Tín dụng đang tăng trưởng tốt

Tín dụng tăng nhanh

Nhìn tổng quan, bức tranh tín dụng trong những tháng đầu năm tăng trưởng mạnh mẽ. Cụ thể, tính đến ngày 19.5, dư nợ tín dụng toàn hệ thống đạt khoảng 16,49 triệu tỉ đồng, tăng 5,59% so với cuối năm 2024 và tăng 18,67% so với cùng kỳ năm ngoái. Chỉ trong 1 tháng qua, các ngân hàng (NH) đã cho vay khoảng 260.000 tỉ đồng, nâng lượng vốn đưa ra thị trường từ đầu năm đến nay lên 873.000 tỉ đồng. Với mức tăng trưởng tín dụng năm nay là 16%, tương ứng 2,5 triệu tỉ đồng thì vẫn còn khoảng 1,627 triệu tỉ đồng cho 7 tháng còn lại của năm.

Cơ cấu tín dụng cũng có sự phân hóa mạnh mẽ giữa khối NH nhà nước và cổ phần. Trong đó, khối NH thương mại cổ phần có tốc độ tăng trưởng tín dụng quý 1 cao như Eximbank tăng 9,2%, SHB tăng 9,2%, Kienlongbank tăng 10,6%, VPBank tăng 5,4%, Techcombank tăng 5,1%... Nhóm 4 NH nhà nước nắm cổ phần chi phối có tốc độ tăng chậm hơn.

ẢNH: Ngọc Thắng

Ông Nguyễn Đức Lệnh - Phó giám đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) chi nhánh khu vực 2, cho biết: Tổng dư nợ tín dụng trên địa bàn TP. HCM đến cuối tháng 4 đạt 4,046 triệu tỉ đồng, tăng 2,62% so với cuối năm 2024 và tăng 12,78% so với cùng kỳ. Trong đó, khối NH thương mại cổ phần có tốc độ tăng trưởng cao hơn so với khối NH thương mại nhà nước, chiếm 50% tổng dư nợ trên địa bàn. Theo ông Lệnh, đây là lần đầu tiên dư nợ tín dụng trên địa bàn vượt con số 4 triệu tỉ đồng và cũng ghi nhận tốc độ tăng cao nhất trong những năm gần đây (4 tháng đầu năm 2024 tăng 1,31%, năm 2023 tăng 1,72%). Tín dụng tiếp tục tập trung vào lĩnh vực sản xuất kinh doanh và hỗ trợ các nhóm ngành, lĩnh vực là động lực tăng trưởng kinh tế. "NHNN đã phân bổ hạn mức tín dụng cho các NH ngay từ đầu năm và qua 5 tháng đầu năm chưa có đơn vị nào xin thêm hạn mức tăng trưởng tín dụng vì chưa sử dụng hết. Với tăng trưởng tín dụng như những tháng đầu năm, trong trường hợp các NH sử dụng hết hạn mức tín dụng thì báo cáo lại NHNN", ông Nguyễn Đức Lệnh cho hay.

Tập trung vào chất lượng tín dụng

Nhìn vào bức tranh tăng trưởng tín dụng của các NH trong những tháng đầu năm, PGS-TS Nguyễn Hữu Huân (ĐH Kinh tế TP.HCM) đánh giá tín dụng năm nay tăng tốt hơn năm trước nhưng dư địa tăng trưởng tín dụng hiện nay còn nhiều. Với hơn 1,6 triệu tỉ đồng cho vay từ nay đến cuối năm đủ đảm bảo tốc độ tăng trưởng kinh tế (GDP) ở mức 8%, kiểm soát lạm phát dưới 4,5%. Mặt khác, vốn tín dụng này hấp thụ được hay không vào những tháng cuối năm còn phụ thuộc vào lĩnh vực xuất khẩu. Với diễn biến kinh tế trên thế giới hiện nay, nhất là cuộc chiến thuế quan giữa Mỹ và các nước vẫn chưa ngã ngũ; thuế áp lên hàng Việt vào thị trường Mỹ như thế nào vẫn còn ở phía trước... thì chưa thể nói chắc điều gì. Trong điều kiện thuận lợi, tăng trưởng tín dụng những tháng cuối năm kỳ vọng đạt mức đề ra 16%, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế 8%, kiểm soát lạm phát trong mức cho phép.

