Vén màn thủ đoạn “phù phép” hơn 15.000 cây vàng nhập lậu từ Trung Quốc, tổng giá trị lên tới hơn 1.200 tỷ đồng

Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an vừa hoàn tất kết luận điều tra, đề nghị truy tố Trần Thị Hoàn, chủ tiệm vàng bạc đá quý Hoàn Huế ở Lào Cai, cùng 7 người khác về tội Buôn lậu. Theo kết luận, chỉ trong hơn hai tháng, Hoàn đã nhập lậu 564 kg vàng, tương đương hơn 15.000 cây vàng, từ Trung Quốc về Việt Nam để bán kiếm lời. Tổng giá trị lô vàng lên tới hơn 1.200 tỷ đồng.

Thủ đoạn xóa dấu vết – biến vàng ngoại thành “vàng nội”

Tháng 9/2024, một người phụ nữ Trung Quốc, được gọi bằng biệt danh “Bà Béo”, xuất hiện tại tiệm vàng Hoàn Huế ở Lào Cai. Bà này đến bán vàng và xin số điện thoại của chủ tiệm “để hỏi giá khi cần”. Không lâu sau, “Bà Béo” chủ động liên hệ lại, giới thiệu có nguồn vàng nguyên liệu hàm lượng Au 99,99%, giá rẻ hơn thị trường.

Nhận thấy khoảng chênh lệch lớn giữa giá vàng trong nước và quốc tế, Hoàn lập tức nắm lấy cơ hội. Hai bên thỏa thuận qua ứng dụng WeChat, thống nhất số lượng, giá cả và phương thức giao nhận.

Để thực hiện trót lọt, “Bà Béo” thuê người Việt làm việc tại tỉnh Vân Nam vận chuyển vàng về Việt Nam. Nắm rõ quy trình kiểm soát an ninh ở cửa khẩu Lào Cai — nơi lực lượng chức năng không kiểm tra người, không yêu cầu cởi giày, chỉ soi hành lý — “Bà Béo” bày ra chiêu giấu vàng trong giày, mỗi bên một thỏi nặng 1 kg.

Người vận chuyển chọn lối qua cổng an ninh không có máy soi, đi qua dễ dàng. Mỗi chuyến trót lọt, họ được trả 250.000 đồng/kg vàng. Khi vào Việt Nam, số vàng này được rút ra, cho vào túi xách hoặc để nguyên trong giày, rồi đi thẳng về tiệm vàng Hoàn Huế bằng lối cửa sau.

Tại tiệm, nhân viên của Hoàn kiểm tra, cân, chụp hình từng thỏi vàng rồi gửi qua Zalo báo lại cho chủ. Nếu trên bề mặt có ký hiệu, chữ nước ngoài, Hoàn chỉ đạo dùng đèn khò làm nóng chảy bề mặt để xóa mọi dấu vết nguồn gốc.

Sau đó, tiền được thanh toán cho người của “Bà Béo” bằng tiền mặt hoặc chuyển khoản qua các tài khoản đứng tên nhân viên, khách hàng thân quen. Từ 17/9 đến 27/11/2024, chỉ trong hơn hai tháng, Hoàn đã nhận 97,3 kg vàng, trị giá 208 tỷ đồng từ “Bà Béo”.

Khi đường dây vàng lậu mở rộng: Thêm “đại lý” mới, thêm hàng trăm kg vàng trót lọt

Không dừng lại ở việc giao dịch với “Bà Béo”, Trần Thị Hoàn còn móc nối thêm một “đại lý” thứ hai – Phạm Tuấn Hải, nguyên Giám đốc Công ty TNHH Kinh doanh Thương mại và Dịch vụ Thăng Long – để mở rộng nguồn cung vàng lậu từ Trung Quốc.

Theo kết luận điều tra, Hải mua vàng từ một người Trung Quốc tên Châu, rồi tổ chức đường dây vận chuyển trái phép qua biên giới bán lại cho Hoàn. Chỉ trong vòng ba tháng, từ 2/9 đến 2/12/2024, Hải đã nhập lậu 424 kg vàng, trị giá 943 tỷ đồng. Cộng với số vàng mua từ “Bà Béo”, tổng lượng vàng mà Hoàn bị cáo buộc buôn lậu lên tới 564 kg, tương đương 15.040 cây vàng, trị giá hơn 1.208 tỷ đồng.

Mặc dù thủ đoạn vận chuyển được đánh giá là tinh vi và có tổ chức, nhóm Hoàn vẫn không thể che giấu dấu vết. Cơ quan điều tra xác định nhân viên hải quan và biên phòng tại cửa khẩu Lào Cai không nhận hối lộ hay thông đồng, song các đối tượng đã lợi dụng kẽ hở trong khâu kiểm soát, khi khu vực soi chiếu chỉ áp dụng với hành lý và không có thiết bị soi người, để tuồn vàng lậu trót lọt qua biên giới.

Thủ đoạn “giấu vàng trong giày” tưởng chừng đơn giản nhưng đã giúp đường dây vận chuyển hàng trăm kg vàng vào Việt Nam một cách tinh vi trong thời gian dài. Khi bị bắt, Hoàn khai chỉ hưởng lợi khoảng 100 triệu đồng, thậm chí có lúc phải bán cắt lỗ khi giá vàng trong nước giảm, trong khi Phạm Tuấn Hải thừa nhận lãi 449 triệu đồng, tương đương khoảng 1 triệu đồng mỗi kg vàng. Cả hai bị xác định đóng vai trò chủ mưu, cầm đầu, còn các bị can khác là đồng phạm giúp sức.  Hiện, cơ quan điều tra vẫn chưa xác định được nhân thân “Bà Béo” và Châu, hai mắt xích người Trung Quốc giữ vai trò cung cấp vàng.

Kết quả xác minh tại Hải quan tỉnh Lào Cai cho thấy, quá trình thực hiện nhiệm vụ tại cửa khẩu quốc tế Lào Cai, cán bộ hải quan chỉ thực hiện quản lý Nhà nước về hải quan với hàng hóa, phương tiện vận tải xuất nhập khẩu, quá cảnh... Người xuất nhập cảnh qua cửa khẩu thì phải làm thủ tục hải quan với hành lý mang theo hoặc hàng hóa trao đổi của cư dân biên giới theo quy định.

Trường hợp người không có hành lý và hàng hóa thì không phải làm thủ tục hải quan. Nếu khi có căn cứ xác định người xuất nhập cảnh có hành vi buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới thì hải quan mới thực hiện khám người. Hơn nữa, tại địa điểm làm thủ tục hải quan với hành lý hàng hóa của người xuất nhập cảnh không được trang bị thiết bị soi chiếu người mà chỉ có máy soi hành lý.

Những người vận chuyển vàng qua cửa khẩu không thỏa thuận, đưa tiền hoặc lợi ích vật chất cho hải quan, bộ đội biên phòng. Do đó công an kết luận không có dấu hiệu sai phạm và tiêu cực của lãnh đạo, cán bộ hải quan, bộ đội biên phòng.