Cuối năm 2021, khi tiền số bùng nổ, Satoshi Spain, công ty chuyên kinh doanh máy đào tại Barcelona, ăn nên làm ra nhờ bán và cho thuê các cỗ máy sử dụng bộ xử lý đồ họa (GPU) dùng trong hoạt động khai thác tiền số. Nhưng từ cuối năm ngoái, hầu hết đơn hàng lại đến từ công ty AI, trong đó có các công ty khởi nghiệp, trường đại học và cả cá nhân là những nhà phát triển phần mềm.
"Bạn vẫn có thể kiếm tiền từ máy đào", Alejandro Ibáñez de Pedro, người sáng lập kiêm CEO của Satoshi Spain, nói. "Đó là cách khai thác 2.0".
Một công nhân đang kiểm tra lại hệ thống máy đào Bitcoin ở Quebec (Canada). Ảnh: Reuters
Satoshi Spain là một trong các công ty đã linh hoạt chuyển đổi trạng thái kinh doanh từ tiền số sang AI trong bối cảnh công nghệ này đang bùng nổ. Cả hai đều cần đến GPU để hoạt động, nhưng AI đang nhận được sự chú ý nhiều hơn, nhất là sau khi ChatGPT xuất hiện và "làm mưa làm gió".
Hai năm trước, giá tiền số tăng mạnh, hàng loạt công ty khai thác đua nhau xây dựng máy đào trang bị GPU hiện đại nhất. Tuy nhiên, sau sự sụp đổ của hàng loạt cái tên như Luna hay FTX, hầu hết tiền số mất gần hết giá trị. Nhiều công ty khai thác buộc phải tắt máy đào, nhưng không biết làm gì với số thiết bị này.
Will Mason, CEO Juice Labs, công ty khởi nghiệp AI, gọi chip đồ họa bên trong những cỗ máy khai thác tiền số là "Dark GPU". Các công ty khởi nghiệp cũng như doanh nghiệp như Satoshi Spain sẽ tận dụng thiết bị này cho AI. Một số cố gắng lập trình lại cho việc xử lý dữ liệu, số khác tháo riêng GPU để bán.
Thực tế, cơ chế khai thác tiền điện tử khác với đào tạo hoặc chạy mô hình AI. Các cỗ máy đào Bitcoin thường dùng GPU để giải thuật toán phức tạp và nhận về phần thưởng là Bitcoin, còn đào tạo AI liên quan đến những phép tính vốn dễ dàng hơn. Tuy nhiên, khối lượng dữ liệu lớn cần thiết để tạo ngôn ngữ hoặc hình ảnh đòi hỏi nhiều GPU giống hệt nhau, hoạt động đồng bộ và tiêu tốn nhiều bộ nhớ.
Theo các chuyên gia, việc chuyển đổi công năng dàn khai thác tiền số không dễ và không rẻ, nhưng được xem là giải pháp dễ chịu hơn so với mua một hệ thống mới hoặc thuê hạ tầng đám mây cho AI. Hầu hết khách hàng tìm đến Dark GPU là startup hay cá nhân.
Số lượng GPU thải loại được cho là nhiều nhất sau khi mạng Ethereum hợp nhất thành công tháng 9 năm ngoái, chuyển quy trình xác thực trên mạng blockchain từ bằng chứng công việc (PoW) vốn cần nhiều hệ thống GPU để khai thác sang phương thức bằng chứng cổ phần (PoS).
"Khoảng 20% số chip được giải phóng có thể được tái sử dụng để huấn luyện các mô hình AI", Vipul Ved Prakash, CEO công ty dữ liệu đám mây Together, nhận xét. "Xu hướng đang hình thành rõ nét".
Together cũng là nhà cung cấp dữ liệu đám mây tận dụng hạ tầng xử lý bằng thiết bị cũ từ máy đào tiền số. Dịch vụ của công ty rẻ hơn so với thị trường, được nhiều đơn vị đào tạo AI có kinh phí eo hẹp lựa chọn.
Demi Guo, người sáng lập công ty khởi nghiệp ứng dụng AI Mellis AI, cho biết đã tìm đến GPU cũ sau khi không thể "gánh" mức giá cao ngất ngưởng từ các dịch vụ đám mây chuyên dùng để huấn luyện AI. "Chúng rẻ hơn nhiều so với tự phát triển mới cơ sở hạ tầng hoặc thuê bên thứ ba", Guo nói.
Saurabh Vij, đứng sau công ty khởi nghiệp tiền số Monster, cũng chuyển hàng chục nghìn máy đào sang công năng mới. Đến nay, hệ thống có 30.000 GPU kết nối với nhau, chủ yếu cho bên thứ ba thuê để đào tạo AI.
Dù vậy, tự xây dựng hệ thống huấn luyện AI bằng GPU cũ cũng không rẻ. Theo Mark D'Aria, người chuyên mua bán máy đào tiền số cũ, những máy đào dùng GPU cấp thấp cần thêm ít nhất 5.000 USD cho thành phần bổ sung nếu muốn nó có thể xử lý dữ liệu và các tác vụ AI.
"Nếu không, nó giống như cách bạn dời một ngọn núi với chiếc Honda Civic", D'Aria nói.
(theo WSJ)
