Nền tảng vĩ mô bền vững nhưng triển vọng tăng trưởng đối mặt thách thức
Theo ông Lê Anh Tuấn, Tổng Giám đốc Dragon Capital Việt Nam, việc Việt Nam được FTSE Russell nâng hạng là “một cột mốc lịch sử nhưng chưa phải đích đến”. Ông cho rằng giai đoạn 5 năm tới có thể mang lại tốc độ phát triển tương đương 10–15 năm trước, nhờ ổn định vĩ mô, lạm phát được kiểm soát và dự trữ ngoại hối dồi dào.
Ông Tuấn dự báo lợi nhuận doanh nghiệp năm 2026 có thể tăng 18–22%, VN-Index hướng tới vùng 2.000–2.200 điểm, đồng thời kỳ vọng dòng vốn ngoại 1–1,5 tỷ USD sẽ quay trở lại trong 6–12 tháng tới. Theo ông, “đây là thời kỳ Việt Nam củng cố vị thế trong khu vực”, nhưng để đạt được, cần tiếp tục cải thiện khung pháp lý, minh bạch thông tin và nâng chuẩn hạ tầng giao dịch.
Trái với sự lạc quan đó, ông Đào Phúc Tường, chuyên gia phân tích độc lập, cảnh báo rằng nền lợi nhuận cao của 2025 có thể trở thành “nền so sánh khó vượt” trong năm tới. Ông cho rằng nhiều doanh nghiệp đã tận dụng yếu tố bất thường để tăng lợi nhuận, trong khi quý IV năm nay và năm 2026 sẽ chứng kiến sự phân hóa rõ rệt, đặc biệt ở nhóm ngân hàng và chứng khoán.
“Một số ngành như chứng khoán đã lãi rất cao, để duy trì mức đó là điều khó”, ông nói, nhấn mạnh rằng áp lực lợi nhuận sẽ lan sang các quý đầu năm 2026.
Ông Quản Trọng Thành, Giám đốc Khối Phân tích Maybank Investment Bank (MSVN), chia sẻ góc nhìn dung hòa hơn: tăng trưởng vẫn còn, nhưng sẽ mang tính chọn lọc và không đại trà.
Theo ông Thành, chỉ những doanh nghiệp có nền tảng tài chính mạnh và năng lực quản trị tốt mới giữ được nhịp tăng. “Sự phân hóa là cần thiết để thị trường bền vững hơn”, ông nhấn mạnh, đồng thời cho rằng định giá thị trường hiện ở vùng trung bình cận trên so với 10 năm qua, khó có dư địa bứt phá mạnh.
Ở góc nhìn khác, ông Lê Đức Khánh, Giám đốc Phân tích VPS, cho rằng dù thách thức hiện hữu, xu hướng tăng dài hạn của thị trường vẫn chưa bị phá vỡ. Theo ông, các chỉ số lớn vẫn trong kênh tăng trưởng và có thể hướng đến vùng 1.800 điểm, thậm chí xa hơn nếu lợi nhuận doanh nghiệp duy trì khả quan. Ông Khánh cho rằng chu kỳ sắp tới sẽ tập trung vào nhóm ngành tài chính, dầu khí, xây dựng và năng lượng – những lĩnh vực hưởng lợi từ đầu tư công và phục hồi sản xuất.
Tổng hợp lại, các chuyên gia đồng thuận rằng bức tranh vĩ mô vẫn sáng, nhưng tốc độ tăng sẽ chậm hơn, yêu cầu sự chọn lọc kỹ lưỡng hơn. Sự “dễ dãi” của giai đoạn hồi phục năm 2025 đã qua; chu kỳ mới đòi hỏi doanh nghiệp phải chứng minh thực lực và nhà đầu tư phải đủ kiên nhẫn để đi đường dài.
Các chuyên gia tại phiên thảo luận 1 - VIF 2026. (Ảnh: BTC).
Định giá cao, margin lớn và những rung lắc khó tránh
Một trong những cảnh báo rõ nhất tại VIF 2026 là thị trường đang vận hành trên mặt bằng định giá cao, trong khi đòn bẩy tài chính đã chạm ngưỡng kỷ lục. Ông Đào Phúc Tường lưu ý, dư nợ cho vay ký quỹ toàn hệ thống hiện tương đương hơn 360.000 tỷ đồng – mức cao nhất từ trước đến nay – khiến thị trường dễ bị tác động mạnh khi dòng tiền đảo chiều.
Theo ông, “nếu xuất hiện những cú sụt giảm ‘trắng bên mua’ thì cũng không nên ngạc nhiên”. Tuy nhiên, ông cho rằng đây không phải dấu hiệu tiêu cực tuyệt đối: những nhịp rung lắc có thể trở thành cơ hội cho nhà đầu tư có sức mua thật và tầm nhìn trung hạn.
TS. Lê Duy Bình, Giám đốc Economica Việt Nam, cùng quan điểm khi cho rằng việc “giải nhiệt” sau giai đoạn tăng mạnh là cần thiết. Theo ông, điều quan trọng không phải là giữ thị trường đi lên liên tục, mà là đảm bảo quá trình tăng diễn ra trên nền tảng tài chính lành mạnh, với quản trị rủi ro tốt. “Tăng trưởng nhanh chỉ có ý nghĩa khi song hành với chất lượng và minh bạch”, ông nhấn mạnh.
