Khi cải tạo hay xây mới nhà bếp, chúng ta dễ bị "mê hoặc" bởi những hình ảnh lung linh trên Pinterest hay tạp chí phương Tây gồm đảo bếp khổng lồ, kệ gỗ mở đầy chất thơ hay mặt đá cẩm thạch sang trọng.
Tuy nhiên, các chuyên gia thiết kế hàng đầu cảnh báo rằng thẩm mỹ chỉ là bề nổi. Nếu bỏ qua yếu tố "công năng thực tế", những lựa chọn đắt đỏ ấy có thể biến việc nấu một bữa cơm chiều hay dọn rửa sau đó thành nỗi ám ảnh.
Dưới đây là 6 điều chỉnh cốt lõi giúp căn bếp vận hành trơn tru, phù hợp với thói quen sinh hoạt của các gia đình.
Tuân thủ nguyên tắc “tam giác vàng”
Dù xu hướng nội thất có xoay vần thế nào, quy tắc "tam giác vàng" kết nối 3 điểm, gồm bếp nấu, bồn rửa và tủ lạnh, vẫn là kim chỉ nam bất di bất dịch. Tổng quãng đường di chuyển giữa 3 điểm này cần sự hợp lý, đó là không quá xa để gây mệt mỏi, nhưng cũng không quá chật chội khiến việc thao tác bị gò bó.
Khoảng cách giữa bếp nấu, bồn rửa và tủ lạnh không nên quá lớn và cũng không quá chật chội (Ảnh: Livingetc).
Một lỗi thiết kế phổ biến là đặt tủ lạnh quá xa khu vực sơ chế. Hãy tưởng tượng bạn đang dở tay ướp thịt nhưng phải chạy băng qua cả căn phòng chỉ để lấy quả chanh hay hộp tương ớt. Sự ngắt quãng này vừa mất thời gian, vừa khiến người nấu dễ mất hứng.
Khoảng cách lý tưởng giữa các khu vực này nên nằm trong tầm với hoặc chỉ cách vài bước chân để luồng công việc diễn ra liền mạch nhất.
Quy hoạch đồ dùng theo điểm sử dụng
Thay vì cất tất cả nồi niêu vào một chỗ và bát đĩa vào một chỗ theo thói quen cũ, bạn hãy tư duy theo hành vi sử dụng thực tế. Một căn bếp thông minh là nơi bạn đứng ở vị trí nào, đồ dùng cho công việc đó đã nằm ngay trong tầm tay.
Cụ thể, khu vực bếp nấu cần ngăn kéo lớn dành riêng cho nồi chảo hay dùng, kèm theo kệ đựng dầu ăn, gia vị nêm nếm để bạn thao tác nhanh, tránh làm cháy món ăn. Ngược lại, khu vực bồn rửa nên là nơi tập kết của thùng rác, dao thớt sơ chế và bát đĩa ăn hàng ngày.
Việc phân chia "đúng nơi, đúng lúc" này giúp giảm thiểu đáng kể thời gian chạy đi chạy lại tìm đồ.
Cẩn trọng với kệ mở gần bếp nấu
Xu hướng dùng kệ mở thay cho tủ bếp trên giúp không gian thoáng đãng và rất "nghệ". Nhưng với văn hóa ẩm thực Việt thường xuyên chiên xào, phi hành tỏi hay kho mặn, đặt kệ mở ngay cạnh bếp nấu thực sự là một sai lầm tai hại.
Hơi dầu mỡ li ti sẽ theo luồng nhiệt bay lên, bám chặt vào các lọ gia vị, bát đĩa trưng bày và cả mặt kệ. Lâu ngày, chúng kết hợp với bụi tạo thành những mảng bám "cứng đầu" rất khó vệ sinh.
Lời khuyên từ chuyên gia là hãy ưu tiên tủ cánh kín hoặc cánh kính tại khu vực nấu nướng. Nếu quá yêu thích kệ mở, hãy dời chúng sang khu vực pha chế hoặc bàn ăn, nơi xa nguồn nhiệt và dầu mỡ hơn.
Ưu tiên vật liệu bền bỉ và dễ vệ sinh
Vẻ đẹp sang trọng của đá cẩm thạch hay sự mộc mạc của gỗ tự nhiên là không thể phủ nhận, nhưng chúng lại là những vật liệu cần bảo dưỡng kỹ. Các loại đá xốp rất dễ bị ố màu bởi trà, cà phê, nghệ hay nước sốt nếu không được lau ngay lập tức, điều khó đảm bảo khi bạn đang bận rộn xoay sở với 3-4 món ăn cùng lúc.
Để giải phóng sức lao động, đá nhân tạo gốc thạch anh hay các bề mặt cứng là lựa chọn tối ưu cho căn bếp Việt. Chúng chịu nhiệt tốt, chống thấm, kháng khuẩn và chỉ cần lau nhẹ là sạch. Bên cạnh đó, việc chuyển sang bếp từ với mặt kính phẳng lì cũng giúp bạn tiết kiệm hàng giờ cọ rửa kiềng bếp so với bếp gas truyền thống.
Đối với căn bếp, bạn nên ưu tiên các vật liệu bền, chịu nhiệt tốt và ít tốn công bảo trì (Ảnh: Harvey Jones).
Thiết lập ánh sáng theo lớp
Một chiếc đèn chùm lộng lẫy giữa phòng có thể rất đẹp, nhưng hoàn toàn vô dụng khi bạn đứng quay lưng lại để thái rau hay lọc thịt. Lúc này, bóng của chính bạn sẽ che khuất mặt bàn, gây khó khăn và thậm chí nguy hiểm khi sử dụng dao kéo.
Ngoài đèn trần chiếu sáng chung, bạn nên lắp hệ thống đèn LED dưới tủ bếp trên để chiếu sáng trực tiếp xuống mặt bàn thao tác. Ánh sáng đầy đủ không chỉ đảm bảo an toàn mà còn giúp thực phẩm trông tươi ngon hơn, tạo cảm hứng lớn cho người đứng bếp.
Tối ưu hóa vị trí máy rửa bát
Máy rửa bát đang dần trở thành thiết bị tiêu chuẩn, nhưng vị trí lắp đặt thường bị xem nhẹ. Sai lầm lớn nhất là đặt máy ở góc xa, bị cản trở bởi đảo bếp hoặc nằm ngược phía tay thuận.
Vị trí "vàng" cho thiết bị này là ngay sát cạnh bồn rửa. Quy trình dọn dẹp chuẩn sẽ là: gạt thức ăn thừa vào thùng rác dưới bồn, tráng sơ tại vòi và xếp ngay vào máy rửa bát bên cạnh mà không làm rớt nước bẩn ra sàn. Sự liền mạch này giúp công đoạn dọn dẹp sau bữa ăn chỉ tốn vài phút, gọn gàng và sạch sẽ.
