Những ngày cuối năm 2025, câu chuyện đầu tư dường như nóng hơn bao giờ hết. Trong khi nhiều nhà đầu tư cá nhân đang loay hoay trước những nhịp rung lắc của giá vàng hay cú sập của đồng bitcoin, thì "nhà hiền triết xứ Omaha" Warren Buffett lại đang thực hiện một chiến lược khiến cả phố Wall phải nín thở: Ông đang ôm tiền mặt, rất nhiều tiền mặt.
Dữ liệu mới nhất cho thấy Berkshire Hathaway, tập đoàn của Buffett, đang ngồi trên đống tiền mặt và các khoản tương đương tiền lên tới 381,7 tỷ USD. Con số này không chỉ phá vỡ mọi kỷ lục trước đó mà còn cao gấp đôi mức đỉnh điểm 150 tỷ USD mà ông từng tích trữ trong giai đoạn đại dịch Covid-19 hoành hành.
Với một người am hiểu thị trường chứng khoán hơn ai hết, việc Buffett rút chân khỏi các tài sản rủi ro để trú ẩn vào tiền mặt chắc chắn không phải là ngẫu nhiên.
Warren Buffett đang thận trọng hơn bao giờ hết khi nâng lượng tiền mặt nắm giữ lên mức kỷ lục 381,7 tỷ USD (Ảnh: Inc. Magazine).
Tại sao Buffett lại gom tiền? Câu trả lời nằm ở sự đắt đỏ của thị trường. Một trong những thước đo ưa thích của giới tài chính là chỉ số Shiller CAPE (hệ số P/E điều chỉnh theo chu kỳ). Hiện tại, chỉ số này đã leo lên mức 39,42 - mức cao nhất kể từ thời kỳ bong bóng dot-com những năm 1999-2000.
Lịch sử đã chứng minh, mỗi khi Shiller CAPE vượt ngưỡng an toàn, Buffett thường chuyển sang thế phòng thủ. Năm 2020, khi chỉ số này vượt mức 35, ông giữ 150 tỷ USD tiền mặt. Năm 2022, khi chỉ số giảm xuống dưới 30, ông lập tức giải ngân, đưa lượng tiền mặt xuống còn hơn 105 tỷ USD.
Lần này, với lượng tiền mặt kỷ lục 381,7 tỷ USD, thông điệp của Buffett khá rõ ràng: Ông tin rằng thị trường đang bị định giá quá cao và có thể sẽ có một cú điều chỉnh lớn, hay nói cách khác là một đợt sụt giảm mạnh vào năm 2026.
Tuy nhiên, cảnh báo không đồng nghĩa với hoảng loạn. Học theo Buffett không phải là bán tống bán tháo, mà là sự chuẩn bị khôn ngoan theo 3 nguyên tắc sau:
Tuyệt đối không bán tháo vì sợ hãi
Thấy Buffett bán ròng cổ phiếu trong 12 quý liên tiếp, nhiều nhà đầu tư nhỏ lẻ dễ nảy sinh tâm lý "chạy ngay đi". Nhưng hãy nhìn kỹ vào danh mục của ông: Buffett không hề rút sạch vốn. Berkshire Hathaway vẫn đang nắm giữ khối lượng cổ phiếu trị giá tới 267,2 tỷ USD.
Ngay cả với Apple, dù đã bán ra hàng chục triệu cổ phiếu trong quý trước, ông vẫn giữ lại lượng cổ phiếu trị giá tới 60,7 tỷ USD. Bài học ở đây là gì? Việc cố gắng đoán đỉnh để bán hết và đoán đáy để mua lại là một trò chơi may rủi mà bạn thường sẽ thua. Nếu bán sạch hôm nay vì sợ hãi, bạn có thể bỏ lỡ những nhịp tăng trưởng quan trọng hoặc không kịp quay lại khi thị trường phục hồi. Hãy cơ cấu lại danh mục, đừng xóa sổ nó.
Đãi cát tìm vàng: Vẫn còn cơ hội ở vùng giá hợp lý
Một câu nói kinh điển của Buffett từ năm 1989 vẫn nguyên giá trị đến nay: "Thà mua một công ty tuyệt vời với mức giá hợp lý, còn hơn mua một công ty bình thường với mức giá rẻ".
Thị trường chung đắt đỏ không có nghĩa là tất cả cổ phiếu đều đắt. Buffett cảnh báo về sự hưng phấn thái quá của đám đông, nhưng ông vẫn âm thầm nhặt những viên ngọc quý. Bằng chứng là trong quý vừa qua, Berkshire đã chi hơn 5 tỷ USD để mua vào các mã cổ phiếu như Alphabet (công ty mẹ Google), hãng bảo hiểm Chubb hay chuỗi Domino’s Pizza.
Điều này nhắc nhở các nhà đầu tư rằng thay vì nhìn vào chỉ số chung để lo sợ, hãy soi kỹ vào nội tại từng doanh nghiệp. Luôn có những công ty tốt bị định giá thấp hoặc đang ở mức giá hợp lý để tích sản, ngay cả khi thị trường đang ở vùng đỉnh.
Tiền mặt là vua: Hãy luôn giữ "đạn dược" sẵn sàng
Trong bối cảnh hiện tại, việc duy trì một tỷ lệ tiền mặt nhất định trong tài khoản không phải là lãng phí, mà là chiến lược. Tiền mặt mang lại cho bạn 2 lợi thế: sự an tâm trước những biến cố bất ngờ của cuộc sống và quan trọng hơn là khả năng hành động nhanh.
Nếu dự đoán của Buffett đúng và năm 2026 chứng kiến một đợt điều chỉnh sâu, khi giá cổ phiếu của các doanh nghiệp tốt giảm xuống mức siêu rẻ, thì người cầm tiền mặt chính là người chiến thắng. Lúc đó, thay vì ngậm ngùi nhìn tài khoản bốc hơi, bạn sẽ có sẵn nguồn lực để mua vào những tài sản chất lượng với giá hời, giống như cách Buffett đang kiên nhẫn chờ đợi với núi tiền 381,7 tỷ USD của mình.
Năm 2026 có thể sẽ đầy biến động, nhưng đó cũng là lúc cơ hội đổi đời xuất hiện. Đừng sợ hãi, hãy chuẩn bị tư thế sẵn sàng: Giữ cổ phiếu tốt, tìm kiếm giá trị thực và đừng quên để dành một phần tiền mặt cho những cơ hội lớn.
