Thị trường chứng khoán Việt Nam khởi đầu năm 2022 với nhiều thuận lợi. Chỉ số VN-Index dễ dàng chinh phục cột mốc 1.500 điểm và thiết lập đỉnh cao mới. Không chỉ tăng mạnh về điểm số, thanh khoản thị trường cũng giữ vững phong độ và những phiên giao dịch khớp lệnh tỷ đô không phải là điều hiếm gặp.
Sự bứt phá mạnh mẽ của thị trường trong giai đoạn đầu năm như viết tiếp câu chuyện thăng hoa của kênh đầu tư này trong khoảng 2 năm trước đó. Bối cảnh dịch bệnh đã đưa chứng khoán trở nên hấp dẫn với nhà đầu tư, đặc biệt là nhà đầu tư cá nhân, khiến dòng tiền ồ ạt đổ vào thị trường. Bên cạnh đó, nền tảng vĩ mô trong nước ổn định cũng như chính sách điều hành hiệu quả của Nhà nước giúp triển vọng tăng trưởng các nhóm ngành kinh tế trở nên tươi sáng.
Tuy nhiên, ngay sau khi lên đỉnh vào đầu quý 2, diễn biến thị trường bất ngờ trở nên kém tích cực. Những lo ngại về xung đột địa chính trị leo thang, xu hướng siết chặt dòng tiền, tăng lãi suất cộng thêm lo ngại về biến thể dịch bệnh đã ảnh hưởng không nhỏ tới thị trường tài chính toàn cầu và Việt Nam cũng không ngoại lệ. Sau khi giảm 63 điểm trong phiên trước, đóng cửa phiên 13/5, VN-Index tiếp tục giảm thêm 56,07 điểm (4,53%) xuống 1.182,77 điểm khi hàng trăm cổ phiếu đồng loạt giảm sàn khiến thị trường không còn trụ đỡ, chính thức "thủng" ngưỡng điểm quan trọng 1.200.
Đáng chú ý, mốc 1.200 chính là vùng đỉnh được thiết lập vào đầu tháng 4/2018. VN-Index khi đó cũng bứt phá mạnh trong quý đầu năm và xác lập 1.204,33 điểm (phiên 9/4), trước khi ghi nhận tình cảnh "đầu xuôi, đuôi không lọt" trong 3 quý còn lại. Chỉ số liên tục giảm sâu, về vùng 900 điểm vào cuối năm, tương ứng giảm 25% so với mức đỉnh tháng 4. Sau đó, trong quá trình "cần mẫn" chinh phục lại mốc điểm cũ, VN-Index đã có thời điểm điều chỉnh sâu về vùng 660 điểm cuối tháng 3/2020, hay cú giảm mạnh 200 điểm chỉ trong nửa tháng ngay từ trở lại đỉnh 1.200 hồi tháng 1/2021… Và phải mất mất tới 4 năm để chỉ số sàn HoSE vượt qua nhiều lần kiểm định như vậy, leo từ 1.200 đến vùng đỉnh lịch sử mới. Tuy vậy, chỉ cần vỏn vẹn 1 tháng để mọi công sức bị đánh bại toàn bộ. VN-Index "rơi tự do" hơn 340 điểm từ mốc đỉnh để về lại vùng đỉnh cũ của năm 2018.
Xét theo diễn biến tuần, VN-Index đã giảm liên tục trong 6 tuần gần nhất. Đặc biệt trong tuần 9-13/5, với 145,88 điểm bị "đánh rơi", chỉ số chính thức xác lập "kỷ lục buồn" với mức giảm mạnh nhất lịch sử. Xét theo mức tương đối là 10,97%, đây cũng là tuần ghi nhận chỉ số giảm mạnh nhất từ tuần 9-15/3/2020 (VN-Index giảm 14,55%).
Mức biến động của VN-Index là khá lớn và nằm trong top 10 chỉ số chứng khoán có biến động tiêu cực nhất trên thế giới trong tuần giao dịch vừa qua. Không chỉ vậy, tính rộng ra trong khoảng thời gian từ đầu năm 2022 tới nay, chỉ số chính của thị trường chứng khoán Việt Nam cũng lọt top chứng khoán giảm mạnh nhất khi mất tới 21% sau hơn 5 tháng.
Vn-Index nằm trong top những chỉ số chứng khoán giảm mạnh nhất từ đầu năm 2022 (số liệu tính tới 12/5)
Sau hàng loạt chuỗi phiên điều chỉnh, theo số liệu từ Algoplatform, hiện P/E của thị trường đã lùi về ngưỡng 12,71 lần, chiết khấu khá nhiều so với P/E 16,4 lần khi chỉ số lập đỉnh hồi tháng 4/2022. Thậm chí nếu so với thời điểm điểm cùng ở vùng 1.200 của năm 2018 – khi đó P/E của VN-Index leo tới ngưỡng 20,18 lần – mức P/E hiện tại cũng đang thấp hơn đáng kể.