Mảng tối "kinh tế mặt tiền" thời hậu Covid-19 với những mặt bằng vị trí tốt bỏ hoang, chằng chịt chi tiết "cho thuê", "sang nhượng"… tại các đô thị đang dần bừng sáng khi thị trường thức ăn nhanh hồi phục và bứt phá. Đặc biệt có những tên tuổi lớn âm thầm sửa sang mặt bằng các tỉnh lẻ vùng xa…

Lễ hội ẩm thực - một trong những nét văn hóa mới lên ngôi thời hội nhập
Ồn ào trên "thế giới phẳng"
Từ đầu năm nay, mạng xã hội và các kênh thông tin điện tử đã trở nên rất nóng với những thông tin xoay quanh đời sống thường ngày, mà nổi bật vẫn là chuyện "miếng ăn" - thứ mà người Việt Nam thường có câu cửa miệng là "miếng tồi tàn", nhưng "mất đi một miếng lộn gan lên đầu".
Theo dòng thời sự, công nghệ rõ ràng đang từng giờ mang đến vô vàn tiện ích cho người dùng, mở ra thế giới phẳng "một chạm là tới". Xanh SM, GrabFood, ShopeeFood… cùng các ứng dụng giao đồ ăn trực tuyến giúp người tiêu dùng dễ dàng mua thức ăn nhanh. Các "ông lớn" trong lĩnh vực này với lợi thế công nghệ và tốc độ số hóa nhanh, càng trở nên nhanh hơn trong thị trường fastfood. Đặc biệt, nghề "reviewer" cùng phương thức kinh doanh kiểu tiếp thị liên kết (hay gọi theo ngôn ngữ thời thượng là affliate) do các nền tảng có lượng tương tác mạnh tạo ra mang đến lợi ích chưa từng có cho các bên tham gia. Bất cứ ai và bất cứ ở đâu, khi nào cũng có thể kiếm thêm thu nhập chính đáng từ các hoạt động tham gia quảng bá sản phẩm, xây kênh bán hàng. Qua đó các thương hiệu cũng tăng doanh số bán ra…
Tuy nhiên, mặt trái của nền kinh tế số cũng bộc lộ khi một số người vì lòng tham mà bất chấp hậu quả, ngang nhiên xâm phạm lợi ích của cá nhân và tổ chức khác. Đỉnh điểm chưa từng có là những ngày đầu tháng 5, khi ít nhất 3 "ông lớn" trong ngành thức ăn nhanh đồng loạt phát đi thông báo khẩn và được báo chí dẫn nguồn vì bị giả mạo thương hiệu trên TikTok và Facebook.
Ngay cả Jollibee, vốn đang dẫn đầu thị phần ngành Food service tại Việt Nam cũng không thể ngồi yên khi phát hiện hàng loạt tài khoản TikTok sử dụng trái phép tên và hình ảnh để phát tán thông tin không đúng sự thật. Và nguy hiểm hơn là nhằm mục đích gây nhiễu loạn, lôi kéo khách hàng, nói xấu thương hiệu khác…
Thắng đậm nơi "thế giới cong"
Trên thực tế, các báo cáo nghiên cứu thị trường gần đây đều đưa ra những con số ấn tượng về ngành thức ăn nhanh khối ngoại, nhấn mạnh tín hiệu tốt trong bối cảnh Chính phủ cùng các bộ ngành đang nỗ lực thúc đẩy kinh tế tăng trưởng. Trong khi báo cáo của Q&Me (đơn vị nghiên cứu thị trường thuộc Asia Plus Inc.) cho biết số lượng cửa hàng mảng này đã tăng đến hơn 11% so với cùng kỳ năm 2024, thì báo cáo mới nhất từ Euromonitor International (Tập đoàn nghiên cứu thị trường hàng đầu thế giới với lịch sử lâu đời, có trụ sở chính tại Anh) cũng xác định doanh thu 2024 tăng vọt 7% so với năm trước, lên đến trên 22,4 ngàn tỉ đồng.

