9 tháng hoàn thành hơn 43.600 căn nhà ở xã hội
Trong cuộc họp ngày 22/9, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu 11 nhóm nhiệm vụ, giải pháp quan trọng để hướng tới mục tiêu tăng nguồn cung, giảm chi phí, phấn đấu để giá nhà thương mại ở mức hợp lý, người dân có điều kiện tiếp cận nhà ở.
Một trong các giải pháp được đề cập để kéo giảm giá bất động sản, tăng nguồn cung là thông qua giải quyết các dự án tồn đọng, thúc đẩy nhà ở xã hội…
Phát triển nhà ở xã hội là chủ trương lớn, đã được Chính phủ thông qua đề án phát triển hơn 1 triệu căn nhà ở xã hội đến năm 2030. Các luật mới liên quan đến thị trường bất động sản như Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật kinh doanh Bất động sản mới có hiệu lực cũng đã dần cởi bỏ những nút thắt cho các đơn vị phát triển nhà ở xã hội.
Đến nay, Chính phủ đã ban hành 2 Nghị quyết; 12 chỉ thị, quyết định, công điện và tổ chức 2 hội nghị thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội; trình Quốc hội ban hành Nghị quyết tháo gỡ khó khăn, điểm nghẽn về thể chế phát triển nhà ở xã hội, đồng thời ban hành Nghị quyết của Chính phủ quy định chi tiết thực hiện Nghị quyết của Quốc hội.
Phát triển nhà ở xã hội là chủ trương lớn của Chính phủ (Ảnh minh họa: HQC).
Tuy nhiên, theo báo cáo mới nhất của Bộ Xây dựng, đến nay cả nước mới có 692 dự án nhà ở xã hội đang được triển khai, quy mô hơn 633.000 căn. Tính chung, số lượng dự án đã hoàn thành, khởi công, chấp thuận chủ trương đầu tư đến nay đạt gần 60% chỉ tiêu đặt ra của đề án.
Trong 9 tháng đầu năm, cả nước đã hoàn thành hơn 43.600 căn, đạt gần 44% kế hoạch. Dự kiến cả năm nay, việc thực hiện đạt 83% kế hoạch. Cả nước chỉ có 4 địa phương hoàn thành trên 50% chỉ tiêu được giao, gồm Bắc Ninh, Quảng Ninh, Nghệ An, Lào Cai.
Mặc dù đã đạt một số kết quả quan trọng, tuy nhiên Bộ Xây dựng cho rằng việc phát triển nhà ở xã hội vẫn còn một số tồn tại, hạn chế, đến từ nhiều nguyên nhân.
Thứ nhất, một số địa phương chưa thực sự quan tâm đến công tác phát triển nhà ở xã hội; chưa đưa chỉ tiêu phát triển nhà ở xã hội vào kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội hàng năm và 5 năm của địa phương; chưa thành lập Ban Chỉ đạo phát triển nhà ở xã hội.
Thứ 2, số lượng dự án hoàn thành chưa đạt mục tiêu. Một số dự án nhà ở xã hội đã khởi công nhưng chưa triển khai thi công hoặc triển khai thi công chậm tiến độ.
Thứ 3, mặc dù các địa phương đã dành quỹ đất lớn, đủ về số lượng để phát triển nhà ở xã hội, tuy nhiên “chất lượng” của quỹ đất này vẫn còn chưa đảm bảo.
Nhiều ô đất nhà ở xã hội được quy hoạch, bố trí không phù hợp, ở những nơi xa trung tâm, thiếu kết nối về hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội do vậy chưa thể đưa vào sử dụng ngay. Công tác giải phóng mặt bằng chậm dẫn đến chưa bàn giao được mặt bằng cho chủ đầu tư, ảnh hưởng tiến độ dự án.
Thứ 4, nhiều địa phương chưa bố trí ngân sách địa phương để thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, đầu tư hạ tầng kỹ thuật để có quỹ đất sạch.
Cuối cùng, một số chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội được lựa chọn không đủ năng lực tài chính, kinh nghiệm... dẫn đến dự án triển khai chậm.
Giải pháp tổng thể cho nhà ở xã hội
Bàn về giải pháp, Bộ Xây dựng nêu tổng thể các nhiệm vụ đã được nêu trong các quyết định, thông báo từ Chính phủ. Trong đó, Bộ Xây dựng chủ trì, phối hợp Bộ Tài chính nghiên cứu, trình Thủ tướng trong tháng 9 Nghị định về quỹ nhà ở quốc gia, Nghị định sửa đổi Nghị định số 100 về phát triển và quản lý nhà ở xã hội. Đồng thời, đôn đốc các địa phương, doanh nghiệp triển khai xây dựng nhà ở xã hội, đảm bảo mục tiêu Thủ tướng giao.
Các địa phương được giao tập trung chỉ đạo, đôn đốc chủ đầu tư triển khai đầu tư xây dựng các dự án nhà ở xã hội, phấn đấu hoàn thành và vượt chỉ tiêu được giao tại Quyết định điều chỉnh giao chỉ tiêu hoàn thành nhà ở xã hội trong năm 2025 và các năm tiếp theo đến năm 2030.
Đối với các dự án đã hoàn thành (hơn 43.600 căn hộ), các địa phương yêu cầu các chủ đầu tư khẩn trương triển khai các thủ tục, công bố rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng để bán cho người dân.
Đối với các dự án đang thi công (hơn 135.000 căn hộ), bao gồm các dự án trong giai đoạn hoàn thiện (khoảng 39.000 căn hộ), các địa phương cần đôn đốc chủ đầu tư tập trung nguồn lực, thi công theo tiến độ đã cam kết, hoàn thành ngay trong năm 2025.
Đối với các dự án còn lại và các dự án vừa mới khởi công trong năm 2025 (khoảng 95.700 căn hộ), ưu tiên thực hiện các thủ tục hành chính, nắm bắt và giải quyết ngay các khó khăn, vướng mắc…, tạo mọi điều kiện để chủ đầu tư triển khai dự án. Chủ đầu tư được yêu cầu tập trung nguồn lực, hoàn thành tối thiểu 17.000 căn hộ ngay trong năm nay và tạo cơ sở cho việc hoàn thành chỉ tiêu các năm tiếp theo.
Bộ Xây dựng đề nghị các địa phương chưa có dự án nhà ở xã hội được khởi công khẩn trương chỉ đạo các Sở, ngành tiến hành giao chủ đầu tư, thực hiện các thủ tục đất đai, bàn giao đất sạch, cấp phép xây dựng… cho chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội để khởi công, đầu tư xây dựng, ngay trong năm nay.
Các địa phương khẩn trương rà soát quy hoạch, bố trí quỹ đất xây dựng nhà ở xã hội tại các vị trí phù hợp, thuận tiện, với quy mô hợp lý, đảm bảo đầy đủ hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội. Đồng thời, cần phát triển đồng bộ hệ thống hạ tầng như điện, nước, giao thông, văn hóa, giáo dục, y tế, thể thao… nhằm đáp ứng nhu cầu của người dân cũng như sử dụng hiệu quả nguồn vốn đầu tư công, góp phần thúc đẩy tăng trưởng.
