Thay vì để các công ty và chính phủ thiết lập chòm vệ tinh riêng biệt, nhóm nghiên cứu Trung Quốc đề xuất lập một mạng lưới chung gồm khoảng 48.000 vệ tinh đa chức năng do AI điều khiển, được phối hợp thông qua một hệ thống đám mây quỹ đạo chung.
Nhóm nghiên cứu công tác tại Đại học Công nghệ Quốc phòng Trung Quốc cho rằng con số đó đủ để cung cấp internet, truyền thông, định vị và các dịch vụ khác cho 8 tỷ người trên thế giới, chỉ bằng một phần nhỏ so với số lượng vệ tinh được đăng ký để phóng.
Mô phỏng mô hình kết nối toàn bộ vệ tinh trên quỹ đạo Trái đất. (Nguồn: SCMP)
Nghiên cứu của họ được đăng trên tạp chí National Science Review số mới nhất.
Dự án do ông Yang Jun, một giáo sư về thiết bị vũ trụ, người đã có nhiều năm kinh nghiệm nghiên cứu về các hệ thống định vị vệ tinh của Trung Quốc, làm trưởng nhóm. Ông cho rằng hệ thống "chòm vệ tinh mở và chia sẻ", gọi tắt là OSSMC, có thể ví như "một mũi tên trúng hai đích".
Theo nhà nghiên cứu này, OSSMC không chỉ giải quyết tình trạng quá tải trên quỹ đạo thấp của Trái đất mà còn thúc đẩy tiếp cận công bằng các nguồn tài nguyên vũ trụ.
Ông Ma Xiaotian, một thành viên của nhóm nghiên cứu, cho biết hơn 1 triệu vệ tinh đã được đăng ký phóng trên toàn thế giới, dẫn đầu là một số dự án như Starlink của SpaceX, với mục tiêu phóng tới 42.000 vệ tinh.
Ông Ma nói với báo China Science Daily rằng phương pháp của OSSMC dựa trên hai đổi mới: một cuộc cách mạng phần cứng và một cuộc cách mạng dịch vụ.
Các vệ tinh truyền thống được ví như những hòn đảo biệt lập, mỗi hòn đảo phục vụ một số mục đích như thông tin liên lạc, định vị hoặc chụp ảnh. Nhóm nghiên cứu đề xuất chia chúng thành các bộ phận: cảm biến, mạng và bộ xử lý trí tuệ nhân tạo (AI).
Những bộ phận này được kết nối để tạo thành hệ thống giống như máy tinh, giúp giảm đáng kể chi phí và tăng phạm vi phủ sóng. Theo ông Ma, các thử nghiệm cho thấy thiết kế như vậy có thể tăng phạm vi phủ sóng cảm biến lên 13 lần so với vệ tinh thông thường.
Lấy cảm hứng từ mô hình mạng internet toàn cầu, các nhà nghiên cứu đề xuất lập một đám mây quỹ đạo tập hợp tài nguyên vệ tinh và phân bổ một cách thông minh.
Thay vì chờ tín hiệu, vệ tinh có thể chủ động phản hồi yêu cầu của người dùng.
“Người dùng trên mặt đất có thể kết nối với điện thoại và truy cập dịch vụ vệ tinh theo yêu cầu, tương tự như gọi xe qua Uber hoặc DiDi", ông Ma nói.
Theo nhóm nghiên cứu, nếu ý tưởng này trở thành hiện thực, nó sẽ thay đổi cách sử dụng không gian, trong đó các vệ tinh hoạt động như máy tính vạn năng và các dịch vụ không gian được cung cấp như đám mây, tạo nên bước đột phá cơ bản so với mô hình "một vệ tinh, một chức năng" hiện nay.
