Trong bối cảnh xung đột Nga-Ukraine kéo dài, một tài liệu rò rỉ gần đây đã làm chấn động dư luận khi tiết lộ Thổ Nhĩ Kỳ có thể đã bí mật chuyển giao 70 tên lửa ATACMS tầm bắn 165km cho quân đội Ukraine, với giá trị mỗi quả khoảng 451.000 USD.
Thông tin này xuất phát từ các hồ sơ nội bộ bị hack bởi nhóm Beregini liên kết với Nga, được công bố trên kênh Telegram Russian Arms vào đầu tháng 12/2025, dù chưa được xác nhận chính thức từ Ankara hay Kyiv.
Sự việc không chỉ làm nổi bật vai trò địa chính trị của Thổ Nhĩ Kỳ mà còn nhấn mạnh sức mạnh công nghệ của hệ thống tên lửa ATACMS, vốn được Mỹ phát triển và nay có thể đang hỗ trợ Ukraine trong các chiến dịch sâu vào lãnh thổ đối phương.
Bài viết sẽ khám phá sâu thông số kỹ thuật, công nghệ của phiên bản ATACMS Block 1, loại được cho là trong lô hàng này, để làm rõ tại sao nó trở thành vũ khí chiến lược quan trọng.
Tên lửa ATACMS, viết tắt của Army Tactical Missile System, là sản phẩm của Lockheed Martin, được thiết kế để tấn công chính xác các mục tiêu ở khoảng cách xa, với khả năng vượt trội trong môi trường chiến tranh hiện đại.
Theo thedefensepost.com, phiên bản Block 1, hay MGM-140A, có tầm bắn tối đa 165km, cho phép nó đánh trúng các mục tiêu chiến lược như kho vũ khí, trung tâm chỉ huy hoặc lực lượng tập trung mà không cần tiếp cận gần.
Missilethreat.csis.org cho rằng với chiều dài khoảng 4 mét và đường kính 610mm, tên lửa này sử dụng nhiên liệu rắn để đẩy, đạt tốc độ siêu thanh vượt Mach 3, tức khoảng 2.300 mph, giúp nó khó bị đánh chặn bởi các hệ thống phòng không thông thường.
Trọng lượng tổng thể của tên lửa vào khoảng 1.700kg, trong đó đầu đạn nặng 560kg chứa tới 950 quả bom con M74, mỗi quả mang chất nổ và các mảnh kim loại để gây sát thương trên diện rộng chống lại nhân sự và vật liệu nhẹ.
Hệ thống dẫn đường ban đầu dựa trên quán tính, sử dụng các cảm biến con quay hồi chuyển để duy trì quỹ đạo chính xác, với sai số vòng tròn chỉ khoảng vài mét, dù sau này các phiên bản nâng cấp đã tích hợp GPS để tăng độ chính xác hơn nữa.
Theo designation-systems.net, về nền tảng phóng, ATACMS được tích hợp với các hệ thống như M270 Multiple Launch Rocket System hoặc HIMARS, cho phép phóng từ mặt đất với thời gian chuẩn bị nhanh chóng, chỉ trong vài phút.
Điều này làm cho tên lửa ATACMS trở nên linh hoạt trong các chiến dịch di động, đặc biệt phù hợp với địa hình đa dạng của Ukraine.
Tầm bắn 165km của Block 1 được tối ưu hóa bằng cách giảm tải đầu đạn so với các phiên bản dài hơn, nhưng bù lại, nó tập trung vào khả năng phân tán bom con để bao phủ khu vực rộng lớn, hiệu quả chống lại các mục tiêu mềm như xe tăng hoặc lực lượng bộ binh.
Theo vpk.name, công nghệ nhiên liệu rắn không chỉ đảm bảo độ tin cậy cao mà còn giảm thiểu rủi ro cháy nổ trong quá trình lưu trữ và vận chuyển, một yếu tố quan trọng khi Thổ Nhĩ Kỳ, quốc gia đã mua ATACMS từ Mỹ với giá trị hàng triệu USD, có thể đang chuyển giao bí mật để tránh các biện pháp trừng phạt quốc tế.
Theo các tài liệu rò rỉ, lô hàng này là phần của gói vũ khí lớn hơn, bao gồm cả hệ thống phóng và đạn pháo, tổng giá trị ước tính hàng trăm triệu USD, nhấn mạnh vai trò của tên lửa ATACMS như một công cụ thay đổi cục diện chiến trường Ukraine.
Mặc dù Thổ Nhĩ Kỳ chưa thừa nhận việc chuyển giao cho Ukraine, lịch sử mua sắm vũ khí của họ từ Mỹ, bao gồm các thỏa thuận ATACMS trị giá 132 triệu USD, cho thấy họ có khả năng sở hữu và phân phối loại tên lửa này.
Theo insidedefense.com, công nghệ tên lửa ATACMS không chỉ dừng ở sức mạnh hủy diệt mà còn ở khả năng tích hợp với các hệ thống NATO, giúp Ukraine dễ dàng sử dụng mà không cần đào tạo phức tạp.
Tuy nhiên, việc sử dụng bom chùm đã gây tranh cãi về nhân đạo, dẫn đến các phiên bản mới hơn chuyển sang đầu đạn thống nhất để giảm thiểu thiệt hại dân sự.
Trong tương lai, nếu thông tin rò rỉ được xác thực, tên lửa ATACMS có thể tiếp tục là yếu tố then chốt trong chiến lược phòng thủ của Ukraine, đồng thời đặt ra câu hỏi về sự cân bằng lực lượng khu vực.
