Chia sẻ được ông Đặng Anh Tuấn, Phó tổng giám đốc Vietnam Airlines, nêu ra tại hội thảo "Vai trò của doanh nghiệp nhà nước trong các ngành trọng yếu của nền kinh tế: Góc nhìn từ ngành hàng không" do Tạp chí Cộng sản tổ chức chiều 14.10.
Phát biểu tại hội thảo, Phó chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho biết, xây dựng dự thảo nghị quyết về phát triển kinh tế nhà nước, Chính phủ đặt mục tiêu ít nhất có 3 doanh nghiệp lọt vào nhóm 500 doanh nghiệp có doanh thu lớn nhất thế giới (Fortune Global 500).
Việt Nam là một trong những thị trường hàng không phát triển nhanh nhất khu vực
ẢNH: ĐỘC LẬP
Tính đến năm 2024, cả nước có 671 doanh nghiệp nhà nước, gồm 473 doanh nghiệp do nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ và 198 doanh nghiệp do nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ. Theo Phó chủ tịch Quốc hội, thực tiễn thời gian qua cho thấy rõ vai trò trụ cột của doanh nghiệp nhà nước trong những giai đoạn khó khăn.
Khi đại dịch Covid-19 khiến hoạt động hàng không gần như tê liệt, Vietnam Airlines đã rơi vào giai đoạn khó khăn nghiêm trọng, doanh thu sụt giảm tới 80%, có lúc đứng trước nguy cơ mất thanh khoản. Trong bối cảnh đó, Quốc hội và Chính phủ đã kịp thời ban hành cơ chế đặc thù, cho phép hãng được tiếp cận gói tín dụng ưu đãi, tái cơ cấu tài chính và tăng vốn chủ sở hữu.
Nhờ sự hỗ trợ quyết liệt của Nhà nước cùng nỗ lực tự thân, Vietnam Airlines đã vượt qua giai đoạn khủng hoảng, phục hồi mạnh mẽ và đang dần khẳng định lại vị thế hãng hàng không quốc gia hàng đầu khu vực.
"Từ những bài học thực tiễn của Vietnam Airlines, chúng ta có thể rút ra nhiều kinh nghiệm quý về mô hình quản trị hiện đại, chiến lược phát triển dài hạn, tầm nhìn đầu tư công nghệ và phát triển nguồn nhân lực", ông Vũ Hồng Thanh nói.
Cần chính sách đặc thù, vượt trội cho các doanh nghiệp trụ cột
Ông Trịnh Xuân An, Ủy viên thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội, đề nghị cần có cơ chế chính sách đặc thù, vượt trội cho các doanh nghiệp trụ cột như Vietnam Airlines, ACV, Vietcombank, bao gồm cả việc được để lại một phần lợi nhuận để tái đầu tư, mở rộng năng lực cạnh tranh.
Còn theo TS Nguyễn Đức Kiên, trên thế giới mô hình hãng hàng không đồng thời là nhà khai thác cảng hàng không như tại Thổ Nhĩ Kỳ đang cho thấy những lợi thế cạnh tranh lớn ở tầm quốc gia. Đây là vấn đề cũng cần được tính đến tại Việt Nam trong thời gian tới, trong đó có việc kết hợp Vietnam Airlines và ACV như thế nào để hình thành các mũi nhọn, hay "doanh nghiệp dân tộc"...
Chia sẻ thêm, ông Đặng Anh Tuấn, Phó tổng giám đốc Vietnam Airlines, cho biết thị trường hàng không châu Á - Thái Bình Dương được đánh giá là thị trường phát triển vượt bậc trong tương lai, trong đó có Việt Nam. Đây vừa là thuận lợi cũng vừa là thách thức.
"Việt Nam đang có 6 hãng hàng không (sắp tới là 7 hãng với Sun Air). Chúng tôi không chỉ cạnh tranh với nhau mà còn phải cạnh tranh với gần 70 hãng hàng không quốc tế đang hoạt động tại Việt Nam", ông Tuấn nói và cho biết, với nguyên tắc "bầu trời mở", cạnh tranh trong ngành hàng không là rất lớn, rất cần những trợ lực từ phía nhà nước.
Theo ông Đặng Ngọc Hòa, Chủ tịch HĐQT Vietnam Airlines, cách tiếp cận truyền thống thường xem hàng không như một ngành dịch vụ vận tải phục vụ nhu cầu đi lại và vận chuyển hàng hóa. Tuy nhiên, kinh nghiệm các nước cho thấy, hàng không cần được định vị lại như một ngành hạ tầng kinh tế - xã hội chiến lược, có vị thế ngang hàng với các lĩnh vực then chốt khác như đường bộ, đường sắt, cảng biển, năng lượng hay viễn thông.
Các doanh nghiệp nhà nước đang là lực lượng tiên phong trong đầu tư các công trình hạ tầng hàng không quy mô lớn, điển hình là dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành. Theo ông Hòa, Long Thành không chỉ là một công trình giao thông trọng điểm, mà cần được định vị như trung tâm hàng không - logistics - công nghiệp dịch vụ đa chức năng tầm khu vực.
Một hướng đi chiến lược là xây dựng trung tâm bảo dưỡng, sửa chữa máy bay (MRO) quy mô lớn, công nghệ cao tại khu vực sân bay này. Việt Nam hiện chưa có trung tâm MRO đạt tiêu chuẩn quốc tế, đây là một khoảng trống và cũng là cơ hội chiến lược mà doanh nghiệp nhà nước cần tập trung nguồn lực để lấp đầy.
