Thời điểm bắt đầu tháng 9/2022, nhìn lại quá khứ 22 năm hoạt động của chứng khoán Việt Nam thì có đến 14 lần VN-Index tăng điểm vào tháng 9. Trong 10 năm gần nhất, xác suất để chỉ số này tăng trong tháng 9 lên đến 70%, càng giúp nhà đầu tư tin rằng VN-Index sẽ có một tháng 9 dễ thở trong năm nay. Tuy nhiên những gì diễn ra lại gây nhiều thất vọng.
Chốt phiên 30/9, VN-Index có cú quay xe ngoạn mục khi tăng 0,54% lên 1.132 điểm. Tuy nhiên so với đầu tháng thì chỉ số sàn HoSE vẫn mất tới 12%. Còn nếu xét từ đầu năm đến nay, VN-Index giảm hơn 366 điểm (24%). Giá trị vốn hóa của HoSE theo đó cũng bốc hơi nhanh chóng về sát mốc 4,5 triệu tỷ đồng. Con số này thấp hơn 1,3 triệu tỷ đồng so với thời điểm đầu năm (~ hơn 58 tỷ USD).
Trái với đó, thị trường chứng khoán của nước láng giềng nước ta là Lào lại đang có một tháng sôi động với hàng loạt phiên tăng điểm mạnh. Kết thúc tháng 9, chỉ số chứng khoán tại Lào - Laos Stock Exchange Composite Index (LSE Composite Index) dừng ở 819.76 điểm, tương ứng tăng gần 39% so với thời điểm đầu tháng (590,88 điểm) và tăng hơn 37% kể từ đầu năm.
Mức tăng này khiến chứng khoán Lào trở thành thị trường khởi sắc nhất khu vực Đông Nam Á, thậm chí đứng top chỉ số có diễn biến tích cực nhất thế giới.
Trong quá khứ, chỉ số chính của TTCK Việt Nam và Lào đã có vài lần giao nhau trên đồ thị. Gần nhất, thời điểm VN-Index giảm sâu về đáy Covid hồi tháng 3/2020 tại 662 điểm, LSE Composite Index khi ấy cũng đang giao dịch tại vùng giá trên 600 điểm. Tuy nhiên sau đó, VN-Index bứt tốc bỏ xa chỉ số nước láng giềng, ngày càng nới rộng khoảng cách về điểm số, cho đến tháng 9/2022 bắt đầu thu hẹp dần.
Cần nói rằng, thị trường chứng khoán Lào tăng điểm trong bối cảnh lạm phát đang ngày càng cao ở mức hai con số. Cục Thống kê Lào cho biết tỷ lệ lạm phát tính theo năm của nước này đã tăng từ mức 23,6% trong tháng 6/2022, lên 25,6% vào tháng 7/2022 (gấp 7 lần con số của Việt Nam). Đây là mức lạm phát cao nhất từng được ghi nhận tại Lào kể từ năm 2000. Nguyên nhân chính là do giá nhiên liệu và các mặt hàng nhập khẩu khác tăng vọt cùng với sự mất giá của đồng kip.
Trong khi đó, thị trường chứng khoán Việt Nam giảm mạnh, xuyên thủng hàng loạt ngưỡng hỗ trợ trái ngược với kỳ vọng phục hồi của nhiều người nhất là trong bối cảnh tăng trưởng GDP quý 3 được công bố ở mức rất cao 13,67% và CPI bình quân quý 3 tăng 3,32% so với cùng kỳ, trong đó chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 9 chỉ tăng 0,4%
TTCK Lào thành lập ngày 10/10/2010. Hiện có 11 công ty niêm yết trên Sở GDCK Lào, có 4 công ty chứng khoán đang hoạt động cùng với 3 ngân hàng giám sát và 4 công ty kế toán khác. Tính đến cuối năm 2021, vốn hóa TTCK Lào trên Sở Giao dịch Chứng khoán Lào (LXS) vào khoảng 8.100 tỉ Kíp, tương đương khoảng 4,5 %GDP.