ta làm việc. AI tạo sinh (Generative AI) là minh chứng rõ ràng nhất. Rồi sẽ có lúc, chúng ta phải thốt lên: "Không hiểu ngày xưa làm việc kiểu gì mà không có AI!".
Nhưng ngay lúc này đây, nhiều người vẫn đang loay hoay tìm hiểu về AI. Một nghịch lý phổ biến là vừa tò mò, muốn thử, nhưng lại không biết bắt đầu từ đâu.

AI không phải là mối đe dọa, mà là một công cụ giúp công việc dễ dàng hơn (Nguồn: Freepik).
Nỗi lo mang tên "AI"
Một khảo sát của Wiley trên 2.000 người cho thấy 76% trong số này thừa nhận họ không tự tin dùng AI trong công việc. Khảo sát của Gallup cũng chỉ ra chỉ 6% nhân viên cảm thấy thoải mái với AI, còn 1/3 thì e dè ra mặt.
Những con số này "vẽ" nên bức tranh về tâm lý bất an khi AI ngày càng phổ biến. Gần như tất cả (96%) người tham gia khảo sát thừa nhận họ "căng như dây đàn" trước sự thay đổi chóng mặt này. Hơn một nửa "lo sốt vó" tìm cách thích ứng với AI, bởi điều này không chỉ liên quan đến công việc mà còn chạm đến nỗi sợ mất việc, hoặc sợ "lạc hậu" so với đồng nghiệp.
Trong thời điểm giao thời, nhân viên thường tìm đến sếp để hỏi: "Chúng ta sẽ làm gì? Tôi nên làm thế nào?". Nhưng éo le thay, chỉ 34% quản lý thừa nhận họ thực sự hiểu và tự tin để hướng dẫn nhân viên dùng AI. Điều này vô tình tạo thêm áp lực cho cả hai phía.
Muốn đi xa cùng AI, phải dẹp bỏ nỗi sợ
Sự thật rất đơn giản: AI không biến mất, mà chỉ ngày càng mạnh hơn. Để không bị bỏ lại phía sau, cả doanh nghiệp và mỗi cá nhân cần nhanh chóng "vượt rào" tâm lý để đón nhận AI như một trợ thủ, chứ không phải kẻ thù. Chậm chân trong việc ứng dụng AI, doanh nghiệp sẽ dễ mất điểm cạnh tranh, còn nhân viên thì tụt hậu trong sự nghiệp.
Điều quan trọng đầu tiên là giúp mọi người tiếp cận và ứng dụng AI vào công việc hàng ngày. Doanh nghiệp cần trang bị đầy đủ công cụ và tạo điều kiện để nhân viên dễ dàng sử dụng. Nhưng, "có bột mới gột nên hồ", cần hướng dẫn họ sử dụng một cách thông minh, an toàn, phù hợp với vị trí và nhiệm vụ của từng người.
3 việc doanh nghiệp cần làm để nhân viên yên tâm dùng AI
Từ kết quả khảo sát, có 3 "chìa khóa" giúp nhân viên thoải mái và tự tin hơn với AI:
Vạch rõ kỳ vọng: Nhân viên cần hiểu rõ khi nào nên và không nên dùng AI, cũng như những rủi ro đi kèm. Doanh nghiệp nên xây dựng quy chuẩn và khung kiểm soát, đồng thời lãnh đạo cần "làm gương" trong việc sử dụng AI một cách có trách nhiệm.
Công khai chiến lược AI: Hãy cho toàn bộ nhân viên biết vai trò của AI trong bức tranh phát triển của doanh nghiệp. Lập đội ngũ chuyên trách gồm chuyên gia về công nghệ, kinh doanh, pháp lý và truyền thông để xây dựng chiến lược và tiêu chuẩn sử dụng AI an toàn, minh bạch.
Đầu tư đào tạo, hỗ trợ: Khi đã có công cụ và định hướng, cần tổ chức các buổi đào tạo bài bản, đồng thời trao cho các cấp quản lý kỹ năng và sự tự tin để họ dẫn dắt đội nhóm. Quản lý chính là người truyền lửa và tạo niềm tin cho nhân viên.
AI đang tạo ra một "cơn sóng thần" thay đổi trong môi trường làm việc. Điều đó có khiến nhiều người hoang mang? Chắc chắn rồi! Nhưng, nếu cứ mãi lo lắng và để nỗi sợ cản đường, chúng ta sẽ không bao giờ hái quả ngọt từ AI. Việc của chúng ta bây giờ là bình tĩnh, nạp kiến thức và sẵn sàng đón nhận AI như một công cụ để vươn xa hơn.