Theo báo cáo năm 2024 của Viện Dinh dưỡng Quốc gia, hiện nay Việt Nam có tới 2 triệu trẻ em dưới 5 tuổi bị suy dinh dưỡng thể thấp còi, chiếm khoảng 19% tổng số trẻ trong độ tuổi này. Đây là một con số đáng lo ngại, phản ánh hệ quả kéo dài của việc thiếu hụt dinh dưỡng - đặc biệt là các vi chất quan trọng trong giai đoạn đầu đời.
Từ 2 đến 5 tuổi - giai đoạn vàng nhưng dễ bị lãng quên
Trong giai đoạn từ sơ sinh đến 5 tuổi, cơ thể trẻ trải qua giai đoạn tăng trưởng xương nhanh, củng cố nền tảng vóc dáng. Tuy nhiên, đây cũng là thời điểm mà nhiều phụ huynh dễ buông lơi việc bổ sung các vi chất cần thiết, vì cho rằng con đã lớn, ăn uống đa dạng hoặc đi mẫu giáo và được chăm sóc dinh dưỡng tại trường.
Thực tế cho thấy, nhiều vi chất xương quan trọng như vitamin D3 và K2 thường khó đạt mức khuyến nghị chỉ từ khẩu phần ăn hàng ngày.
Vitamin D3 chủ yếu được tổng hợp qua da khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Trong khi đó, trẻ em sống tại đô thị thường có ít thời gian vận động ngoài trời, hoặc được che chắn kỹ khi ra nắng, khiến quá trình tổng hợp D3 bị hạn chế.
Vitamin K2 lại có mặt chủ yếu trong các thực phẩm lên men (như natto), nội tạng hoặc phô mai lâu năm - những nhóm thực phẩm không phổ biến trong bữa ăn thường ngày của trẻ nhỏ tại Việt Nam.
Hệ quả là, dù được chăm sóc đầy đủ về mặt thực phẩm, trẻ vẫn có thể thiếu hụt các dưỡng chất then chốt cho quá trình phát triển xương và chiều cao, yếu tố tiềm ẩn nguy cơ thấp còi nếu kéo dài.
2-5 tuổi là giai đoạn trẻ phát triển xương mạnh mẽ (Ảnh: Pexels).
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), thiếu vi chất dinh dưỡng là nguyên nhân góp phần gây ra 45% số ca tử vong ở trẻ dưới 5 tuổi trên toàn cầu, trong đó suy dinh dưỡng thể thấp còi chiếm tỷ lệ đáng kể tại các nước đang phát triển như Việt Nam.
D3 và K2: Bộ đôi vi chất dẫn canxi vào xương nhưng thường bị thiếu hụt
Theo Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ (AAP), vitamin D3 giúp hấp thu canxi từ ruột vào máu, còn vitamin K2 đóng vai trò định hướng canxi gắn đúng vào hệ xương, từ đó giúp xương chắc khỏe, phát triển chiều dài. Nếu thiếu K2, lượng canxi hấp thu vào cơ thể có thể bị lắng đọng ở các mô mềm, làm tăng nguy cơ xơ vữa mạch máu hoặc làm xương giòn, dễ gãy.
Bộ đôi vi chất D3K2 hỗ trợ hấp thu canxi vào xương (Ảnh: Shutterstock).
Báo cáo tổng hợp từ tạp chí Pediatric Nutrition (2023) chỉ ra rằng, tỷ lệ thiếu vitamin D ở trẻ em khu vực Đông Nam Á dao động 30-50%.
Mặc dù một số thực phẩm như gan bò, trứng, sữa, phô mai có chứa vitamin D3, nhưng hàm lượng thường không đủ để đáp ứng nhu cầu sinh lý. Cụ thể, một quả trứng chỉ cung cấp khoảng 44 IU, trong khi theo khuyến nghị từ Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ (AAP) thì trẻ trên 1 tuổi cần tối thiểu 600 IU/ngày.
Vitamin K2 chủ yếu có trong một số thực phẩm đặc thù như natto (món ăn lên men của Nhật Bản), gan ngỗng, hoặc phô mai lên men lâu năm, những thực phẩm khó có mặt trong bữa ăn thường ngày của trẻ nhỏ tại Việt Nam.
Bổ sung D3K2 kịp thời để hỗ trợ giữ nhịp cao lớn trước 5 tuổi
Trước thực trạng nhiều trẻ 2-5 tuổi thiếu hụt vi chất xương quan trọng, việc bổ sung D3 và K2 không thể tiến hành tùy tiện mà cần đúng loại, đúng liều và đúng thời điểm. Các chuyên gia khuyến nghị, phụ huynh nên lựa chọn sản phẩm đã được chứng nhận an toàn và có nghiên cứu lâm sàng chứng minh hiệu quả.
Dạng bào chế cũng là yếu tố quyết định tới chất lượng sản phẩm. Các sản phẩm D3K2 hiện đại thường được thiết kế dạng xịt hoặc nhỏ giọt, phân liều chuẩn xác, sinh khả dụng cao, dễ hấp thu và phù hợp với trẻ từ sơ sinh đến 5 tuổi. Tuy nhiên, để đảm bảo hiệu quả lâu dài, sản phẩm cần đáp ứng tiêu chí khắt khe: nguồn nguyên liệu rõ ràng, công nghệ sản xuất đạt chuẩn quốc tế, quy trình bảo quản vi chất tối ưu nhằm giữ độ ổn định trong suốt vòng đời sản phẩm, đặc biệt quan trọng trong điều kiện khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa tại Việt Nam.
Chiều cao và sức khỏe xương của trẻ không chỉ do yếu tố di truyền, mà còn phụ thuộc lớn vào việc được cung cấp đủ và kịp thời những vi chất thiết yếu. Phụ huynh nên duy trì bổ sung dinh dưỡng và các vi chất như vitamin A, D3, K2, kể cả khi trẻ đi lớp, để giữ nhịp cao lớn trước 5 tuổi.
