Thực tế, từ năm 2023, TP.HCM đã xây dựng kế hoạch chọn huyện Cần Giờ (cũ) là khu vực đặt dấu chân cho hành trình loại xe xăng, phủ xe điện.
Cần Giờ được đề xuất là địa phương đầu tiên thí điểm chính sách hỗ trợ, khuyến khích người dân chuyển đổi phương tiện sử dụng nhiên liệu sạch
ẢNH: T.N
Theo đề án của Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM, cấu trúc mạng lưới đường bộ hiện nay của Cần Giờ rất thuận lợi phát triển hệ thống giao thông công cộng tần suất cao gồm tuyến trục và tuyến nhánh do nhu cầu đi lại tập trung theo tuyến đường Rừng Sác cũng như các tuyến kết nối với các khu dân cư tập trung.
Cần Giờ tập trung lượng khách du lịch lớn, tuy nhiên là huyện có tỷ lệ hộ nghèo, cận nghèo cao nhất tại TP.HCM. Do vậy, việc triển khai các chính sách hỗ trợ, ưu đãi và khuyến khích chuyển đổi phương tiện còn nhằm đạt mục tiêu an sinh xã hội và phát triển bền vững cho địa phương.
Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM đề xuất lộ trình thực hiện chính sách hỗ trợ như sau:
- Trong giai đoạn 2024 - 2025: Hỗ trợ 100% kinh phí khi chuyển đổi phương tiện giao thông cho các hộ nghèo; hộ cận nghèo được hỗ trợ 80% kinh phí. Đối với cá nhân, hộ gia đình khác, hỗ trợ 100% lệ phí trước bạ, lệ phí đăng ký, cấp biển số đối với xe máy điện; duy trì lãi suất vay ưu đãi khi mua xe máy điện giảm xuống còn 4%/năm đối với cá nhân, hộ gia đình mua xe máy điện trả góp trong suốt thời gian vay.
- Trong giai đoạn 2026 - 2027: Phấn đấu mỗi hộ gia đình chuyển đổi ít nhất một phương tiện giao thông. Trong đó, hỗ trợ lệ phí trước bạ và lãi suất cho vay cố định cho tất cả cá nhân, hộ gia đình duy trì như giai đoạn 2024 - 2025.
- Từ 2028 - 2030: Thành phố sẽ khuyến khích các cá nhân, hộ gia đình còn lại chuyển đổi phương tiện giao thông hoặc mua xe máy điện mới thông qua việc hỗ trợ lệ phí trước bạ và lãi suất cho vay cố định như trên.
Ước tính, tổng kinh phí thực hiện chuyển đổi phương tiện giao thông từ sử dụng nhiên liệu hóa thạch sang sử dụng năng lượng sạch tại huyện Cần Giờ là khoảng 974,4 tỉ đồng. Trong đó, vốn ngân sách đảm nhiệm khoảng 384,1 tỉ đồng; vốn từ doanh nghiệp, xã hội hóa khoảng 590,4 tỉ đồng.
Việc phân vùng vùng phát thải thấp tại Cần Giờ và Côn Đảo được đánh giá sẽ có nhiều thuận lợi vì đây là những địa bàn độc lập, nằm tách biệt so với vùng lõi đô thị trung tâm
ẢNH: T.N
Ngân sách thành phố sẽ đảm bảo kinh phí thực hiện hỗ trợ cá nhân, hộ gia đình gồm: 100% ưu đãi phí cấp biển số; 50% chi phí ưu đãi đổi xe máy điện cho hộ nghèo, hộ cận nghèo; 100% gói ưu đãi lãi suất vay trả sau khi mua xe máy điện; và 100% chi phí thu mua lại phương tiện xe máy cũ của các hộ gia đình thông thường sau khi chuyển đổi, với tổng chi phí khoảng 235,955 tỉ đồng.
Song song, thành phố kêu gọi, khuyến khích các doanh nghiệp, tổ chức và cá nhân và các nguồn hợp pháp khác để hỗ trợ 50% chi phí ưu đãi đổi xe máy điện cho hộ nghèo, hộ cận nghèo với tổng chi phí khoảng 76,291 tỉ đồng.
Các nhóm giải pháp ưu tiên triển khai thí điểm giai đoạn đến năm 2030 được đề xuất bao gồm: Hỗ trợ chi phí chuyển đổi xe cho hộ nghèo (100% kinh phí chuyển đổi), hộ cận nghèo (80% kinh phí chuyển đổi); hỗ trợ 100% phí cấp biển cho tất cả cá nhân, hộ gia đình chuyển đổi xe; duy trì lãi suất vay ưu đãi khi mua xe máy điện giảm xuống còn 4%/năm đối với cá nhân, hộ gia đình mua xe máy điện trả góp, cho vay tối đa 70% giá trị xe, thời hạn vay 3 năm; thu mua phương tiện xe máy xăng sau khi chuyển đổi với mức giá ưu đãi.
Trong khi đó, kế hoạch chuyển đổi 100% xe điện tại đặc khu Côn Đảo hiện vẫn chưa được thông tin chi tiết. Song, các chính sách dự kiến cũng sẽ áp dụng tương tự như với Cần Giờ. Mặt khác, việc triển khai chuyển đổi giao thông xanh tại Côn Đảo được các chuyên gia tại Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM đánh giá sẽ có nhiều thuận lợi do thời gian qua Côn Đảo đã được triển khai đề án kinh tế tuần hoàn, ghi nhận lượng rác thải nhựa giảm mạnh, nhiều mô hình xanh được nhân rộng, ghi nhận sự đồng thuận và cam kết từ chính quyền, doanh nghiệp, tới người dân và du khách trong hành trình "xanh hóa" đặc khu.