Các báo cáo nghiên cứu thị trường uy tín gần đây đều đưa ra những con số ấn tượng về ngành thức ăn nhanh khối ngoại
Tín hiệu mới trên thị trường cũng thể hiện qua các con số báo cáo khi các thương hiệu đến từ Mỹ đang có dấu hiệu chậm lại, miếng bánh thị phần thuộc về các thương hiệu nắm giữ "mật mã văn hóa Á Đông". Theo đó, Jollibee Vietnam Co Ltd - thương hiệu đến từ Philippines - tiếp tục dẫn đầu với 22% thị phần (tăng từ 21,8% năm 2023).
Theo dự báo từ IMARC Group (tổ chức uy tín chuyên cung cấp thông tin chi tiết dựa trên dữ liệu và dịch vụ tư vấn chuyên môn), trong giai đoạn 2024–2032 sắp tới, ngành thức ăn nhanh tại Việt Nam sẽ đạt tốc độ tăng trưởng kép hằng năm là 5,65%. Động lực chính thúc đẩy thị trường đến từ việc ứng dụng công nghệ ngày càng sâu rộng, bao gồm đặt món qua ứng dụng di động, giao hàng trực tuyến, máy tự phục vụ tại điểm bán...
Bài học "cho đi và nhận lại"
Công bằng mà nói, nét văn hóa truyền thống "về nhà ăn cơm" - là chìa khóa gắn kết bao đời của người Việt Nam, đã dần thay đổi theo nhịp sống hối hả thời công nghiệp. Tốc độ đô thị hóa nhanh, hạ tầng giao thông nâng cấp, công nghệ lên ngôi… đều là mảnh đất màu cho fastfood phát triển. Không còn bị giới hạn ở các trung tâm thương mại lớn tại đô thị, nên những "ông lớn" nào "chịu khó" về tỉnh lẻ, hiện diện tại các trục giao thông liên tỉnh, trạm dừng nghỉ hoặc cụm dân cư mới phát triển... mới có được thị phần lớn và sở hữu hệ sinh thái bền lâu.

Nhu cầu "tụ tập ăn nhanh" theo nhịp sống đô thị giúp các gia đình và nhóm bạn gắn kết thư giãn mà không phải tất bật bếp núc…
Quan sát hành trình của Jollibee qua 2 thập kỷ có mặt ở Việt Nam, rõ ràng mỗi bước đi đều chạm đến nhu cầu đa dạng và phức tạp của người tiêu dùng. Báo cáo của tập đoàn nghiên cứu thị trường uy tín Euromonitor International cũng ghi nhận sự tăng trưởng rất mạnh của họ trong năm 2024 khi chính thức vượt mốc 200 cửa hàng tại Việt Nam. "Thị trường Việt Nam đóng vai trò quan trọng trong tổng doanh thu toàn cầu của tập đoàn, góp phần vào mức tăng trưởng 10,6% với doanh thu đạt 4,7 tỉ USD", báo cáo nêu. Riêng tại Việt Nam, doanh số năm qua của Jollibee tăng đến 16,8%, trong bối cảnh không ít thương hiệu khác lận đận.

Sau 2 thập kỷ bền bỉ chạm đến nhu cầu đa dạng và phức tạp của người tiêu dùng Việt Nam, Jollibee gần như đã phủ kín cửa hàng tại các tỉnh thành toàn quốc
Có câu "Thức ăn ngon, chỗ ngồi ngon, nhưng ăn với người ăn không ngon, thì cũng không ngon". Jollibee có lẽ đã nắm chắc quy luật đó và giữ cho mình "tinh thần phục vụ cho đi". Dân tỉnh được nếm hương vị đẳng cấp quốc tế mà không phải đi xa lên thành phố; các gia đình có điểm hẹn gắn kết thư giãn mà không phải tất bật bếp núc… Tất cả đều vì một cuộc sống tốt hơn, đúng như sứ mệnh "mang đến niềm vui qua ẩm thực".