Ông đồng tình rằng tốc độ thực thi chính sách sẽ là “bản lề” giữa kỳ vọng và hiện thực. Vị chuyên gia ví von “thị trường không thiếu cơ hội, chỉ thiếu sự nhất quán trong thực hiện”. Khi giải ngân đầu tư công và dòng vốn FDI đồng bộ, chứng khoán sẽ trở thành kênh phản ánh sức mạnh kinh tế rõ nhất.
Ở góc độ kỹ thuật, ông Lê Đức Khánh nhìn nhận margin cao vừa là biểu hiện của niềm tin, vừa là yếu tố nhạy cảm. Khi VN-Index tiến gần vùng 1.800–2.000 điểm, rủi ro điều chỉnh kỹ thuật sẽ tăng, đòi hỏi nhà đầu tư phải cơ cấu danh mục hợp lý và hạ tỷ lệ đòn bẩy xuống ngưỡng an toàn. Ông cho rằng các đợt điều chỉnh cục bộ, thay vì là mối lo, sẽ giúp thanh lọc thị trường, loại bỏ trạng thái hưng phấn quá mức.
Ông Quản Trọng Thành bổ sung rằng, yếu tố quyết định sức mạnh của thị trường trong năm 2026 sẽ nằm ở “tốc độ thực thi” – từ giải ngân đầu tư công đến việc cải thiện khung pháp lý và triển khai các dự án hạ tầng mới. Ông cho rằng nếu tiến độ này được duy trì, dòng tiền nội và ngoại sẽ tiếp tục luân chuyển tích cực. Nhưng nếu chậm trễ, thị trường có thể mất đi nhịp hưng phấn ngắn hạn vốn đang đóng vai trò neo tâm lý.
Các chuyên gia tại phiên thảo luận 4.2 - VIF 2026. (Ảnh: BTC).
Dòng tiền, hành vi và bài kiểm tra kiên nhẫn của nhà đầu tư
Một chủ đề khác được bàn sâu tại VIF 2026 là hành vi dòng tiền trong bối cảnh thị trường chuẩn bị bước vào chu kỳ mới.
Ông Quản Trọng Thành cho rằng, sau khi Việt Nam được FTSE Russell nâng hạng, thị trường có thể trải qua nhịp điều chỉnh kiểu “tin ra là bán” – hiện tượng phổ biến ở các thị trường mới nổi. Tuy nhiên, ông đánh giá giai đoạn này chỉ mang tính ngắn hạn, tạo cơ hội cho dòng vốn tổ chức tái cơ cấu danh mục trước khi các ETF và quỹ chủ động tăng giải ngân trở lại trong 2026.
Ở góc nhìn công ty chứng khoán, bà Chu Thị Kim Hương, Giám đốc Phòng Khách hàng Định chế ACBS, cho rằng dòng vốn ngoại trong giai đoạn tới sẽ phân hóa rõ ràng giữa hai nhóm.
Dòng tiền thụ động đi theo rổ chỉ số lớn sẽ tập trung vào nhóm cổ phiếu bluechip, trong khi dòng tiền chủ động chọn lọc doanh nghiệp có chiến lược phát triển bền vững, còn room cho nhà đầu tư nước ngoài và thanh khoản tốt. Theo bà, yếu tố thanh khoản và khả năng thoái vốn sẽ quyết định việc các quỹ nước ngoài nâng tỷ trọng đầu tư tại Việt Nam.
TS. Lê Duy Bình nhận xét rằng hành vi của nhà đầu tư cá nhân vẫn chịu chi phối mạnh bởi tâm lý và kỳ vọng ngắn hạn. Dòng tiền nội vì thế có tính biến động cao, dễ bị ảnh hưởng bởi tin tức hoặc diễn biến giá. Ông cho rằng, để thị trường phát triển bền vững, nhà đầu tư cá nhân cần dịch chuyển sang tư duy tích lũy tài sản dài hạn, thay vì lướt sóng ngắn hạn.
Ông Lê Anh Tuấn nhìn nhận giai đoạn hiện nay giống như “khoảnh khắc chuyển pha” của thị trường. Theo ông, các yếu tố vĩ mô, chính sách và cấu trúc hạ tầng đang hội tụ, mở ra chu kỳ tăng mới, nhưng không dành cho tất cả. “Chỉ những người kiên nhẫn và hiểu giá trị thực của doanh nghiệp mới nắm bắt được cơ hội”, ông nói.
Ở góc , ông Đào Phúc Tường khuyên nhà đầu tư hiện nay hãy “ngồi rình tín hiệu bứt phá”. Theo ông, thị trường 2026 có thể không tăng quá mạnh, nhưng sẽ có nhiều nhịp rung lắc tạo cơ hội chọn lọc cổ phiếu. “Vấn đề không phải là thiếu cơ hội, mà là ai đủ tỉnh táo để chờ đúng thời điểm”, ông chia sẻ.
