Điều khoản 899 trong dự luật ngân sách của Tổng thống Donald Trump từng được xem là biện pháp “trừng phạt” các quốc gia có chính sách thuế được Mỹ coi là phân biệt đối xử. Nếu được thông qua, điều khoản này sẽ tăng thuế đối với thu nhập từ tài sản Mỹ do cá nhân hoặc doanh nghiệp nước ngoài nắm giữ.
Theo phân tích của ngân hàng Citi, điều luật này sẽ tạo điều kiện cho việc áp thuế phạt đối với các công ty nước ngoài hoạt động tại Mỹ nếu quốc gia của họ bị xem là có hệ thống thuế “phân biệt đối xử”. Giới chuyên gia gọi đây là “thuế trả đũa” nhằm phản ứng với khung thuế toàn cầu do chính quyền Biden và OECD thúc đẩy vào năm 2021.
Sự phức tạp, phạm vi áp dụng rộng và yêu cầu tuân thủ gắt gao của điều khoản này đã khiến nhiều nhà đầu tư và các tập đoàn đa quốc gia lo ngại, cho rằng nó có thể làm giảm mạnh dòng vốn đầu tư vào Mỹ.
Mục 899 là cái gọi là "thuế trả đũa" nhằm tăng thuế thu nhập đối với tài sản tại Hoa Kỳ do người dân và doanh nghiệp ở các quốc gia khác nắm giữ.
Quyết định nào đã khiến “thuế trả đũa” bị khai tử?
Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent ngày 20/6 thông báo đã đạt được thỏa thuận với các nước G7: Mỹ sẽ không áp dụng điều khoản 899 và đổi lại, doanh nghiệp Mỹ sẽ được miễn một số khoản thuế toàn cầu. Cùng ngày, các lãnh đạo Ủy ban Thuế chung của Quốc hội cũng tuyên bố sẽ loại bỏ điều khoản này khỏi dự luật.
Bessent khẳng định trên nền tảng mạng xã hội X rằng chính quyền Trump “sẽ bảo vệ chủ quyền thuế và phản đối mọi chính sách thuế nước ngoài mang tính phân biệt với công dân và doanh nghiệp Mỹ”.
Trong khi đó, Giám đốc Hội đồng Kinh tế Quốc gia Kevin Hassett xác nhận điều khoản 899 có thể sẽ không nằm trong dự luật ngân sách cuối cùng. Ông cho rằng việc đàm phán thuế vẫn hiệu quả hơn là khơi mào các cuộc chiến thuế giữa các nền kinh tế lớn.
Phản ứng của cộng đồng doanh nghiệp và nhà đầu tư ra sao?
Quyết định rút lại điều khoản 899 được xem là tin tốt đối với Phố Wall và cộng đồng doanh nghiệp toàn cầu. Các tập đoàn lớn, công ty luật và tổ chức vận động hành lang đã lên tiếng cảnh báo về rủi ro nếu điều khoản này được thực thi.
Jonathan Samford, CEO của Liên minh Kinh doanh Toàn cầu, nhấn mạnh rằng điều khoản 899 sẽ “gây lãng phí cơ hội đầu tư” và khiến Mỹ bị cô lập thêm trên thị trường quốc tế. Ông hoan nghênh chính quyền Trump đã chọn hướng đàm phán thay vì áp đặt một chính sách thuế gây thiệt hại.
Một số chuyên gia cũng lưu ý rằng nếu không được loại bỏ, điều khoản này có thể kích hoạt một cuộc chiến thuế toàn diện – tương tự các căng thẳng thương mại trong quá khứ – với hậu quả khó lường đối với tăng trưởng kinh tế Mỹ.
Điều gì sẽ diễn ra tiếp theo trong chính sách thuế quốc tế của Mỹ?
Mặc dù điều khoản 899 đã bị loại bỏ, nhưng giới chức Mỹ vẫn giữ lập trường cứng rắn trong việc phản đối các chính sách thuế quốc tế mà họ cho là bất lợi. Bộ trưởng Bessent cho biết chính quyền Trump sẽ tiếp tục cảnh giác với các loại thuế số và thuế xuyên biên giới mà một số quốc gia đang áp dụng với các công ty công nghệ Mỹ.
Tuy nhiên, quyết định lần này cho thấy một sự linh hoạt nhất định trong chính sách thuế của chính quyền Trump, khi họ sẵn sàng đàm phán và đạt được thỏa thuận thay vì đối đầu. Đây có thể là tín hiệu tích cực cho các đàm phán thuế toàn cầu trong tương lai.
Dù vậy, các nhà phân tích cảnh báo rằng căng thẳng thuế chưa hoàn toàn chấm dứt, đặc biệt khi các nước tiếp tục theo đuổi mô hình thuế số toàn cầu và cải cách thuế doanh nghiệp.
