Mọi kẽ hở đều có thể bị lợi dụng
Thời gian gần đây, khán giả không ít lần phát hiện logo của các website cờ bạc, cá độ trực tuyến xuất hiện "có ý đồ" trong những sản phẩm giải trí, nội dung đăng trên internet. Gần đây nhất, người xem tố giác video ca nhạc (MV) của nhóm "Ngũ Hổ Tướng" chứa hình ảnh quảng cáo cho một website cá độ. Trước phản ứng gay gắt từ cộng đồng, MV này đã nhanh chóng bị gỡ bỏ và sau đó được đăng tải lại với phiên bản đã chỉnh sửa.
Dù một số thành viên khẳng định không tham gia quảng cáo cho website này, công an TP.HCM đã mời các thành viên của nhóm lên làm việc để làm rõ vụ việc. Ngay sau đó, một thành viên đã thừa nhận trên trang cá nhân về việc nhận tài trợ từ một công ty với điều kiện lồng ghép logo, nhưng "không biết đó là logo liên quan đến cờ bạc".
Website cá độ thường sử dụng người nổi tiếng hoặc phụ nữ với trang phục hở hang để lôi kéo nạn nhân
Ảnh chụp màn hình
Nhìn lại quá khứ, có thể thấy một xu hướng đáng báo động trong việc lồng ghép quảng cáo website cờ bạc sử dụng tên tuổi của người nổi tiếng tại Việt Nam. Giữa năm 2022, hàng loạt nữ ca sĩ và người có sức ảnh hưởng đã tham dự trận giao hữu của câu lạc bộ bóng đá sau đó đăng tải nội dung có gắn kèm website cờ bạc. Trước đó, một cựu tuyển thủ bóng đá quốc gia cũng xuất hiện trong video quảng cáo cho ứng dụng cá cược. Ngay cả một thành viên của nhóm "Ngũ Hổ Tướng" cũng từng tham gia livestream và được giới thiệu trang trọng trong sự kiện mừng sinh nhật của một nhà cái.
Tinh vi hơn, các tổ chức này còn lợi dụng các kẽ hở pháp lý. Một người sáng tạo nội dung số chuyên về thể thao chia sẻ, họ thường nhận được lời mời mặc áo đấu của các câu lạc bộ bóng đá Anh nổi tiếng để sản xuất nội dung. Vấn đề nằm ở chỗ các câu lạc bộ này được nhà cái tài trợ hợp pháp ở nước ngoài, và logo của nhà cái xuất hiện trên áo đấu. Các đối tượng lợi dụng điều đó để lồng ghép hình ảnh quảng cáo một cách gián tiếp, dựa trên sự không tương thích về pháp luật giữa các quốc gia.
Những lời mời được ngụy trang
Các chuyên gia an ninh mạng cho biết, cách thức tiếp cận của những đường dây cờ bạc ngày càng chuyên nghiệp và mang đậm dấu ấn của marketing kỹ thuật số. Chúng hiếm khi liên hệ trực tiếp mà thường thông qua một mạng lưới các công ty truyền thông nhỏ hoặc các "booking agent" trung gian. Lời mời chào cũng được ngụy trang khéo léo dưới vỏ bọc các sản phẩm công nghệ hợp pháp như "review cổng game giải trí quốc tế" hay "livestream tặng code game cho fan".
Công an TP.HCM thông tin gì sau khi làm việc nhóm Ngũ Hổ Tướng
Đáng lo ngại hơn, cơ quan chức năng gần đây đã cảnh báo về một thủ đoạn mới: xây dựng nên cả một "phễu" marketing đa tầng để dẫn dụ người dùng. Đầu tiên, các đối tượng tạo ra hàng loạt trang mạng xã hội với nội dung đa dạng về giải trí, thể thao, kinh tế... để thu hút lượng lớn người theo dõi. Sau đó, chúng đăng đường dẫn đến những trang web phát sóng lậu phim ảnh, chương trình truyền hình có bản quyền.
Nắm bắt tâm lý thích xem miễn phí, các trang web lậu này thu hút hàng triệu lượt truy cập và tại đây, chúng cài cắm dày đặc banner, pop-up quảng cáo dẫn thẳng đến ứng dụng cờ bạc, cá độ như B***, M***. Đây là một chiến lược bài bản, sử dụng công nghệ để từng bước dẫn dắt người dùng vào bẫy.
Theo một chuyên gia công nghệ, những website này không chỉ tổ chức cá độ, cờ bạc mà còn tiềm ẩn rủi ro đánh cắp thông tin cá nhân, đồng thời không loại trừ việc chủ đích lừa đảo người truy cập tham gia vào các trò cá cược, cờ bạc và sử dụng các kịch bản khác nhau để "lột sạch tiền" của nạn nhân.
Trách nhiệm pháp lý và vai trò của cộng đồng số
Dưới góc độ pháp lý, các chuyên gia cho biết người nổi tiếng quảng cáo cho hoạt động cờ bạc có thể phải đối mặt với những chế tài nghiêm khắc. Trong trường hợp cơ quan chức năng chứng minh được hành vi cấu kết, chia sẻ lợi nhuận, họ có thể bị xử lý hình sự về tội tổ chức đánh bạc. Ngay cả khi không cố ý, việc thiếu cẩn trọng, thiếu trách nhiệm để hình ảnh của mình bị lợi dụng cho các hoạt động phi pháp cũng là một vấn đề cần xem xét. Lời biện hộ "không biết" ngày càng khó được chấp nhận đối với những người của công chúng.
Trước thực trạng này, vai trò của cộng đồng số ngày càng trở nên quan trọng. Chính người dùng mạng xã hội là nhóm khán giả đầu tiên phát hiện và lên án các hành vi quảng cáo trá hình, tạo ra sức ép dư luận buộc người nổi tiếng phải gỡ bỏ nội dung và đưa ra lời xin lỗi.
Để thúc đẩy một môi trường số lành mạnh hơn, các sáng kiến như liên minh niềm tin số, quy tụ các KOL uy tín, công ty truyền thông và cơ quan chuyên trách, cũng đã được thành lập nhằm xây dựng các bộ quy tắc ứng xử và cơ chế tự kiểm soát trong cộng đồng.
