Theo báo cáo từ Công ty Chứng khoán VNDirect, trong ngắn hạn, xuất khẩu của Việt Nam có thể được hưởng lợi song Việt Nam dễ bị ảnh hưởng bởi các tác động thương mại sau khi ông Donald Trump lên nắm quyền Tổng thống Mỹ.
Các nhà phân tích từ VNDirect đánh giá, áp thuế Trung Quốc là cơ hội cho Việt Nam. Hiện, ông Trump tuyên bố áp thuế 60% đối với hàng nhập khẩu của Trung Quốc.
Kim ngạch thương mại Việt Nam - Mỹ giai đoạn 2026 đến nay. (Nguồn: VNDirect).
Ở nhiệm kỳ đầu tiên, sau khi Trump đánh thuế nhập khẩu hàng từ Trung Quốc vào năm 2017, xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ đã tăng trưởng ở mức khoảng 25% mỗi năm cho đến năm 2022. Do đó, các nhà phân tích từ VNDirect khá lạc quan về triển vọng xuất khẩu của Việt Nam khi Trung Quốc có nguy cơ bị áp thuế cao hơn.
Ảnh hưởng của chính sách mới lên người tiêu dùng và doanh nghiệp sẽ khác nhau. Việc Trump đề xuất tăng thuế nhập khẩu sẽ gây áp lực lên lạm phát, ảnh hưởng đến nhu cầu của người tiêu dung Mỹ đối với hàng hóa nhập khẩu không chỉ từ Trung Quốc mà còn từ tất cả các nước.
Bên cạnh đó, việc cắt giảm thuế thu nhập doanh nghiệp có thể thúc đẩy lợi nhuận và mang lại lợi ích cho các công ty xuất khẩu hàng hóa/dịch vụ sang các doanh nghiệp Mỹ, như máy móc, thiết bị và đồ điện tử.
Tuy nhiên, về dài hạn, thặng dư thương mại cao khiến Việt Nam có nguy cơ bị áp thuế. Việt Nam có thặng dư thương mại lớn thứ ba với Mỹ sau Trung Quốc và Mexico. Mức thặng dư thương mại còn mở rộng hơn nếu Trump tăng thuế đối với hàng hóa từ Trung Quốc và Mexico.
Ở thời điểm hiện tại, ông Trump chưa đề xuất bất kỳ biện pháp thương mại nào đối với Việt Nam, và dù ông đã có cuộc nói chuyện cởi mở với Tổng Bí thư Tô Lâm sau khi đắc cử, nhưng mức thặng dư cao hiện tại khiến Việt Nam có nguy cơ bị áp thuế trong tương lai.
Thâm hụt thương mại Mỹ 2023 với các đối tác. (Nguồn: VNDirect).
Ngược lại, Chính phủ Trung Quốc sẽ tiếp tục triển khai thêm các biện pháp kích thích tài khóa trong năm tới để đối phó với những tác động tiêu cực tiềm tàng từ việc tăng thuế của Mỹ.
Bên cạnh đó, chính phủ Trung Quốc sẽ đóng vai trò chủ động trong các cuộc đàm phán thương mại song phương với Mỹ, nhằm mục tiêu giảm thiểu các rào cản thương mại hiện hữu.
Fed có thể hạ lãi suất trong tháng 12
Về chính sách tiền tệ, báo cáo từ VNDirect dự báo Fed sẽ tiếp tục cắt giảm lãi suất trong tháng 12. Dữ liệu kinh tế tháng 10 cho thấy kinh tế Mỹ tiếp tục mở rộng. Thước đo lạm phát ưa thích của Fed, chỉ số PCE tăng 0,2% so với tháng trước và 2,3% so với cùng kỳ như kỳ vọng trước đó.
PCE lõi tăng 0,3% sv tháng trước và 2,8% so với cùng kỳ, mặc dù cao hơn so với tháng 9. Ngoài ra, PMI tổng hợp của Mỹ tăng lên mức cao nhất trong 31 tháng, đạt 55,3 điểm, cho thấy hoạt động kinh doanh mạnh mẽ và nhu cầu tiếp tục mở rộng.
Mặc dù Mỹ ghi nhận số liệu kinh tế lạc quan, thị trường vẫn kỳ vọng Fed cắt giảm lãi suất 25 điểm cơ bản tại cuộc họp tháng 12 sắp tới. "Trong kịch bản cơ sở, chúng tôi kỳ vọng Fed cắt giảm lãi suất trong cả ba cuộc họp của FOMC vào tháng 9, tháng 11 và tháng 12", báo cáo nêu rõ.
Mặc dù Fed hoạt động độc lập và không bị ảnh hưởng bởi các yếu tố chính trị, các nhà phân tích từ VNDirect cho rằng, Fed có thể thận trọng hơn về lộ trình cắt giảm lãi suất trong năm 2025, vì những chính sách đề xuất của ông Trump nếu được thực thi có thể làm gia tăng áp lực lên lạm phát của Mỹ.