Vì vậy theo ông Huân, trong trường hợp NH dùng hết hạn mức tín dụng được giao từ đầu năm thì vẫn có thể xin NHNN cấp thêm hạn mức tín dụng, bởi trong thời gian qua cũng có NH tăng trưởng tín dụng thấp, có nhà băng còn âm. Tuy nhiên, khi giao bổ sung tín dụng cho những nhà băng đã dùng hết hạn mức, NHNN cần dựa trên việc đáp ứng những chỉ tiêu để đảm bảo chất lượng tín dụng. NH phải quản trị rủi ro thì khi tăng trưởng tín dụng nhanh mới có thể kiểm soát được, nếu không sẽ dẫn đến nợ xấu.

Chuyên gia kinh tế, TS Nguyễn Trí Hiếu phân tích: Để tăng trưởng kinh tế (GDP) 8% thì tăng trưởng tín dụng ở mức gấp đôi, lên 16%. Nếu tăng trưởng tín dụng cao hơn con số 16% sẽ dẫn đến nguy cơ lạm phát vượt mức 4,5% như đề ra. Chưa kể, tốc độ tăng trưởng tín dụng nhanh, dòng vốn có thể chảy vào những lĩnh vực như chứng khoán, vàng, bất động sản và tạo ra bong bóng. Vì thế cần cân nhắc giao thêm chỉ tiêu tín dụng vì dư địa tăng trưởng tín dụng từ nay đến cuối năm còn nhiều. Nếu các NH chạy đua cho vay mà không quan tâm đến chất lượng tín dụng thì khó có thể kiểm soát và sẽ gia tăng thêm nợ xấu. Trong khi đó, nợ xấu hiện có xu hướng tăng lên. Theo số liệu từ Hiệp hội NH VN (VNBA), đến cuối năm 2024, tỷ lệ nợ xấu toàn hệ thống NH, bao gồm cả nợ tiềm ẩn rủi ro khoảng 5,46%, tương đương 1,03 triệu tỉ đồng. Trong 2 tháng đầu năm 2025, nợ xấu tiếp tục gia tăng, với tổng quy mô tăng thêm khoảng 34.000 tỉ đồng. Đáng chú ý, có tới 677.000 tỉ đồng nợ xấu được các NH xử lý thông qua trích lập dự phòng rủi ro và đưa ra ngoài bảng cân đối kế toán. Tuy nhiên, phần lớn trong số này vẫn chưa được thu hồi thực tế.

"Việc nới lỏng chính sách tiền tệ để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế là cần thiết, song tín dụng cần tăng trưởng trong vòng kiểm soát, nếu không sẽ gây ra rủi ro cho hệ thống. Một con số đáng lưu ý là các tổ chức tài chính quốc tế như NH Thế giới (WB), IMF… đã đưa ra cảnh báo về tỷ lệ dư nợ tín dụng trên GDP ở mức 134% là quá cao. Cần thận trọng tăng trưởng tín dụng ở mức cao. Để đồng vốn tín dụng thúc đẩy kinh tế thì dòng tiền phải đi vào sản xuất kinh doanh với mức lãi suất thấp", TS Nguyễn Trí Hiếu lưu ý.

Việc nghiên cứu giao thêm chỉ tiêu tín dụng cũng khiến thị trường đặt lại vấn đề bỏ hạn mức tín dụng cho các NH. Chuyên gia Nguyễn Hữu Huân đồng ý đây là điều nên làm. Tuy nhiên nhà điều hành hiện chưa sử dụng hết các công cụ thị trường nên hạn mức tín dụng như một van để điều tiết chính sách tiền tệ, tránh gây ra lạm phát. "Chính sách tiền tệ hiện nay có độ trễ khá lớn, mất từ 3 - 6 tháng mới tác động đến tăng trưởng kinh tế, cũng như lạm phát. Hiện nay, thông qua thị trường mở (OMO), nhà điều hành điều tiết lượng tiền trên thị trường qua việc bơm hút. Thế nhưng cơ chế này truyền dẫn vẫn còn hạn chế. Hai công cụ khác là dự trữ bắt buộc và lãi suất tái chiết khấu/tái cấp vốn thì chưa sử dụng một cách nhịp nhàng, triệt để. Đến khi nào các công cụ sử dụng tốt thì lúc đó mới có thể bỏ quản lý cấp hạn mức tín dụng cho các NH", PGS-TS Nguyễn Hữu Huân nhấn mạnh.