Thời gian gần đây, người dân tại tỉnh Quảng Ninh cũng như nhiều địa phương trên cả nước liên tục phản ánh về việc nhận được các cuộc gọi đáng ngờ. Điểm chung của những cuộc gọi này là việc hiển thị tên người gọi (Caller ID) rất lạ nhưng lại tạo cảm giác "chính thống" hoặc "quen thuộc", chẳng hạn như: “EHUYENTRANG”, “EMMINHNGUYET”, “CT LUATQTVN”, “CSKH NGANHANG”, “HOTROVAYVON”...
Thực chất, đây không phải là cuộc gọi từ cá nhân hay tổ chức thật mà là các cuộc gọi giả mạo do kẻ gian thực hiện, sử dụng một công nghệ tinh vi được gọi là Caller ID Spoofing (công nghệ hiển thị tên giả). Công nghệ này cho phép các đối tượng xấu tùy chỉnh và thay đổi thông tin hiển thị trên màn hình điện thoại người nhận, khiến nạn nhân dễ dàng nhầm tưởng đó là người quen, nhân viên cơ quan nhà nước, tổ chức tài chính, ngân hàng, bưu điện, hoặc công ty luật uy tín.
Thủ đoạn lừa đảo ngày càng tinh vi và nguy hiểm
Sau khi kết nối được với người nghe, các đối tượng lừa đảo thường áp dụng các kịch bản có sẵn, được thiết kế để tạo tâm lý hoang mang, sợ hãi hoặc kích thích lòng tham. Chúng có thể đe dọa bằng cách thông báo: "Tài khoản ngân hàng của bạn bị tạm khóa", "Bạn liên quan đến vụ án rửa tiền nghiêm trọng" hoặc "Có vụ kiện cần luật sư hỗ trợ gấp". Ngược lại, chúng cũng có thể dụ dỗ bằng mồi nhử như: "Bạn được hoàn thuế, nhận ưu đãi lớn" hoặc "Bạn trúng thưởng giá trị cao từ chương trình tri ân khách hàng".
Từ đó, kẻ gian dụ dỗ người nghe thực hiện các hành vi nguy hiểm nhằm chiếm đoạt tài sản và thông tin cá nhân. Chúng có thể yêu cầu người nghe cung cấp thông tin nhạy cảm như mã OTP, mật khẩu ngân hàng điện tử, thông tin CCCD hoặc các thông tin đăng nhập khác với lý do "xác minh danh tính" hoặc "cập nhật hồ sơ". Hoặc chúng sẽ yêu cầu nạn nhân chuyển một khoản tiền nhỏ để "phí xử lý", "nộp phạt hành chính" hoặc "xác minh tài khoản" nhưng thực chất là chuyển vào tài khoản của kẻ gian. Thủ đoạn nguy hiểm nhất là yêu cầu nạn nhân tải về và cài đặt các ứng dụng lạ (thường là mã độc), hành động này dẫn đến việc kẻ gian chiếm quyền kiểm soát điện thoại, tài khoản ngân hàng điện tử và các tài khoản tài chính khác của nạn nhân.
Cách phòng tránh và xử lý
Để bảo vệ bản thân và gia đình khỏi các chiêu trò lừa đảo tinh vi này, người dân cần tuân thủ nghiêm ngặt các nguyên tắc phòng tránh. Nguyên tắc cơ bản nhất là Tuyệt đối không cung cấp thông tin cá nhân như mã OTP, mật khẩu ngân hàng điện tử, thông tin CCCD, hoặc bất kỳ thông tin nhạy cảm nào qua điện thoại, ngay cả khi người gọi tự xưng là công an, ngân hàng hay cơ quan thuế. Đồng thời, người dân không làm theo yêu cầu chuyển tiền hoặc tải ứng dụng lạ, vì các cơ quan nhà nước (công an, tòa án, thuế) hoặc ngân hàng không bao giờ làm việc, yêu cầu chuyển tiền hoặc hướng dẫn cài đặt ứng dụng qua điện thoại.
Khi nhận được cuộc gọi nghi ngờ, điều quan trọng là phải bình tĩnh xác minh thông tin. Nếu cuộc gọi liên quan đến ngân hàng, hãy chủ động gọi lại cho tổng đài chính thức của ngân hàng (số điện thoại niêm yết trên website hoặc thẻ ATM). Nếu cuộc gọi liên quan đến cơ quan nhà nước, hãy trực tiếp liên hệ đến trụ sở cơ quan đó để xác minh và không gọi lại vào số điện thoại vừa gọi đến vì có thể đó cũng là số giả mạo. Hãy luôn cảnh giác và ghi nhớ rằng tên hiển thị trên màn hình có thể dễ dàng bị làm giả (Caller ID Spoofing). Khi phát hiện cuộc gọi lừa đảo, hãy lập tức báo cáo cho cơ quan công an địa phương gần nhất để cung cấp thông tin, giúp cơ quan chức năng kịp thời điều tra và ngăn chặn.
